Tuyên Quang: Hợp tác xã đóng vai trò quan trọng trong xây dựng nông thôn mới

Ban hành nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích HTX phát triển

HTX hoạt động hiệu quả và có hợp đồng liên kết theo chuỗi giá trị ổn định là một trong chỉ tiêu của 19 tiêu chí xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021 – 2025. Xác định rõ tầm quan trọng của tiêu chí, thời gian qua, tỉnh Tuyên Quang tiếp tục thực hiện nhiều giải pháp đổi mới hình thức sản xuất, hỗ trợ nông dân tham gia vào các HTX, tạo động lực giúp HTX phát triển bền vững, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Với chủ trương đẩy mạnh phát triển kinh tế tập thể, HTX, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (Khóa XVII) đã ban hành Chương trình hành động số 28-Ctr/TU ngày 21.11.2022 thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16.6.2022 Hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới; UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 78/KH-UBND ngày 14.4.2023 về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới. Trong đó nhấn mạnh tập trung các giải pháp để kinh tế tập thể trên địa bàn tỉnh phát triển hiệu quả, bền vững, cùng với kinh tế nhà nước là thành phần quan trọng trong nền kinh tế.

Tỉnh Tuyên Quang xác định phấn đấu đến năm 2030 toàn tỉnh có trên 600 HTX, với trên 13.000 thành viên; bảo đảm trên 60% tổ chức kinh tế tập thể đạt loại tốt, khá, trong đó có ít nhất 50% HTX nông nghiệp tham gia liên kết theo chuỗi giá trị. Có trên 50 HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; phát triển các chuỗi giá trị nông sản hàng hoá gắn với liên kết sản xuất, cung cấp dịch vụ chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; đẩy mạnh tham gia vào các chuỗi cung ứng đưa sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu trực tiếp ra nước ngoài.

Để đạt được các mục tiêu phát triển HTX, tỉnh Tuyên Quang đã ban hành các cơ chế chính sách trong đó khuyến khích phát triển HTX nông nghiệp như hỗ trợ HTX thành lập mới có tổ chức sản xuất hàng hóa nông, lâm nghiệp, thủy sản gắn với tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị thành lập mới được hỗ trợ mua máy vi tính và trang thiết bị văn phòng; hỗ trợ lãi suất tiền vay cho các HTX vay vốn để tổ chức sản xuất nông nghiệp hàng hoá, sản phẩm OCOP; hỗ trợ xây dựng và quản lý nhãn hiệu; hỗ trợ đánh giá và cấp giấy chứng nhận sản xuất, chế biến theo tiêu chuẩn; hỗ trợ HTX tham gia Chương trình OCOP và xúc tiến thương mại; sản xuất hữu cơ; thực hiện các dự án liên kết sản xuất...

Bên cạnh đó, các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương trong tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến Luật HTX, cũng như vai trò của HTX trong xây dựng nông thôn mới cho cán bộ, thành viên HTX và cho người dân hiểu. Đồng thời, tạo điều kiện và khuyến khích người dân tham gia vào hoạt động của HTX nông nghiệp, đẩy mạnh tổ chức liên kết với các doanh nghiệp xây dựng thành chuỗi giá trị, tạo đầu ra ổn định cho các sản phẩm nông nghiệp của người dân làm ra.

Góp phần tái cơ cấu nông nghiệp và xây dựng NTM

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 517 HTX, trong đó có 433 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, với số lượng thành viên HTX là 8.583 thành viên. Các HTX nông, lâm nghiệp đã giải quyết việc làm cho người lao động ở khu vực nông thôn, góp phần vào ổn định và phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Hoạt động của các HTX tác động không nhỏ vào việc hỗ trợ kinh tế hộ thành viên thông qua cung cấp các dịch vụ vật tư đầu vào, nâng cao kỹ thuật sản xuất, chế biến và bao tiêu sản phẩm đầu ra. Từ đó, thúc đẩy phát triển sản xuất nông sản hàng hóa, khắc phục được tình trạng sản xuất với quy mô nhỏ lẻ, phân tán trong việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu cho sản phẩm. Bước đầu, đã có HTX tham gia xuất khẩu sản phẩm. Có 104 chủ thể là HTX có sản phẩm OCOP có 147 sản phẩm được xếp hạng từ 3 sao trở lên (trong tổng số 191 sản phẩm, chiếm tỷ lệ 77%), có 77 HTX đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tại Cục Sở hữu trí tuệ cho 82 sản phẩm, góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh.

Hiện toàn tỉnh có 57 HTX  áp dụng sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ. Các  HTX đã hợp tác, tích cực mở rộng liên kết và tổ chức sản xuất tiêu thụ sản phẩm nông sản. Số lượng HTX tham gia vào các chuỗi liên kết sản xuất, ứng dụng công nghệ cao, sản xuất theo tiêu chuẩn, quy chuẩn ngày càng tăng.

HTX Sơn Trà (xã Hồng Thái, huyện Na Hang) được thành lập năm 2018, hiện có 20 thành viên. Hiện nay HTX có tổng diện tích vùng nguyên liệu chè Shan Tuyết trên địa bàn là 64ha, có 21 ha chè Shan Tuyết của HTX đã hoàn thành chuyển đổi theo hướng hữu cơ. HTX tổ chức sản xuất chè theo tiêu chuẩn ISO, mở cửa hàng bán và giới thiệu sản phẩm của HTX và các sản phẩm OCOP phục vụ khách du lịch. Có 3 sản phẩm OCOP, trong đó có 02 sản phẩm 4 sao, 1 sản phẩm 3 sao. Hiện nay HTX đang hoàn thiện sản phẩm OCOP 5 sao trình Trung ương thẩm định, công nhận.