 |
Mariachi là thể loại nhạc xuất xứ từ Jalisco, miền tây Mexico, từ khoảng thế kỷ thứ XIX, và hiện vẫn rất phổ biến trên đất nước này. Dù sử dụng những nhạc cụ châu Âu như kèn, violin và guitar, nhưng âm thanh của loại nhạc này lại sống động và rất Mexico, là một phần không thể thiếu của văn hóa Mexico.
Có giả thuyết khác nhau về xuất xứ của từ mariachi. Một số người nói nó đến từ từ mariage trong tiếng Pháp bởi nó là loại âm nhạc chơi ở đám cưới. Người thì bác bỏ vì cho rằng, từ này được sử dụng tại Mexico trước khi người Pháp xuất hiện ở đây. Theo một số người khác, mariachi đến từ ngôn ngữ mẹ đẻ Coca, trong ngôn ngữ này, mariachi là tên loại gỗ được sử dụng để làm sàn cho các nhạc sỹ đứng biểu diễn...
Ban nhạc mariachi truyền thống có ít nhất là 2 violin, 1 guitarrón (guitar bass lớn) và 1 vihuela (guitar có 5 dây và sử dụng để thể hiện những nốt cao). Vào những năm 1950, trumpet và đàn hạc đã được sử dụng và các nhạc cụ đó là những gì chúng ta vẫn thấy trong các ban nhạc mariachi ngày nay. Khi biểu diễn mariachi, nghệ sỹ thường mặc trang phục charro và đội chiếc mũ sombrero rộng vành đặc trưng của Mexico. Các nghệ sỹ chuyên nghiệp ngoài khả năng chơi nhiều nhạc cụ, còn sở hữu giọng ca tuyệt vời, thậm chí là những ngôi sao được nhiều người mến mộ. Mariachi thường xuất hiện trong các bữa tiệc cưới, tiệc quinceanẽra (tiệc sinh nhật tròn 15 tuổi của các bé gái), ngày lễ dành cho các bà mẹ... Các ca khúc và điệu nhạc được các ban nhạc mariachi sử dụng ban đầu thường hướng tới nữ giới với chủ đề lãng mạn. Tuy nhiên, sau này, cùng với sự thay đổi của xã hội, mariachi bắt đầu có những bài hát về anh hùng cách mạng, hay các sự kiện đương đại.
 |
Nhân sự kiện UNESCO đưa mariachi vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, một quan chức Mexico cho biết: “Cộng đồng và các gia đình ở Mexico đang nắm giữ các kiến thức âm nhạc, lịch sử, và niềm vui được hát lên xung quanh họ. Họ coi mariachi là của riêng mình. Không những vậy, mariachi đã vượt qua biên giới và trở thành một biểu tượng của Mexico”. Còn theo UNESCO, đưa mariachi vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể có thể giúp cộng đồng nâng cao nhận thức về loại hình âm nhạc này.
“Học bằng tai” là phương pháp chính của truyền dạy âm nhạc truyền thống mariachi từ xưa đến nay, thông qua biểu diễn tại các sự kiện lễ hội, tôn giáo và các sự kiện hàng ngày. Không chỉ người Mexico, người nhập cư, con cháu của người Mexico sống ở nước ngoài, cũng biểu diễn mariachi và coi nó là biểu tượng của bản sắc cộng đồng, là sợi dây liên kết họ với cội nguồn. Không chỉ vậy, Jorge Aquino, Giám đốc trường Âm nhạc Mexico ở thành phố Mexico cho biết, qua thời gian, âm nhạc truyền thống này đã phát triển và thu hút sự chú ý nhiều hơn của cộng đồng quốc tế. Hiện nay, kể cả ở Mỹ, Nhật Bản hay Colombia cũng có các trường, các lớp, các bậc học về âm nhạc mariachi.
