Đề xuất việc bổ nhiệm, miễn nhiệm giám định viên kỹ thuật hình sự vẫn thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ Công an

Chiều 8.5, Tổ 19 (gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh Phú Thọ, Đồng Nai, Quảng Bình) tiếp tục cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân.

Tại phiên thảo luận, các ĐBQH cơ bản đồng tình, thống nhất sự cần thiết ban hành dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân; việc xây dựng Luật là phù hợp với định hướng, chủ trương của Đảng.

Góp ý cụ thể, ĐBQH Cầm Hà Chung (Phú Thọ) cho biết, hiện nay, theo chủ trương của Đảng và tinh thần dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội Việt Nam được tổ chức thành 2 cấp gồm có: Tỉnh, thành phố; xã, phường, đặc khu.

Do đó, không còn thành phố trực thuộc thành phố và thành phố trực thuộc tỉnh. Chỉ có duy nhất thành phố và tương đương cấp tỉnh. Vì vậy, Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương chỉ gọi là tỉnh, thành phố, chính quyền địa phương (do không còn thành phố thuộc tỉnh để phân biệt với thành phố trực thuộc Trung ương).

Tuy nhiên, dự thảo Luật hiện vẫn để tên là “Viện kiểm sát nhân dân thành phố trực thuộc Trung ương” là chưa chính xác, chưa đồng bộ với Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Đại biểu đề nghị sửa thành “Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, thành phố”, bỏ chữ trực thuộc Trung ương cho thống nhất với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).

Tại khoản 8 Điều 1 dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 66 và một số điều Luật của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân vẫn thể hiện chức năng thanh tra. Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu xem xét về chế định thanh tra trong ngành Kiểm sát cho phù hợp với chủ trương của Đảng về đổi mới tổ chức và hoạt động của hệ thống thanh tra.

Liên quan đến kỹ thuật soạn thảo gắn với phạm vi sửa đổi, một số khoản của dự thảo không sửa đổi tất cả các điểm, ví dụ khoản 8 Điều 1 dự thảo Luật sửa đổi bổ sung khoản 2 Điều 66 chỉ sửa duy nhất điểm b khoản 2 Điều này.

Chính vì vậy, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu đối với các khoản không sửa đổi tất cả các điểm thì chỉ cần sửa trực tiếp đến khoản cần sửa giống như nhiều Luật đã sửa đổi, bổ sung thời gian qua để đảm ngắn gọn. Ví dụ như khoản 8 có thể quy định: “Sửa đổi điểm b khoản 2 Điều 66 như sau” (sẽ rút rất gọn điều Luật).

Đối với quy định giao Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao bổ nhiệm, miễn nhiệm giám định viên kỹ thuật hình sự tại khoản 14 Điều 1 dự thảo Luật, ĐBQH Nguyễn Tiến Nam (Quảng Bình) cho biết, theo quy định của Luật Giám định tư pháp, hiện nay Bộ Công an được Chính phủ giao quản lý nhà nước về kỹ thuật hình sự, Bộ trưởng Bộ Công an có thẩm quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm kỹ thuật viên kỹ thuật hình sự.

Tuy Viện Kiểm sát nhân dân tối cao không thuộc Chính phủ nhưng thực hiện pháp luật phải theo nguyên tắc một đơn vị chủ trì, chịu trách nhiệm chính để bảo đảm tính đồng bộ thống nhất.

Đại biểu đề nghị, không giao thẩm quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm giám định viên kỹ thuật hình sự cho Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao mà vẫn thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ Công an.

Bên cạnh đó, việc quy định, giám định tư pháp (trong đó có giám định viên kỹ thuật hình sự) đã quy định trong Luật Giám định tư pháp. Hiện nay, Bộ Tư pháp đang chủ trì xây dựng Luật Giám định tư pháp sửa đổi, bổ sung, do đó đại biểu đề nghị không quy định nội dung này trong dự thảo Luật này mà quy định ở Luật Giám định tư pháp để bảo đảm phù hợp, thống nhất; đặc biệt là khách quan, tránh việc “quyền anh, quyền tôi”.

Nhất trí với ý kiến của đại biểu Nguyễn Tiến Nam, ĐBQH Nguyễn Mạnh Cường (Quảng Bình) cũng cho rằng, trong báo cáo thẩm tra chưa đề cập đến việc bổ nhiệm giám định viên kỹ thuật hình sự.

Theo Luật hiện hành đang giao cho Bộ trưởng Bộ Công an bổ nhiệm cả giám định viên kỹ thuật hình sự của bên công an, của viện kiểm sát cũng như của bên quân đội. Bộ trưởng Bộ Công an bổ nhiệm trên cơ sở đề nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Nhưng dự thảo Luật mới có sửa đổi quy định này, giao trách nhiệm này cho Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao bổ nhiệm giám định viên kỹ thuật hình sự.

"Đây là thay đổi về mặt chính sách pháp luật", đại biểu cho biết sẽ kiến nghị với Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp để xem xét, liệu việc chuyển như vậy có hợp lý hay không.

Bên cạnh đó, trong dự thảo Luật vẫn nêu “Viện Kiểm sát nhân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương”; trong khi hiện nay chúng ta đã sửa đổi các cấp hành chính, dưới tỉnh chỉ có xã phường; do vậy, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường cho rằng không cần nói là thành phố trực thuộc Trung ương.

Nêu quan điểm liên quan đến thẩm quyền của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, theo ĐBQH Nguyễn Công Long (Đồng Nai), đối chiếu với Điều 9 của Luật Giám định tư pháp, nếu chuyển sang Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao bổ nhiệm giám định viên kỹ thuật hình sự sẽ hoàn toàn trái. Bởi, theo nguyên lý của giám định tư pháp, Bộ nào phụ trách chuyên môn thì Bộ đấy mới có quyền bổ nhiệm lĩnh vực đó. Đại biểu nhấn mạnh, quy định này là không chính xác và cần phải xem xét lại.