Quan tâm đúng tới phổ cập giáo dục mầm non trẻ từ 3-4 tuổi
Theo số liệu của Bộ GD-ĐT hiện nay, mỗi năm có hơn 5,1 triệu trẻ mầm non được nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục tại 15.256 trường mầm non và 17.444 cơ sở GDMN độc lập trên cả nước.
Trong số đó, có 4.556.771 trẻ em trong độ tuổi mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi. Tỷ lệ huy động trẻ em nhà trẻ đạt 34,6%, còn tỷ lệ huy động trẻ em mẫu giáo đạt 93,6%.
Tuy nhiên, một bộ phận không nhỏ trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 4 tuổi – chủ yếu sống ở vùng khó khăn, thuộc nhóm yếu thế – chưa được tiếp cận với GDMN, dẫn đến tình trạng thiếu công bằng trong tiếp cận giáo dục.
Theo Tờ trình của Bộ GD-ĐT, Luật Giáo dục hiện hành chỉ quy định phổ cập giáo dục cho trẻ 5 tuổi. Do đó, để có thể thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi như mục tiêu đã đặt ra tại Nghị quyết số 42-NQ/TW ("đến năm 2030 hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi") và Kết luận số 91-KL/TW (yêu cầu "Từng bước thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 3, 4 tuổi"), cần thiết phải sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục. Tuy nhiên, đây là quá trình đòi hỏi thời gian đánh giá toàn diện để xử lý nhiều nội dung phức tạp.
Trong khi đó, việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội sẽ là cơ sở pháp lý kịp thời, tạo điều kiện cho các địa phương xây dựng và triển khai kế hoạch phổ cập giáo dục mầm non đúng độ tuổi theo đúng tinh thần chỉ đạo của Trung ương. Đồng thời, điều này giúp có đủ thời gian để chuẩn bị các điều kiện cần thiết về cơ sở vật chất, đội ngũ và thực hiện phổ cập theo lộ trình phù hợp, bảo đảm tính khả thi cho mục tiêu đến năm 2030 hoàn thành phổ cập GDMN cho trẻ mẫu giáo, và từng bước hoàn thành phổ cập đúng độ tuổi cho trẻ em 3 và 4 tuổi.
Việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội trong bối cảnh hiện nay là cấp thiết, nhằm thể chế hoá chủ trương, đường lối của Đảng, đồng thời phù hợp với quy định pháp luật tại Khoản 2, Điều 15 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Các chính sách trong dự thảo Nghị quyết không trái, không chồng chéo, không mâu thuẫn với các Luật hiện hành.
Dự thảo Nghị quyết đề xuất phổ cập giáo dục mầm non đối với trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi và quy định các cơ chế, chính sách cần thiết để thực hiện.
Mục tiêu là đến năm 2030, 100% các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được công nhận đạt chuẩn phổ cập GDMN cho trẻ mẫu giáo (mức độ 1); đến năm 2035, đạt chuẩn phổ cập đúng độ tuổi cho trẻ mẫu giáo (mức độ 2).
Để đạt được mục tiêu này, Bộ GD-ĐT đề xuất tập trung vào 3 nhóm chính sách sau:
Chính sách đối với trẻ em mẫu giáo trong độ tuổi phổ cập
Bổ sung chính sách ưu đãi cho trẻ em mẫu giáo ở vùng khó khăn nhằm bảo đảm tỷ lệ huy động trẻ đến cơ sở GDMN để được nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục theo Chương trình GDMN.
Bổ sung đối tượng trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi đang học tại các cơ sở dân lập, tư thục đã được cấp phép, có cha mẹ hoặc người chăm sóc là công nhân, người lao động làm việc trong khu công nghiệp theo hợp đồng lao động – được hỗ trợ chi phí học tập.
Đề xuất nâng mức hỗ trợ tiền ăn trưa cho trẻ mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi so với mức hiện hành.
Chính sách đối với cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên
Áp dụng trợ cấp thu hút đối với giáo viên mầm non mới tuyển dụng từ năm học 2025-2026 vào làm việc trong cơ sở công lập thực hiện nhiệm vụ phổ cập.
Hỗ trợ kinh phí cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên tại các cơ sở GDMN (không bao gồm các cơ sở có liên kết hoặc vốn đầu tư nước ngoài) thực hiện nhiệm vụ phổ cập.Ưu tiên đầu tư phát triển, nâng cao chất lượng đội ngũ, bảo đảm đủ giáo viên mầm non theo định mức quy định.
Dự kiến đề nghị Bộ Chính trị bổ sung khoảng 21.427 chỉ tiêu biên chế cho giai đoạn 2026–2030, sau khi cân đối với số biên chế hiện còn thiếu và cần bổ sung.
Chính sách đầu tư phát triển mạng lưới trường, lớp
Tập trung tháo gỡ khó khăn liên quan đến chính sách đất đai, vay vốn tín dụng, ưu tiên cho thuê tài sản công; đồng thời đẩy mạnh xã hội hoá giáo dục mầm non.
Tạo điều kiện để cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức trong và ngoài nước đầu tư phát triển các cơ sở GDMN dân lập, tư thục – đặc biệt là cơ sở độc lập tại khu công nghiệp, khu chế xuất, khu đô thị đông dân.
Nhà nước sẽ ưu tiên đầu tư xây dựng đủ trường/lớp học phục vụ yêu cầu phổ cập, trước hết tại các vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn, dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, bãi ngang ven biển và hải đảo.
Hiện tại, Bộ GD-ĐT tạo đang lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo Nghị quyết trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ.
