Đề xuất nâng mức tiêu chuẩn khí thải đối với xe ô tô

Phó Vụ trưởng Vụ Môi trường Nguyễn Hữu Tiến cho biết, tính đến năm 2017, toàn quốc có hơn 2,9 triệu xe ô tô đang lưu hành, tăng hơn 3 lần so với năm 2008 dẫn đến tổng lượng phát thải từ ô tô tăng lên rất nhiều. Báo cáo chất lượng không khí, với các chất có trong khói thải ô tô, hiện đã vượt mức cho phép 1,2 - 1,5 lần. Trong các nhóm xe ô tô đang lưu hành, nhóm ô tô tải từ 2 - 7 tấn là loại có tỷ lệ cao nhất không đạt tiêu chuẩn khí thải, sau đó là nhóm xe chở khách. Vì vậy, việc nâng mức tiêu chuẩn khí thải đối với từng loại xe ô tô để giảm lượng khí phát thải ra môi trường đã trở nên cấp bách.

Từ kết quả nghiên cứu, thử nghiệm thực tiễn, nhóm nghiên cứu đề xuất 3 phương án nâng cao tiêu chuẩn khí thải bằng cách giảm bớt nồng độ bụi, khí thải độc hại có trong khói thải xe ô tô so với hiện nay. Cụ thể, phương án 1: Đối với xe sử dụng nhiên liệu diesel, thành phần HSU tối đa trong khói thải các xe sử dụng nhiên liệu diesel là 60% đối với xe con, xe khách, xe chuyên dùng và 65% đối với xe tải (mức hiện tại là 72%). Đối với xe sử dụng xăng, thành phần khí CO tối đa trong xe con và xe chuyên dụng là 3%, xe khách và xe tải là 3,5% (mức hiện tại là 4,5%); thành phần HC đối với xe con và xe chuyên dụng tối đa là 700ppm thể tích, xe khách và xe tải là 800 ppm thể tích (mức hiện tại là 1.200ppm). Nhóm nghiên cứu đề xuất áp dụng phương án này trên toàn quốc từ 1.7.2019 và cứ sau 5 năm nâng tiêu chuẩn, ở mức 2 và mức 3. Ở mức 2, thành phần HSU tối đa cho phép từ 50 - 60%, CO từ 2,5 - 3%, HC từ 500 - 600ppm. Ở mức 3 tiếp tục giới hạn ở mức HSU chỉ còn 40 - 50%, CO 2%, HC từ 350 - 400ppm. Phương án thứ 2 được nhóm nghiên cứu đề xuất là áp dụng trên toàn quốc theo tiêu chuẩn và lộ trình trên, song thêm cơ chế cho phép các địa phương được đề xuất áp dụng sớm hơn so với lộ trình chung. Đó là UBND các tỉnh, thành phố căn cứ vào điều kiện thực tế địa phương được đề xuất Thủ tướng Chính phủ cho phép áp dụng mức 2 và mức 3 trước thời hạn nêu trên… Và phương án 3 được đề xuất sử dụng ngưỡng tiêu chuẩn 2: từ ngày 1.7.2019 áp dụng mức 1 đối với các phương tiện không đạt tiêu chuẩn khí thải EURO 4; áp dụng mức 2 đối với các phương tiện đạt chuẩn khí thải EURO 4; xe cơ giới nhập khẩu cũ áp dụng tiêu chuẩn cao hơn một mức so với xe cơ giới đang lưu hành…

Tại hội thảo, nhiều ý kiến đưa ra nhận định, hiện nay các phương tiện đều áp dụng tiêu chuẩn ở mức 1. Việc nâng mức là cần thiết, song nếu nâng mức lên mức 2 ở thời điểm này thì lượng xe không đạt tiêu chuẩn sẽ rất lớn, nếu không cân nhắc kỹ sẽ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp vận tải. Để vừa bảo đảm lợi ích kinh tế, vừa bảo vệ môi trường, giải pháp cần ưu tiên trước mắt đó là đẩy mạnh tuyên truyền ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông; đồng thời kết hợp với biện pháp sửa chữa, bảo dưỡng động cơ, lắp đặt thiết bị xử lý khói để thu gom chất độc hại có trong khói thải phương tiện.