Đề xuất lập trung tâm nghiên cứu chuyên sâu về công nghệ pin

Nhờ có nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú như niken, coban và đất hiếm, Việt Nam có tiềm năng lớn để trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng pin toàn cầu. Tuy nhiên, chuỗi cung ứng pin của nước ta vẫn đang trong giai đoạn khởi đầu; muốn phát huy tiềm năng này, cần phát triển công nghệ sản xuất thông qua đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D), thành lập các trung tâm nghiên cứu chuyên sâu về công nghệ pin…

Tiềm năng lớn để tham gia chuỗi cung ứng pin toàn cầu

“Chúng ta đang chứng kiến sự dịch chuyển mạnh mẽ của ngành năng lượng toàn cầu, với pin lithium-ion đóng vai trò trung tâm trong sự phát triển của xe điện (EV) và hệ thống lưu trữ năng lượng (BESS)”, ông Lê Tuấn Anh - Vụ trưởng Vụ Kinh tế công nghiệp, dịch vụ (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết tại hội thảo khởi động “Nâng cao chuỗi cung ứng pin cho chuyển dịch năng lượng (Việt Nam)”, do Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á (ETP) thuộc Văn phòng Dịch vụ Dự án Liên Hợp Quốc (UNOPS) phối hợp tổ chức sáng 20.2.

Vụ trưởng Vụ Kinh tế công nghiệp, dịch vụ Lê Tuấn Anh phát biểu.

Vụ trưởng Vụ Kinh tế công nghiệp, dịch vụ Lê Tuấn Anh phát biểu.

Dẫn báo cáo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế công bố tháng 12.2024, ông Tuấn Anh cho biết, nhu cầu về pin sẽ tiếp tục tăng nhanh dựa trên các chính sách hiện tại, dự kiến tăng gấp 4,5 lần vào năm 2030 và hơn 7 lần vào năm 2035. Công suất pin toàn cầu năm 2023 đạt khoảng 850GWh, tăng hơn 40% so với năm 2022, trong đó xe điện vẫn là động lực chính thúc đẩy thị trường pin. Nguồn nhu cầu về pin cho xe điện chiếm khoảng 750GWh tương đương gần 90% tổng nhu cầu về pin trong năm 2023. Cũng trong năm này, Trung Quốc là thị trường pin lớn nhất, chiếm khoảng 55% nhu cầu toàn cầu.

Hiện, Việt Nam có tiềm năng lớn để trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng pin toàn cầu nhờ nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú, bao gồm niken, coban và đất hiếm. Việt Nam cũng đặt mục tiêu đầy tham vọng trong chuyển đổi năng lượng. Theo Quy hoạch Điện VIII, định hướng phát triển mạnh các nguồn năng lượng tái tạo phục vụ sản xuất điện đạt tỷ lệ khoảng 30,9 - 39,2% vào năm 2030, hướng tới mục tiêu tỷ lệ năng lượng tái tạo 47% với điều kiện các cam kết theo Tuyên bố chính trị thiết lập Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) với Việt Nam được các đối tác quốc tế thực hiện đầy đủ, thực chất, đến năm 2050 tỷ lệ năng lượng tái tạo lên đến 67,5 - 71,5%.

Các chính sách phát triển pin lưu trữ năng lượng cũng đã được ban hành, như Luật Điện lực khuyến khích đầu tư dự án điện gió, điện mặt trời kết hợp lưu trữ năng lượng; hỗ trợ tài chính cho hộ gia đình lắp đặt điện mặt trời mái nhà và lưu trữ năng lượng; cơ chế ưu đãi phát triển hệ thống lưu trữ năng lượng phù hợp với trình độ công nghệ trong nước…

5.jpg
Quang cảnh hội thảo

Dù có nhiều tiềm năng và cơ chế chính sách đã có, song chuỗi cung ứng pin của chúng ta vẫn đang trong giai đoạn khởi đầu và còn nhiều thách thức. Đó là năng lực sản xuất các vật liệu quan trọng này còn hạn chế, sự cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt, các chính sách hỗ trợ cần tiếp tục hoàn thiện. Cùng với đó, sự phụ thuộc vào các nguồn cung cấp nguyên liệu từ nước ngoài đang đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc xây dựng chuỗi cung ứng nội địa mạnh mẽ và linh hoạt hơn.

Hợp tác quốc tế để đa dạng hóa nguồn cung

Để nâng cao chuỗi cung ứng pin cho chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam, việc tham khảo kinh nghiệm quốc tế là cần thiết.

Dẫn kinh nghiệm tại Australia, GS.TS Aruna Ranaweera, Đại học Kelaniya, Sri Lanka cho biết, nước này có sự hỗ trợ mạnh mẽ ngành pin thông qua các quỹ chính phủ và sáng kiến chiến lược như Quỹ năng lượng tái tạo, Chương trình đầu tư năng lực và chiến lược pin quốc gia. Bên cạnh đó, nước này cũng cập nhật danh sách khoáng sản quan trọng để thu hút đầu tư vào các khoáng sản liên quan đến pin, được hỗ trợ bởi Quỹ tái thiết quốc gia và kết cấu hạ tầng Bắc Australia; phân bổ 123 triệu USD cho Kế hoạch pin sản xuất trong nước, củng cố cam kết phát triển công nghệ và kết cấu hạ tầng pin; thiết lập nhiều thỏa thuận song phương với Hoa Kỳ, Singapore, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Pháp và Đức về hợp tác trong lĩnh vực khoáng sản quan trọng và năng lượng tái tạo…

Các đại biểu tham dự hội thảo

Các đại biểu tham dự hội thảo

Còn tại Ấn Độ, việc phát hiện ra trữ lượng lithium tại Jharkhand và Rajasthan đã giúp nước này trở nên tự chủ hơn trong sản xuất pin. Việc sử dụng cơ chế tài trợ khoảng cách khả thi của Ấn Độ cho các dự án lưu trữ năng lượng độc lập giúp bù đắp sự chênh lệch giữa chi phí dự án và doanh thu dự kiến, từ đó thúc đẩy đầu tư. Ấn Độ cũng đã đặt ra các mục tiêu lưu trữ năng lượng cấp bang, ví dụ như mục tiêu 10GWh của Rajasthan vào năm 2030… “Việc tập trung vào xác định và phát triển các nguồn khoáng sản quan trọng trong nước tương tự có thể giúp Việt Nam giảm phụ thuộc vào nhập khẩu và củng cố chuỗi cung ứng pin nội địa. Phát triển các trữ lượng trong nước không chỉ nâng cao khả năng tự chủ mà còn củng cố vị thế của Việt Nam trên thị trường pin toàn cầu”, GS.TS Aruna Ranaweera phát biểu.

Nhấn mạnh Việt Nam đang nổi lên là mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng xe điện toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực cung cấp nguyên liệu thô và sản xuất pin xe điện, với trữ lượng niken đáng kể tại các mỏ ở Sơn La, PGS.TS Đinh Công Hoàng, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam cho rằng, để hiện thực hóa tiềm năng này, cần triển khai các chiến lược phát triển bền vững, bao gồm đa dạng hóa các nguồn cung nguyên liệu thông qua hợp tác quốc tế vừa bảo đảm ổn định nguồn cung vừa giúp Việt Nam tiếp cận công nghệ khai thác và chế biến tiên tiến; đồng thời phát triển nguồn cung nội địa thông qua đầu tư vào việc thăm dò và khai thác các mỏ khoáng sản trong nước.

Cùng với đó, cần phát triển công nghệ sản xuất thông qua đầu tư vào R&D, thành lập các trung tâm nghiên cứu chuyên sâu về công nghệ pin, hợp tác với các viện nghiên cứu và trường đại học để phát triển các giải pháp pin tiên tiến, hiệu suất cao và thân thiện với môi trường; hợp tác với các công ty quốc tế để tiếp nhận và nội địa hóa công nghệ sản xuất pin hiện đại, từ đó nâng cao chất lượng và giảm chi phí sản xuất.

Một yếu tố rất quan trọng là kết cấu hạ tầng hỗ trợ, do đó, cần phát triển mạng lưới trạm sạc phủ khắp đô thị và tuyến giao thông chính, bảo đảm người dùng có thể dễ dàng tiếp cận và sử dụng; đồng thời, tuân thủ các quy định về môi trường trong quá trình khai thác, sản xuất và tái chế pin, phát triển các công nghệ và quy trình tái chế pin đã qua sử dụng, tận dụng tối đa nguyên liệu và giảm lượng rác thải...

Chia sẻ với các ý kiến trên, ông Lê Tuấn Anh cho rằng, tăng cường năng lực khai thác, chế biến khoáng sản sâu, nhất là khoáng sản quý hiếm để giảm phụ thuộc vào nước ngoài là cần thiết; thực tế có tình trạng doanh nghiệp đăng ký dự án khoáng sản bao giờ cũng gắn khai thác với chế biến, song đa số dự án tập trung vào khai thác, đến lúc đầu tư nhà máy chế biến thì lấy lý do hiệu quả thấp, khó khăn về thị trường và xin xuất khẩu quặng thô; tới đây, chúng tôi sẽ tham mưu, kiến nghị để xử lý vấn đề này, ông Tuấn Anh cho biết thêm.

Công nghệ

Sinh viên trường Công nghệ Thông tin (Đại học Bách Khoa Hà Nội) nghiên cứu tại Trung tâm AI4life.
Khoa học - Công nghệ

Cần thêm chính sách phát triển nguồn nhân lực AI

Tại phiên họp thứ hai của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Tổng Bí thư Tô Lâm một lần nữa đã nhấn mạnh: "AI phải là mũi nhọn, đột phá; cần có ưu đãi thuế cho sản xuất chip, bán dẫn; đồng thời, hỗ trợ tích cực cho nghiên cứu phát triển (R&D)". Như vậy, Việt Nam đã xác định trí tuệ nhân tạo (AI) là mũi nhọn chiến lược nhưng để biến mục tiêu thành hiện thực, cần một chiến lược phát triển đồng bộ và quyết liệt hơn, đặc biệt về mặt nhân lực.

Cơ sở giáo dục đại học đóng vai trò quan trọng trong phát triển nhân lực STEM
Giáo dục

Cơ sở giáo dục đại học đóng vai trò quan trọng trong phát triển nhân lực STEM

Theo PGS.TS Nguyễn Anh Dũng - Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ GD-ĐT, các cơ sở giáo dục đại học không chỉ là những nơi đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, mà đây còn là nơi đóng vai trò tổ chức khoa học công nghệ, nơi tập trung phần lớn các đội ngũ các nhà khoa học của đất nước.

Tổng giám đốc Công ty cổ phần phát triển nguồn mở Việt Nam (Vinades) Nguyễn Thế Hùng chia sẻ tại tọa đàm
Khoa học - Công nghệ

Để sinh viên ra trường được sử dụng “đúng người, đúng việc”

Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết 193/2025/QH15 của Quốc hội đã kịp thời tháo gỡ vướng mắc để phát triển khoa học - công nghệ, trong đó có nguồn nhân lực. Đồng thời, thể hiện sự nhìn nhận, đánh giá đúng thực lực và vai trò của các cơ sở giáo dục đại học và khoa học, công nghệ trong sự phát triển kinh tế. Để đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực, các trường cần nâng cao chất lượng đào tạo để nhân lực được sử dụng “đúng người, đúng việc”. Đây là ý kiến được đưa ra tại Tọa đàm “Đào tạo nhân lực chất lượng cao: Xung lực từ Nghị quyết 57” do Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức sáng nay, 15.3, tại Hà Nội.

Ứng dụng AI "chìa khoá" trong quản trị doanh nghiệp
Khoa học - Công nghệ

Ứng dụng AI "chìa khoá" trong quản trị doanh nghiệp

“Trí tuệ nhân tạo (AI) là yếu tố cốt lõi, không thể thiếu quyết định hiệu suất của các doanh nghiệp hiện đại. Nó không chỉ giúp doanh nghiệp tự động hóa các công việc lặp lại mà còn giúp nâng cao hiệu suất và giảm thiểu rủi ro. Tuy nhiên, để ứng dụng AI hiệu quả, doanh nghiệp không chỉ cần đổi mới công nghệ mà còn phải thay đổi tư duy quản trị và chiến lược phát triển dài hạn

Việt Nam có thêm giải pháp siêu cá thể hóa cho sản phẩm tài chính
Khoa học - Công nghệ

Việt Nam có thêm giải pháp siêu cá thể hóa cho sản phẩm tài chính

Tại Hội nghị Di động Thế giới MWC 2025, Tổng Công ty Dịch vụ số Viettel (Viettel Digital) - thành viên của Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) đã ký kết thỏa thuận hợp tác với InsureMO (Singapore), nền tảng trung gian bảo hiểm hàng đầu thế giới. Sự hợp tác này đánh dấu bước tiến quan trọng trong chiến lược số hóa lĩnh vực tài chính - bảo hiểm tại Việt Nam, đồng thời khẳng định vị thế của Viettel với vai trò tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ để nâng cao trải nghiệm cho khách hàng.

Cảnh báo nguy cơ rủi ro khi đầu tư tiền ảo Pi Network
Khoa học - Công nghệ

Cảnh báo nguy cơ rủi ro khi đầu tư tiền ảo Pi Network

Công an thành phố Hà Nội cho biết, những ngày qua, trên mạng xã hội xuất hiện nhiều bài viết liên quan đến đầu tư đồng tiền ảo Pi Network thu hút nhiều cá nhân tham gia. Tuy nhiên, việc đầu tư vào tiền số Pi Network sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng lo ngại. Bởi theo quy định của pháp luật tại Việt Nam, hiện nay tiền ảo nói chung và đồng tiền ảo Pi nói riêng chưa được coi là tài sản. Do đó, những vụ việc, vấn đề phát sinh, tranh chấp liên quan đến các hoạt động giao dịch đồng tiền ảo, đồng Pi rất rủi ro, khó được pháp luật bảo vệ, xử lý. Đồng thời theo quy định của Ngân hàng nhà nước, tiền ảo không phải là phương tiện thanh toán.

Tập huấn sử dụng phần mềm Theo dõi tiến trình đại hội đảng bộ các cấp
Khoa học - Công nghệ

Tập huấn sử dụng phần mềm Theo dõi tiến trình đại hội đảng bộ các cấp

Sáng 26.2, tại Hà Nội, Ban Tổ chức Trung ương phối hợp với Văn phòng Trung ương Đảng, Bộ Công an tổ chức Hội nghị tập huấn trực tiếp (đợt 2) về sử dụng phần mềm theo dõi tiến trình đại hội đảng bộ các cấp qua ứng dụng VneID cho khoảng 200 đại biểu của 4 Đảng bộ mới thành lập trực thuộc Trung ương.

Ảnh
Công nghệ

Nắm bắt “thời cơ vàng” phát triển ngành bán dẫn và AI

Với hệ thống chính trị ổn định và quyết tâm cao trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo; quy mô dân số 100 triệu người và đang trong thời kỳ dân số vàng; đã hình thành được một hệ sinh thái bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI) có quy mô lớn với sự tham gia của nhiều đối tác hàng đầu thế giới, Việt Nam đang có “thời cơ vàng” để phát triển ngành công nghệ cao này.

Cao ốc Vietcombank tiết kiệm 14% chi phí năng lượng nhờ nỗ lực triển khai đa dạng các giải pháp tiết kiệm năng lượng
Công nghệ

Đa dạng các giải pháp tiết kiệm năng lượng

Cao ốc Vietcombank đã giành giải Nhì hạng mục công trình cải tạo - Giải thưởng hiệu quả năng lượng trong công trình xây dựng năm 2024. Thành công này là kết quả của những nỗ lực không ngừng trong việc triển khai đồng bộ các giải pháp tiết kiệm năng lượng; như ứng dụng công nghệ kỹ thuật tiên tiến, sử dụng thiết bị tối ưu và nâng cao hiệu quả trong quá trình vận hành, khai thác.

Kinh doanh nền tảng: Động lực cho tăng trưởng kinh tế số Việt Nam
Công nghệ

Kinh doanh nền tảng: Động lực cho tăng trưởng kinh tế số Việt Nam

Báo cáo nghiên cứu của Viện Nghiên cứu quản lý kinh Trung ương (CIEM) về nhận diện các tác động kinh tế của hoạt động kinh doanh nền tảng trên cơ sở phân tích cấu trúc nền kinh tế Việt Nam cho thấy, hai năm gần đây, Việt Nam liên tục được các tổ chức quốc tế đánh giá là quốc gia có tốc độ phát triển kinh tế số nhanh nhất khu vực Đông Nam Á. Đơn cử, doanh thu thương mại điện tử thuộc nhóm nước có tốc độ tăng trưởng hàng đầu thế giới; quy mô thị trường gọi xe mở rộng nhanh chóng; thị trường giao đồ ăn trực tuyến xếp thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á (năm 2023),…

Bài 1: Tập trung chủ yếu lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn
Công nghệ

Bài 1: Tập trung chủ yếu lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn

Những nhiệm vụ khoa học và công nghệ (KHCN) góp phần tích cực tạo vùng sản xuất hàng hóa tập trung hướng tới sản xuất an toàn, theo chuỗi giá trị; các nhiệm vụ có sự lồng ghép, tiếp cận với các thành tựu KHCN như công nghệ sinh học, nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ thông minh… Nhìn tổng thể, đề tài, dự án KHCN tập trung chủ yếu ở lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn; đề tài, dự án khoa học, kỹ thuật và công nghệ đề xuất thực hiện chiếm tỷ lệ khá thấp; chưa có sản phẩm KHCN được cấp bằng sáng chế...