Để lan tỏa mô hình “Sách nói pháp luật”

Đây là một trong những kết quả TP. Hồ Chí Minh đạt được sau 5 năm thực hiện Quyết định số 4176/QĐ-UBND của UBND thành phố phê duyệt “Đề án tăng cường phổ biến giáo dục pháp luật trên báo chí và ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phổ biến giáo dục pháp luật tại TP. Hồ Chí Minh”.

Ngoài ra một số quận, huyện trên địa bàn thành phố đã bước đầu ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng các mô hình phổ biến, giáo dục pháp luật cho người khuyết tật thuộc phạm vi quản lý (mô hình chữ nổi của quận 3, chương trình MP3 của quận Tân Phú...). Đây đều là những mô hình được người khuyết tật trên địa bàn đón nhận nhiệt tình, bởi thêm một cánh tay nối dài con đường hòa nhập cuộc sống của họ. 

Thực hiện Quyết định số 4176/QĐ-UBND, Sở Tư pháp và Thư viện sách nói Hướng Dương tổ chức khảo sát hạ tầng Cổng thông tin (http://sachnoionline.com), xác định nội dung, lĩnh vực pháp luật thiết thực, gần gũi (bao gồm các quy định pháp luật quan trọng liên quan đến quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; các chủ trương, chính sách pháp luật dành cho người khuyết tật, người mù, nhóm yếu thế trong xã hội và các đối tượng được hỗ trợ chính sách khác) để xây dựng thành Bộ sách nói pháp luật; đồng thời biên tập, sao chép thành các đĩa CD để cung cấp đến Hội Người mù, trường đặc biệt; UBND quận, huyện và Tủ sách pháp luật trên địa bàn.

Theo thống kê của Sở Lao động, Thương binh và Xã hội thành phố, tính đến tháng 7.2019, tổng số người khuyết tật trên địa bàn thành phố là 62.554 người; chia theo mức độ khuyết tật có: 8.802 người khuyết tật đặc biệt nặng, 36.608 người khuyết tật nặng và 9.783 người khuyết tật nhẹ. Người khuyết tật được xếp vào nhóm người yếu thế, dễ bị tổn thương, trình độ học vấn thường không đồng đều, bị hạn chế khả năng tiếp nhận và trao đổi thông tin với thế giới bên ngoài. Chính vì thế, nhu cầu được trợ giúp pháp lý và truyền thông, tư vấn pháp luật của người khuyết tật là rất lớn, nên rất cần sự hỗ trợ từ phía các cơ quan chức năng và cộng đồng để có khả năng bắt kịp thông tin, kiến thức so với người bình thường. Điều này đã được xác định rõ tại Điều 20, Luật Phổ biến giáo dục pháp luật, cụ thể: Người khuyết tật là một trong sáu đối tượng đặc thù cần phải được phổ biến giáo dục pháp luật.

Tuy vậy, quá trình thực hiện mô hình Sách nói pháp luật dành cho người khuyết tật cũng gặp không ít khó khăn, lúng túng. Trước hết, vì đối tượng người khuyết tật đông, nhu cầu được phổ biến, giáo dục pháp luật lớn; trong khi đó, thiếu đội ngũ báo cáo viên có kỹ năng phổ biến, giáo dục pháp luật cho người khuyết tật. Điều này ảnh hưởng đến sự tiếp cận pháp luật của người khuyết tật.

Từ thực tế trên, để phát huy hơn nữa hiệu quả của mô hình này - đồng nghĩa với tăng cơ hội tiếp cận pháp luật cho người khuyết tật - Sở Tư pháp cần tiếp tục phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương khai thác, sử dụng, cập nhật thông tin, tài liệu lên Cổng thông tin tuyên truyền, phổ biến pháp luật thành phố; hoàn thiện Cổng thông tin theo hướng phù hợp với Khung kiến trúc Chính phủ điện tử, có thể tích hợp, kết nối, sử dụng chung với Cổng thông tin điện tử phổ biến, giáo dục pháp luật của Trung ương do Bộ Tư pháp xây dựng. Điều này sẽ tận dụng được tối đa nguồn tài nguyên dữ liệu từ các cơ sở hạ tầng khác.

Bên cạnh đó, UBND thành phố cũng cần có chính sách khuyến khích, huy động các nguồn lực đầu tư tài trợ (nhân lực, kỹ thuật, phần mềm, đào tạo, bồi dưỡng...) cho các dự án ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung và người khuyết tật nói riêng.