Để khẳng định vị thế của một đối tác phát triển

Có thể thấy, việc chuyển từ mục tiêu tìm kiếm nguồn tài trợ chuyển sang mục tiêu đối thoại với đối tác để tháo gỡ những vấn đề của quốc gia là sự phát triển tất yếu của Hội nghị nhóm tư vấn các nhà tài trợ. Và sự thay đổi này cũng không nằm ngoài dự đoán được công bố rất rõ ràng ngay sau khi nước ta được công nhận là quốc gia có thu nhập bình quân ở mức trung bình trên thế giới. Theo nguyên tắc của các nhà tài trợ, quốc gia nào đã vượt qua khó khăn thì cần nhường nguồn vốn hỗ trợ cho các quốc gia đang cần sử dụng. Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cho biết, sự thay đổi này không chỉ do nước ta đã trở thành quốc gia có thu nhập trung bình. Thực tế, việc thỏa thuận vốn tài trợ, các dự án được nhận tài trợ được thực hiện trong suốt khoảng thời gian giữa hai lần tổ chức CG. Do đó, việc đàm phán mức vốn tài trợ đang không còn là nhiệm vụ chính yếu mà cần hướng đến những nội dung thiết thực hơn, đáp ứng được đòi hỏi của thực tế phát triển kinh tế - xã hội nước ta. Sự thay đổi này cũng là sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế đối với những thành tựu về phát triển kinh tế - xã hội mà nước ta đã đạt được trong thời gian qua.

  Năm 2012 là năm thứ ba nước ta trở thành quốc gia có mức thu nhập trung bình thấp trên thế giới. Hiện nay, các khoản vốn hỗ trợ ưu đãi (hay còn gọi là vốn ODA) đang giảm dần đi, thay vào đó là những khoản vay sòng phẳng hơn, với điều kiện ràng buộc phù hợp với đặc thù của quốc gia có thu nhập trung bình thấp. Mặt khác, để đối phó với những khó khăn nội tại, nếu không nhanh chóng thực thi các quyết sách tái cơ cấu nền kinh tế thì nguy cơ mắc bẫy thu nhập trung bình sẽ cao hơn. Vì thế, điều nước ta cần lúc này không dừng chỉ là các nguồn vốn hỗ trợ, mà quan trọng hơn là sự tư vấn, đối thoại chính sách từ các đối tác phát triển, những quốc gia đi trước trong phát triển kinh tế thị trường. Trước khi tiến hành CG 2012, Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới (WB) Victoria Kwakwa cũng khẳng định, Việt Nam đã qua giai đoạn coi Hội nghị nhóm tư vấn các nhà tài trợ là một diễn đàn để tìm kiếm các nguồn tài trợ, mà thực sự đã trở thành một đối tác phát triển.

CG 2012 là hội nghị cuối cùng được tổ chức với mục tiêu chính là tìm kiếm nguồn vốn hỗ trợ ưu đãi. Trong năm 2013, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp với Ngân hàng thế giới tại Việt Nam tổ chức Diễn đàn Quan hệ đối tác phát triển Việt Nam (VDPF). Vụ trưởng Vụ Kinh tế đối ngoại, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Hoàng Viết Khang cho biết, mỗi năm một lần, Chính phủ và các đối tác phát triển, các tổ chức phi chính phủ quốc tế, các viện nghiên cứu trong nước, các tổ chức xã hội nghề nghiệp trong nước, khu vực tư nhân (trong trường hợp cần thiết) và các chủ thể phát triển khác sẽ gặp nhau, cùng nhau đối thoại một cách cởi mở, trên tinh thần xây dựng vì sự phát triển và cải thiện đời sống người dân Việt Nam. Tại Diễn đàn này sẽ tập trung thảo luận, đối thoại theo chủ điểm, theo ngành; thảo luận về những lựa chọn chính sách hay những thách thức mà nước ta đang phải đối mặt.

Kết thúc Hội nghị nhóm tư vấn các nhà tài trợ 2012, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cho biết, việc đàm phán tăng lượng vốn ODA cho Việt Nam trong những năm gần đây là để phục vụ cho quá trình chuyển đổi từ hình thức vay vốn ưu đãi sang vay vốn thương mại. Trên thực tế, nước ta đã chuyển từ quốc gia tìm kiếm nguồn vốn tài trợ sang là đối tác phát triển của các nhà tài trợ quốc tế. Rõ ràng, khi các nhà tài trợ thay đổi cách nhìn đối với nước ta thì rất cần những hành động thiết thực để khẳng định và củng cố vị thế này trong thời gian tới.