Vẫn còn thách thức
Phát triển nông nghiệp hữu cơ là hướng đi đúng đắn để cải thiện năng suất, chất lượng, từ đó cải thiện thu nhập, nhưng thực tế, người sản xuất nông nghiệp hữu cơ đang gặp nhiều khó khăn. Đó là vùng quy hoạch chưa có, đất đai, nguồn nước chưa bảo đảm, nguồn cung phân bón, thức ăn, thuốc trừ sâu bệnh chưa phổ biến. Bên cạnh đó, thủ tục, quy trình làm chứng nhận, cấp và dán nhãn sản phẩm nông nghiệp hữu cơ cũng là câu chuyện dài.
Cụ thể, một số hợp tác xã đang gặp khó khăn về nguồn phân bón và thuốc theo tiêu chuẩn hữu cơ ít và giá rất cao. Người nông dân có thể tự ủ phân bón, thuốc trừ sâu từ các chế phẩm, nguyên liệu thiên nhiên nhưng ở quy mô sản xuất nhỏ. Bên cạnh đó, chi phí làm kiểm định, cấp chứng nhận và dán nhãn sản phẩm hữu cơ cao nhưng chỉ có giá trị trong thời gian ngắn.
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nông nghiệp bền vững (huyện Trảng Bom) cho biết, hiện nay sản xuất nông nghiệp hữu cơ đang gặp phải các rào cản như tư duy thâm canh, tăng năng suất của người nông dân. Quy trình sản xuất nông nghiệp hữu cơ chưa sẵn sàng, chưa có quy trình cụ thể nên mỗi người làm một kiểu. “Sức khỏe” của đất bị ảnh hưởng nghiêm trọng sau thời gian dài sử dụng phân bón, thuốc trừ cỏ, thuốc trừ sâu hóa học. Việc chứng minh cho người tiêu dùng biết và tin đó là sản phẩm nông nghiệp hữu cơ cũng khó khăn.
Xúc tiến mở rộng thị trường
Chuyển đổi từ nền nông nghiệp truyền thống sang phát triển nông nghiệp hữu cơ đang là xu thế chung của thế giới. Trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng, tỉnh Đồng Nai cần có định hướng phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, phát triển nông nghiệp hữu cơ là một nhiệm vụ mới và nhiều khó khăn phức tạp nên cần có những bước đi thận trọng từ xây dựng mô hình điểm để từng bước nhân ra diện rộng; quy mô phát triển nông nghiệp hữu cơ phải phù hợp với các yêu cầu về an ninh lương thực, thực phẩm và bảo đảm thu nhập cho người sản xuất.
Để phát triển nông nghiệp hữu cơ, tỉnh Đồng Nai đã ban hành Quyết định số 2327/QĐ-UBND về việc phê duyệt Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ trên địa bàn giai đoạn 2021 - 2030 (Đề án). Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2025 tổng diện tích gieo trồng hữu cơ và hướng hữu cơ trên địa bàn tỉnh là 1.322ha, chiếm 0,49% diện tích đất sản xuất nông nghiệp toàn tỉnh; trong đó diện tích gieo trồng hướng hữu cơ 1.251ha, chiếm 0,46% diện tích đất sản xuất nông nghiệp toàn tỉnh; diện tích gieo trồng hữu cơ 72ha, chiếm 0,03% diện tích đất sản xuất nông nghiệp toàn tỉnh.
Về chăn nuôi, theo Đề án, bước đầu chỉ có chăn nuôi hướng hữu cơ; trong đó, đàn bò 290 con; đàn heo 1.700 con, đàn gia cầm 100.000 con. Thủy sản nuôi theo hình thức quảng canh dưới tán rừng hướng hữu cơ (tôm sú, cá chẽm, cua biển, hàu và một số đối tượng nước lợ khác) với diện tích là 200ha.
Đến năm 2030, tổng diện tích gieo trồng hữu cơ và hướng hữu cơ trên địa bàn tỉnh là 4.400ha, chiếm 2,13% diện tích đất sản xuất nông nghiệp toàn tỉnh.
Đề án cũng đề xuất 8 vùng đáp ứng các tiêu chí để hình thành vùng sản xuất nông nghiệp hữu cơ tập trung trên địa bàn tỉnh bao gồm: huyện Tân Phú 2 vùng: vùng 1 là xã Đak Lua; vùng 2 xã Nam Cát Tiên, Núi Tượng, Phú Lập và Tà Lài); vùng 3 xã Thanh Sơn huyện Định Quán; vùng 4 xã Hiếu Liêm (huyện Vĩnh Cửu); vùng 5 xã Phú Lý (huyện Vĩnh Cửu); vùng 6 xã Suối Cao (huyện Xuân Lộc); vùng 7 xã Lâm San (huyện Cẩm Mỹ); vùng 8 xã Phước An (huyện Nhơn Trạch). Hình thành 23 điểm sản xuất nông nghiệp hữu cơ không tập trung.
Để đạt được các mục tiêu đặt ra, ngành nông nghiệp tỉnh Đồng Nai xác định đưa ra nhiều giải pháp đồng bộ để thực hiện như tuyên truyền, đào tạo, tập huấn và phát triển nguồn nhân lực. Thực hiện tốt công tác chỉ đạo, điều hành; rà soát hệ thống chính sách hiện hành, đặc biệt là những chính sách liên quan đến phát triển nông nghiệp hữu cơ để hướng dẫn cụ thể đến người nông dân sản xuất nông nghiệp hữu cơ.
Bên cạnh đó, phát triển các hình thức tổ chức sản xuất gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp hữu cơ; thực hiện chuyển đổi số trong sản xuất; ứng dụng và chuyển giao công nghệ. Xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp hữu cơ. Tập trung triển khai thực hiện danh mục 10 dự án ưu tiên đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp hữu cơ.
