Đầu tư phải tương xứng

- Thứ Năm, 19/11/2020, 06:24 - Chia sẻ
ĐBQH Nguyễn Việt Thắng (Bến Tre)

Ngành thủy sản thực hiện Chiến lược phát triển thủy sản bền vững đến năm 2020 theo Quyết định 1690 của Thủ tướng ban hành năm 2010 và Quy hoạch tổng thể phát triển thủy sản đến năm 2020, tầm nhìn đến 2030 theo Quyết định 1445 của Thủ tướng ban hành năm 2013. Để đưa ngành thủy sản ngày càng phát triển bền vững, đặc biệt là nghề cá nhân dân tiến đến hiện đại, Chính phủ đã ban hành Nghị định 67/2014, quy định chính sách ưu đãi đầu tư, tín dụng... Đến nay, ngành thủy sản đạt được thành tích khá khích lệ và tự hào, sản lượng thủy sản đạt 8,3 triệu tấn năm 2019, giá trị sản xuất năm 2019 đạt 242 nghìn tỷ đồng và kim ngạch xuất khẩu đạt 83 tỷ USD.

Có thành tích trên là nhờ sự quan tâm, chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn nhưng đồng thời phải thấy rằng người dân đã nỗ lực rất nhiều bởi đầu tư từ Chính phủ còn rất khiêm tốn, nhất là cơ sở hạ tầng cho nghề khai thác thủy sản. Báo cáo của Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bến Tre và của Tổng cục Thủy sản cho thấy, tổn thất sau thu hoạch rất lớn từ 20 - 40%; thiếu chỗ đậu tàu, thiếu chỗ bốc dỡ; khó khăn trong truy xuất nguồn gốc và khắc phục cảnh báo thẻ vàng của EC; thông tin ngư trường, thông tin giá cả cũng thiếu; khu neo đậu, tránh, trú bão bị bồi lắng...

Đặc biệt, nguồn nhân lực thiếu, yếu từ thủy thủ cho đến những cán bộ có trình độ cao, nhất là kỹ sư khai thác thủy sản. Tổng đầu tư cho ngành thủy sản giai đoạn 2016 - 2020 chỉ đạt 25%, tương đương gần 14,5 nghìn tỷ đồng của nhu cầu đề ra trong Chiến lược phát triển là 57 nghìn tỷ đồng. Nguồn trái phiếu không có; vốn ODA, vốn đầu tư nước ngoài cũng thiếu. Trong khi đó, mục tiêu đặt ra cho ngành thủy sản rất lớn, từ năm 2021 - 2025, riêng tôm xuất khẩu phải đạt 10 tỷ USD theo Quyết định 79 của Thủ tướng năm 2018.

Chính vì thế, Chính phủ cần đầu tư mạnh hơn nữa cho ngành thủy sản trên tinh thần của Nghị quyết 36 của Trung ương Đảng, Nghị quyết 26 của Chính phủ về phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030 và theo đúng các quyết định của Chính phủ về kinh phí cho chiến lược phát triển thủy sản. Đặc biệt cũng lưu ý cho các tỉnh ven biển còn thiếu kinh phí, phụ thuộc vào kinh phí trung ương. Ngoài ra, ưu tiên bố trí vốn trái phiếu trong giai đoạn 2021 - 2025 và tăng cường thu hút đầu tư nước ngoài cho hạ tầng thủy sản từ nuôi trồng, chế biến và khai thác. Cùng với đó, quan tâm đào tạo nguồn nhân lực cho thủy sản, từ dạy nghề cho đến trình độ cao (kỹ sư khai thác thủy sản, nhất là kỹ thuật khai thác thủy sản); điều chỉnh, sắp xếp lại trong ngành để có được một đại học chuyên ngành thủy sản.

Khai thác thủy sản trên Biển Đông, vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam thường xảy ra rất nhiều sự cố rủi ro, trong đó có việc tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá Việt Nam. Vì vậy, Chính phủ cần có một lực lượng chấp pháp mạnh trên Biển Đông, đủ mạnh, đủ phòng ngừa, răn đe để bảo vệ vùng biển Việt Nam, bảo vệ nguồn lợi và ngư dân Việt Nam. Khi có tàu cá bị chìm trên biển không thu hồi được, Chính phủ nên hỗ trợ chủ tàu 100% vốn kinh phí để đóng lại tàu, các phần trang thiết bị còn lại cũng như lưới cụ thì các quỹ xã hội có thể bảo đảm được.

Một số tàu cá đóng theo Nghị định 67/2014 có tình trạng không trả được nợ kéo dài. Ở đây phải chú ý đến việc ngân hàng có thể thu hồi tàu cá vì chủ tàu không trả được nợ. Tuy nhiên, nếu bán hoặc đấu giá được thì tốt, nhưng nếu không đấu giá được mà cũng không có ai mua thì ngân hàng giữ để làm gì? Trong khi đó, người dân lại không có tàu để đi đánh bắt và chiếc tàu này trước sau gì cũng hư. Vì vậy phải có một cơ chế, một phương án đặc biệt để giảm thiệt hại cho tất cả mọi phía.  

PV lược ghi