40 năm thành lập Giáo hội Phật giáo Việt Nam (7.11.1981 - 7.11.2021)

Đạo pháp - Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội

Theo Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, phát huy truyền thống tốt đẹp của Phật giáo kể từ khi mới ra đời, Phật giáo Việt Nam qua nhiều thời đại đều hướng tới sứ mệnh cao cả là “xương minh Phật pháp, lợi ích tha nhân và phát triển giáo hội”.

Sau ngày 30.4.1975, đất nước thống nhất, giang sơn thu về một mối. Đây là bối cảnh thuận lợi, là động lực để chư tôn giáo phẩm, tăng ni, Phật tử các tổ chức giáo hội, hệ phái thực hiện nguyện vọng, tâm huyết thống nhất Phật giáo, mà các thế hệ tiền bối đã dày công tạo dựng. Đại hội đại biểu thống nhất Phật giáo Việt Nam tổ chức từ ngày 4 - 7.11.1981 tại chùa Quán Sứ, Thủ đô Hà Nội, quy tụ 9 tổ chức giáo hội, hệ phái Phật giáo trong cả nước, thành lập nên Giáo hội Phật giáo Việt Nam ngày nay.

	Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam trao tặng 6 máy thở đa năng trị giá hơn 4 tỷ đồng của Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam tặng Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 7.2021 - Nguồn: TTXVN
Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam trao tặng 6 máy thở đa năng trị giá hơn 4 tỷ đồng của Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam tặng Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 7.2021
Nguồn: TTXVN

Kể từ đó đến nay đã tròn 40 năm, trải qua 8 nhiệm kỳ, tổ chức Giáo hội ngày càng trưởng thành. Từ chỗ thời kỳ đầu có 2 Hội đồng gồm Hội đồng Chứng minh 50 thành viên, Hội đồng Trị sự 49 thành viên, 6 ban, ngành Trung ương và 28 Ban Trị sự tỉnh, thành hội, đến nay Giáo hội Phật giáo Việt Nam có 96 thành viên Hội đồng Chứng minh, 224 ủy viên Hội đồng Trị sự và 45 ủy viên dự khuyết.

Thành tựu nổi bật sau 40 năm về công tác tổ chức là Giáo hội đã thành lập Ban Trị sự cấp tỉnh tại 63 tỉnh, thành phố trong cả nước; đồng thời kiện toàn và nâng tầm hệ thống quản lý hành chính Phật giáo cấp quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh. Giáo hội quản lý 10 Hội Phật tử Việt Nam ở nước ngoài. Tất cả đều hoạt động theo Hiến chương Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Lần đầu tiên trong lịch sử mấy nghìn năm của Phật giáo Việt Nam, hình thức tổ chức giáo hội chung của chức sắc, tín đồ Phật giáo trên cả nước mới được thành lập. Chưa ở đâu các hệ phái, tổ chức Phật giáo với những truyền thống tu hành đặc trưng lại có thể tập hợp và gắn bó trong ngôi nhà chung mang tên Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Trưởng ban Ban Tôn giáo Chính phủ Vũ Chiến Thắng, đó không chỉ là kết quả của việc thực hành “hạnh lục hòa” mà còn là tâm nguyện, mong ước chung của tăng ni, tín đồ Phật giáo Việt Nam trong nước và nước ngoài.

Giáo hội ra đời đã thống nhất ý chí và hành động, thống nhất lãnh đạo và tổ chức, thống nhất việc thực hành giáo lý và quản lý hành chính đạo. Trong lịch sử, truyền thống gắn bó, đồng hành với dân tộc luôn được Phật giáo Việt Nam phát huy, nhưng chỉ tới khi Giáo hội Phật giáo Việt Nam được thành lập thì đường hướng hành đạo “Đạo pháp - Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội” mới được khẳng định trong Hiến chương của Giáo hội.

Việc thống nhất Phật giáo cả nước trong ngôi nhà chung Giáo hội Phật giáo Việt Nam là điều kiện quan trọng để Phật giáo được củng cố và phát triển, các tổ chức trực thuộc Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam được kiện toàn ở 63/63 tỉnh, thành phố, song song với đó là việc tu học, hoằng pháp, xây dựng cơ sở thờ tự, hoàn thiện hệ thống đào tạo... cũng được thúc đẩy thực hiện.

Với sự ra đời của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, tăng ni, tín đồ Phật giáo Việt Nam ở trong và ngoài nước có cơ sở vững chắc để đoàn kết, chung tay cùng nhân dân cả nước huy động và tham gia hiệu quả vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm 40 năm ngày thành lập Giáo hội Phật giáo Việt Nam (7.11.1981 - 7.11.2021) vừa qua, Chủ tịch Nước Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến tôn giáo và công tác tôn giáo, ban hành nhiều chính sách, pháp luật liên quan đến tôn giáo; thực hiện nhất quán chính sách tôn trọng, bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo và quyền tự do không tín ngưỡng, tôn giáo của nhân dân, bảo đảm sinh hoạt tôn giáo đúng pháp luật, tạo điều kiện cho đồng bào có đạo và chức sắc các tôn giáo thực hiện tốt việc tu hành chân chính và làm tròn bổn phận của công dân đối với Tổ quốc.

“Tôi mong muốn và đặt nhiều niềm tin vào Giáo hội Phật giáo Việt Nam cùng tăng ni, Phật tử cả nước sẽ tiếp tục thể hiện vai trò, uy tín của mình trong việc tăng cường xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đoàn kết các tôn giáo; phát huy sức mạnh của tôn giáo, của tín ngưỡng, của văn hóa để phát triển đất nước. Giáo hội Phật giáo Việt Nam tiếp tục là cầu nối quan trọng giữa đồng bào Phật giáo ở trong và ngoài nước trong ngôi nhà chung Giáo hội; thực hiện đoàn kết giữa đồng bào Phật giáo với đồng bào các tôn giáo khác và nhân dân cả nước, tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước, phát triển kinh tế - xã hội, góp phần xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng thế giới hòa bình, thịnh vượng. Đồng thời, tiếp tục chung tay đóng góp để xây dựng phát triển văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”, Chủ tịch Nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh.

“Trải qua chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước, trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước trước đây cũng như xây dựng, bảo vệ Tổ quốc ngày nay, dựa trên nền tảng giáo lý mang tính nhân văn sâu sắc của tư tưởng từ bi, hỉ xả, “lợi lạc quần sinh, vô ngã vị tha”; lấy phương châm “Phật pháp bất ly thế gian giác”, “hộ quốc, an dân” cho đường hướng hành đạo, Phật giáo luôn luôn là thành viên tin cậy, có nhiều đóng góp quan trọng trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đóng góp tích cực trên tất cả các mặt hoạt động kinh tế - xã hội, chung sức, chung lòng cùng toàn dân xây dựng và phát triển đất nước ngày càng giàu mạnh, cuộc sống yên vui”.

Chủ tịch Nước Nguyễn Xuân Phúc

Chính sách Dân tộc và Tôn giáo

Hợp thành khối thống nhất, vững chắc
Văn hóa - Thể thao

Hợp thành khối thống nhất, vững chắc

Qua lịch sử phát triển của đất nước, đoàn kết dân tộc, tôn giáo luôn được củng cố, tăng cường và mở rộng. Công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đang đặt ra rất nhiều thách thức, đòi hỏi cả nước hợp thành khối đại đoàn kết vững chắc, thực hiện ước nguyện vì một Việt Nam hùng cường.

Biến đổi và mai một
Văn hóa

Biến đổi và mai một

Thời gian vừa qua, tín ngưỡng truyền thống các dân tộc thiểu số bị mai một do ảnh hưởng ngày càng lớn của nhiều loại hình tôn giáo có nguồn gốc từ phương Tây và sự xuất hiện các hiện tượng tôn giáo mới, cùng với đó là sự biến đổi mạnh mẽ về môi trường tự nhiên và kinh tế - xã hội.

Nếp sống văn hóa trong sinh hoạt đạo - đời
Văn hóa - Thể thao

Nếp sống văn hóa trong sinh hoạt đạo - đời

Thời gian qua, các giá trị văn hóa, nhân văn của tín ngưỡng, tôn giáo có tác động tích cực, làm phong phú đời sống văn hóa của người dân, góp phần quan trọng bảo tồn văn hóa truyền thống, duy trì đạo đức xã hội, hướng đến hệ giá trị mới phù hợp với đời sống hiện đại, chân - thiện - mỹ.

Khơi dậy và phát huy giá trị tốt đẹp
Văn hóa - Thể thao

Khơi dậy và phát huy giá trị tốt đẹp

Trong bối cảnh đất nước đang hội nhập mạnh mẽ, văn hóa chịu nhiều tác động, có xu hướng biến đổi, mai một bản sắc…, việc khơi dậy và phát huy giá trị tốt đẹp của tín ngưỡng, tôn giáo để giữ gìn, phát triển văn hóa Việt Nam thực sự cấp thiết.

Phát huy sức mạnh tổng hợp
Xã hội

Phát huy sức mạnh tổng hợp

Các tôn giáo với những cách làm hay, mô hình thiết thực đã đóng góp quan trọng vào công tác giữ gìn an ninh trật tự, bảo vệ an ninh Tổ quốc; đây là nguồn lực cần tiếp tục phát huy thời gian tới.

Cuộc sống bình an để yên tâm tu đạo
Xã hội

Cuộc sống bình an để yên tâm tu đạo

Cùng sự chung tay của chức sắc, cơ sở tôn giáo và sự hưởng ứng của các tầng lớp nhân dân, tại nhiều địa phương, phong trào giữ gìn an ninh trật tự đã được triển khai tích cực, góp phần xây dựng cuộc sống bình yên, đời sống văn hóa ở khu dân cư.

Đoàn kết vì mục tiêu chung
Xã hội

Đoàn kết vì mục tiêu chung

Những năm qua, các mô hình phát huy sự đoàn kết, hỗ trợ của các chức sắc tôn giáo người Chăm với lực lượng vũ trang của huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận, đã phát huy hiệu quả rõ rệt, góp phần giữ vững an ninh, trật tự tại địa phương.

Ứng xử đúng với di sản có không gian thiêng
Văn hóa - Thể thao

Ứng xử đúng với di sản có không gian thiêng

Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, không phải di sản nào cũng có thể đưa ra trình diễn và đề xuất không đưa Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt ra ngoài không gian tâm linh, làm mất đi tính “thiêng”, trần tục hóa tín ngưỡng, dẫn đến nhiều người hiểu sai lệch về di sản.

Cần giải pháp đồng bộ, kịp thời
Văn hóa - Thể thao

Cần giải pháp đồng bộ, kịp thời

GS.TS. Từ Thị Loan, Chủ tịch Hội đồng khoa học, Viện Văn hóa nghệ thuật Quốc gia Việt Nam góp ý, những giải pháp đồng bộ, chính sách kịp thời sẽ giúp bảo tồn và phát huy tốt hơn giá trị của di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ, tránh sa vào trạng thái cực đoan: hoặc cấm đoán, quản lý quá cứng nhắc; hoặc buông lỏng, để tự do phát triển, bóp méo bản chất của di sản.