Đại lý thuế vì sao chưa thể nhân rộng ?

- Bà đánh giá như thế nào về lợi ích kinh tế, pháp lý của doanh nghiệp cũng như cá nhân khi kê khai và nộp thuế qua các đại lý thuế?

- Điều 20 của Luật Quản lý Thuế cho phép người nộp thuế được ký hợp đồng với các tổ chức làm dịch vụ thủ tục về thuế. Các tổ chức này sẽ thay mặt người nộp thuế làm các thủ tục khai thuế, ví dụ hoàn thuế giá trị gia tăng hay quyết toán thuế… Các đại lý thuế sẽ ký trên tờ khai đó thay vì doanh nghiệp phải ký tờ khai. Về pháp lý, Nhà nước đã chấp nhận cho các tổ chức dịch vụ về thuế, khai thuế, quyết toán thuế cho các doanh nghiệp. Rõ ràng về lợi ích, thay vì tất cả các doanh nghiệp đều có đội ngũ kế toán để làm thì có thể thông qua các đại lý thuế sẽ tiết kiệm được chi phí cho doanh nghiệp, xã hội và mang lại hiệu quả.

- Đã 7 năm thực hiện nhiệm vụ phát triển các đại lý thuế nhưng kết quả đạt được không cao. Theo Bà, việc thực hiện vì sao lại chậm như vậy?

- Muốn triển khai thực hiện thì phải có thông tư hướng dẫn, nhưng thông tư hướng dẫn về đại lý thuế thì đến ngày 3.4.2008 mới được ban hành. Nhưng khi có thông tư hướng dẫn về đại lý thuế và làm thủ tục về thuế rồi, những tổ chức làm dịch vụ về thuế vẫn không thực hiện được. Theo nguyên tắc, khi qua đại lý thuế thì phải có tờ khai, trên tờ khai thay vì người nộp thuế hoặc doanh nghiệp ký thì mẫu mới sẽ phải là đại lý thuế ký. Trên tờ khai đó có ghi rõ số Chứng chỉ và người hành nghề thuế. Luật có mà mẫu không có thì không thể thêm được. Thông tư 28 hướng dẫn ra đời có hiệu lực thi hành từ 1 tháng 7 năm 2011 thì lúc đó mới có cơ sở pháp lý để đại lý thuế hoạt động. Tính từ đó đến nay mới 3 năm trong khi luật đã có 7 năm rồi. Như vậy là quá chậm.

- Doanh nghiệp cũng không muốn kê khai qua đại lý thuế, thưa Bà?

- Hoạt động kê khai qua đại lý thuế của chúng ta còn rất mới mẻ. Tại sao Việt Nam lại chậm là do văn bản pháp quy của mình chậm. Các nước có Luật đại lý thuế, mình mới có thông tư, chưa có nghị định. Người nộp thuế và cán bộ thuế ở cơ sở cũng chưa đồng tình cao với khai thuế qua đại lý thuế. Người nộp thuế chưa quen với dịch vụ này. Dịch vụ này đã có tuyên truyền nhưng vẫn chưa đến được người nộp thuế. Và đại lý thuế của mình chưa phát triển mạnh và rộng khắp. Hiện nay mới có 28 tỉnh, thành phố có đại lý thuế hoạt động. Đại lý thuế bước đầu phát triển nhưng tốc độ còn chậm. Đấy chính là điều làm công tác quản lý thuế của chúng ta có phần chưa được tốt và giờ nộp thuế còn cao.

- Như vậy, giữa hợp đồng của doanh nghiệp và đại lý thuế thì doanh nghiệp phải chú ý điều gì, thưa Bà?

- Bí mật thông tin của người nộp thuế là điều được luật pháp bảo vệ, không chỉ cơ quan thuế mà đại lý thuế cũng phải bảo đảm. Khi đại lý thuế muốn hành nghề, muốn có khách hàng thì phải giữ chữ tín. Trong hợp đồng, chúng ta phải phân biệt rõ ràng từng bên, ví dụ phạm vi tư vấn đến đâu, khai thuế đến đâu và chịu trách nhiệm từng phần việc. Hợp đồng làm không tốt, có sai phạm thuộc người nộp thuế thì đại lý sẽ bị oan. Ngược lại, có những sai phạm làm không tốt do đại lý thuế thì người nộp thuế bị oan… Tất cả phải làm rõ trong hợp đồng.

- Nộp thuế qua đại lý thuế cũng phải giám sát, tránh việc người nộp thuế cùng đại lý thuế kê khai giảm số thuế phải nộp, thưa Bà?

- Hiện nay, yêu cầu khai thuế cũng như khai qua đại lý thuế thì người nộp và đại lý cũng phải bảo đảm kê khai đầy đủ, chính xác và trung thực. Tất cả hành vi thông đồng với đại lý, cơ quan thuế để làm giảm nghĩa vụ phải nộp đó là vi phạm pháp luật. Theo quy định thì người nộp thuế và đại lý thuế phải chịu trách nhiệm trước pháp luật những gì mình kê khai. Còn cơ quan thuế và hội nghề nghiệp thực hiện công tác kiểm tra kiểm soát. Khi doanh nghiệp, đại lý thuế không tuân thủ pháp luật thì việc xử lý vi phạm được quy định tại Luật Quản lý Thuế. Người nộp thuế cũng như đại lý thuế phải tuân thủ pháp luật.

- Xin cám ơn Bà!