Đại hội đồng Y tế thế giới lần thứ 78 đạt được thỏa thuận về ứng phó với đại dịch

Thỏa thuận lịch sử về hợp tác ứng phó với đại dịch

Phát biểu tại lễ khai mạc, Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết mỗi kỳ họp WHA đều có ý nghĩa quan trọng, nhưng kỳ họp năm nay có ý nghĩa đặc biệt lịch sử vì các quốc gia thành viên ​​sẽ thông qua thỏa thuận về ứng phó với đại dịch.

Tại phiên khai mạc, tổng cộng có 124 quốc gia bỏ phiếu ủng hộ, không có quốc gia nào bỏ phiếu chống và 11 nước bỏ phiếu trắng. Dự thảo thỏa thuận đề cập đến các cấu trúc bất bình đẳng trong việc phát triển thuốc, vaccine và dụng cụ y tế, rút ra từ bài học của đại dịch Covid-19 vốn đã cướp đi sinh mạng của hàng triệu người trong giai đoạn 2020-2022.

Dự kiến thỏa thuận sẽ được chính thức thông qua trong ngày 20/5 trong phiên toàn thể của WHA. Tuy nhiên, thỏa thuận này sẽ chưa có hiệu lực ngay, vì cần phải đàm phán thêm phần phụ lục về chia sẻ nguồn bệnh - có thể mất tới 2 năm - và sau đó cần có sự phê chuẩn của từng quốc gia.

Sau 3 năm đàm phán khó khăn, thỏa thuận này được nhiều nhà ngoại giao và chuyên gia đánh giá là một chiến thắng của hợp tác toàn cầu, trong bối cảnh các tổ chức đa phương như WHO đang chịu ảnh hưởng tiêu cực do Mỹ cắt giảm mạnh tài trợ. Các nhà đàm phán Mỹ đã rút khỏi các cuộc đàm phán sau khi Tổng thống Donald Trump bắt đầu quá trình rút Mỹ khỏi WHO trong 12 tháng sau khi ông nhậm chức. Do đó, Mỹ sẽ không bị ràng buộc bởi thỏa thuận này.

Căng thẳng vấn đề tài chính của WHO

Trong một tuần diễn ra kỳ họp, các đại biểu cũng sẽ xem xét báo cáo kết quả năm 2024 và thảo luận về khoảng 75 mục trong chương trình nghị sự bao gồm nhiều chủ đề, trong đó có lực lượng lao động chăm sóc sức khỏe, tình trạng kháng thuốc kháng sinh, tình trạng khẩn cấp về sức khỏe, bệnh bại liệt và biến đổi khí hậu, cùng nhiều vấn đề khác.

Đặc biệt, tài chính bền vững là một vấn đề quan trọng khác. Đại hội dự kiến ​​sẽ thảo luận về ngân sách được đề xuất cho năm 2026-2027, có thể giảm từ 5,3 tỷ USD xuống còn 4,267 tỷ USD, cùng với các nỗ lực tập trung lại các ưu tiên, tăng cường các chức năng cốt lõi và nâng cao hiệu quả tổ chức.

Đại hội đồng Y tế thế giới là cơ quan ra quyết định cao nhất của WHO và thường được tổ chức vào tháng 5 hàng năm tại Geneva. Trách nhiệm chính của đại hội bao gồm thiết lập các chính sách tổ chức và xem xét và phê duyệt ngân sách chương trình. Đại hội năm nay dự kiến ​​sẽ kết thúc vào ngày 27/5.