Cứu sống bệnh nhân rò động mạch chủ ngực- thực quản hiếm gặp

Trước đó, bệnh nhân nữ D. T. H. K., sinh năm 1981, ngụ tại huyện Châu Thành, tỉnh  Đồng Tháp được tuyến trước chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ với tình trạng đau bụng vùng thượng vị khoảng 1 tuần, nôn ra máu tươi lẫn máu cục, đi tiêu phân đen, tiền sử trào ngược dạ dầy thực quản và dùng thuốc giảm đau lâu ngày. Các bác sĩ bước đầu chẩn đoán chị K. bị chảy máu tiêu hóa trên, do thủng 1/3 thực giữa quản, thiếu máu mức độ nặng. Khi đang được chuẩn bị để nội soi dạ dày, tá tràng thì đột ngột nôn ra nhiều máu tươi da xanh, mạch nhanh nhẹ, huyết áp khó đo, tình trạng nguy kịch, nguy cơ tử vong rất cao do do xuất huyết tiêu hóa.

Bệnh nhân nhanh chóng được hồi sức tích cực, truyền máu và các chế phẩm của máu, đồng thời được nội soi tiêu hóa cấp cứu. Kết quả nội soi cho thấy thực quản – dạ dày – tá tràng bị tổn thương  thực quản thủng khiến máu từ động mạch chủ ngực rò vào thực quản với lượng lớn. Ê kíp gồm các bác sĩ  trưởng khoa Nội soi, Ngoại Lồng ngực - Mạch máu: Ngoại Tổng hợp, Phẫu thuật – Gây mê hồi sức cùng thực hiện mở ngực trái và khâu lại động mạch chủ, khâu thực quản ngực, cô lập thực quản ngực và động mạch chủ ngực bằng mở màng tim kết hợp nội soi thực quản trong lúc mổ để xác định lại vị trí lỗ rò đã được khâu kín, đồng thời mở dạ dày ra da nuôi ăn,

Trải qua nhiều lần phẫu thuật và nội soi, được hồi sức tích cực nội khoa, thở máy, kháng sinh, truyền 40 đơn vị máu và các chế phẩm của máu, dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch và mở dạ dày nuôi ăn... sau hơn 30 ngày điều trị tình trạng bệnh nhân cải thiện dần và dự kiến 3/11/2021 ra viện.

Theo Bs.CK2 Trầm Công Chất, rò động mạch chủ-thực quản là trường hợp rất hiếm gặp, thông thường, bệnh nhân bị xuất huyết tiêu hóa do giãn tĩnh mạch thực quản hoặc loét dạ dày. Rò động mạch chủ-thực quản là sự tiếp nối giữa động mạch chủ và thực quản, cho phép máu có áp suất cao từ động mạch chủ bơm vào ống tiêu hóa áp suất thấp. Nguyên nhân thường gặp nhất của rò động mạch chủ -thực quản là vỡ phình động mạch chủ ngực, chiếm gần 75% các trường hợp, nguyên nhân hoặc bị dị vật thực quản ăn mòn vào động mạch chủ chẳng hạn như thủng do xương cá. Các nguyên nhân khác bao gồm giả phình sau khi sửa chữa phình động mạch chủ ngực, khối u ác tính của thực quản hoặc phế quản, viêm loét thực quản mãn tính.

Việc chẩn đoán phải được tiến hành thật nhanh để xác định đúng bệnh bởi nếu không chẩn đoán đúng và giải quyết kịp thời, bệnh nhân sẽ bị tử vong do mất máu. Điểm đặc biệt chính là thương tổn động mạch chủ nằm trong một môi trường nhiễm trùng, nên cần có những phương án phẫu thuật đặc biệt và kỹ lưỡng.

Việc phẫu thuật cứu sống bệnh nhân cho thấy năng lực chuyên sâu của chuyên khoa lồng ngực mạch máu , năng lực chuyên môn và sự phối hợp nhịp nhàng của các chuyên khoa và trên hết là tinh thần quyết tâm điều trị đến cùng của đội ngũ nhân viên y tế Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ đã góp phần hồi sinh những bệnh nhân nguy kịch tưởng chừng không qua khỏi.