Cuộc cách mạng dịu êm ở Singapore

Cuộc bầu cử gần đây nhất trong năm 2011 được xem là bước ngoặt ở Singapore khi phe đối lập đạt được bước tiến đáng kể với 6 trong tổng số 87 ghế. PAP cầm quyền đã phải nhận kết quả bầu cử tồi tệ nhất kể từ khi nước này giành được độc lập năm 1965. Tại cuộc bầu cử này, PAP chỉ giành được 60% số phiếu, giảm so với 67% số phiếu bầu năm 2006 và 75% năm 2001, được 81/87 số ghế.

Sau cuộc bầu cử lập pháp là sự ra đi của hai chính khách kỳ cựu là Bộ trưởng Cố vấn của Singapore Lý Quang Diệu và Bộ trưởng Cao cấp Goh Chok Tong, Thủ tướng Lý Hiển Long tiến hành cải tổ Nội các sâu rộng với 11 trong số 14 bộ có ông chủ mới. Khi đó, đánh giá về quyết định rút khỏi chính trường của hai nhân vật kỳ cựu này, giới quan sát cho rằng ông Lý Quang Diệu và ban lãnh đạo Singapore đã biết lắng nghe tiếng nói của người dân và thích nghi với bước chuyển mới, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong đời sống chính trị của đảo quốc này. Động thái trên cũng khiến người dân Singapore có cảm giác rằng chính quyền đã lắng nghe sự phản đối của họ thông qua cuộc bầu cử và tại đất nước này.

Việc nghị sĩ thuộc đảng đối lập Công nhân của vùng Hougang đã bị bãi nhiệm hồi tháng 2 do có quan hệ bất chính ngoài hôn nhân, tạo cơ hội cho PAP giành lại một khu vực bầu cử do  đảng đối lập nắm giữ suốt 21 năm qua. Đảng cầm quyền đã dồn mọi nỗ lực cho chiến dịch tranh cử. Đích thân Thủ tướng Lý Hiển Long và Phó thủ tướng Trương Chí Hiền đã đến tận nơi vận động. Tuy nhiên, ứng viên Png Eng Huat của đảng Công nhân vẫn thắng cử trước ứng viên Desmond Choo của PAP với 62% số phiếu.

Sau cuộc bầu cử năm 2011, chính phủ đã có những bước tiến trong việc xây dựng nhà ở xã hội - nơi sinh sống của khoảng 80% dân số Singapore, chi hàng trăm triệu USD để nâng cấp phương tiện giao thông công cộng, và giảm lượng lao động nhập cư trong bối cảnh dư luận quan ngại về khả năng xảy ra cạnh tranh khốc liệt trong lĩnh vực nhà ở và việc làm. Đồng thời, lương của các thành viên chính phủ cũng được giảm xuống dù con số này vẫn thuộc hàng cao nhất thế giới (lương cơ bản của thủ tướng là 1,73 triệu USD/năm).

Tuy nhiên, nhiều người dân cho rằng các vấn đề chủ yếu trong kỳ bầu cử năm ngoái như nhập cư, giá sinh hoạt, khoảng cách thu nhập, lương của các thành viên chính phủ quá cao, vận chuyển công cộng quá tải, hiện vẫn chưa được giải quyết đến nơi đến chốn. Họ chỉ trích chính phủ quá chú tâm vào tăng trưởng kinh tế, làm ngơ trước tình trạng khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn.

Vì thế, cuộc bầu cử bổ sung được coi là cuộc bỏ phiếu tín nhiệm của người dân đối với đảng cầm quyền PAP. Giáo sư khoa học chính trị Bridget Welsh tại Đại học Quản lý Singapore cho rằng kết quả cuộc bầu cử bổ sung “gửi một thông điệp rõ ràng tới PAP về sự cần thiết phải cải cách nội bộ đảng và các chính sách. PAP cần từ bỏ những quan điểm chính trị đã lỗi thời... và cần hướng đến cải cách chính sách toàn diện cũng như lắng nghe những ý kiến và đóng góp của các cử tri về mọi mặt của xã hội. Việc dựa vào phát triển kinh tế để đạt được ảnh hưởng chính trị đã lỗi thời. Giờ là lúc cần tới sự nhạy bén và công bằng”.

Một giáo sư về luật cũng thuộc Đại học Quản lý Singapore là Eugene Tan cho rằng, kết quả cuộc bầu cử tại Hougang “đã làm dấy lên những nghi ngờ về hiệu quả của các cải cách chính sách trong thời gian qua và liệu họ (chính phủ) có đang thực sự làm đúng như những gì họ đã cam kết hay không?”.

Hiện nay, các mạng xã hội ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc phản biện tại đảo quốc này, vì đa số báo chí và truyền thông được cho là thân chính phủ. Nhiều người dân Singapore đã sử dụng Internet như một công cụ để thể hiện sự chính kiến.

Thủ tướng Lý Hiển Long mới đây cũng vừa lập một trang Facebook để có thể lắng nghe ý kiến từ phía dân chúng. Ngày 26.5, ông cho rằng mặc dù ứng cử viên của PAP tại Hougang thất cử nhưng đảng cũng đã giành được tỷ lệ phiếu bầu cao hơn trước đây. Đặc biệt Thủ tướng cũng nhìn nhận: “PAP đã có những tiến bộ, nhưng còn cần phải làm nhiều hơn nữa”.