Cung điện Versailles và “ông vua Mặt trời”

      Từ lâu đài nhỏ đến cung điện xa hoa
      Cũng như vị trí của thành phố cổ Delphi đối với thủ đô Athens, Hy Lạp, Versailles đóng một vai trò quan trọng đối với Paris hoa lệ của nước Pháp. Đất nước này nổi tiếng là xử sở của các cuộc hành hương và một trong những “chuyến đi” lớn nhất, khó quên nhất là cuộc hành hương của cả nước Pháp đến Versailles qua Pavé du Roi (vỉa hè của nhà Vua). Quá khứ xa xưa của thành phố vương giả và kỳ diệu này vẫn vang vọng đâu đây trong từng nhịp bước quân hành rầm rập trên đường phố hòa với tiếng kèn dóng dả của đoàn quân vào một buổi sáng mùa hè đẹp trời hay vào buổi tối mùa đông sương mù dày đặc. Đến Versailles, người ta sẽ nghe thấy tiếng nói của quá khứ, của lịch sử văng vẳng khắp không gian...
      Ngày xưa, có một ngôi làng nhỏ cách trung tâm Paris chừng 15 dặm, với cái tên là Versailles. Nó bị che khuất bởi những bụi cây cao rải rác, với một vài cánh đồng vắng và vùng đầm lầy có nhiều thú săn đủ loại. Đâu đó xuất hiện một lâu đài cũ nát với 5 phòng rộng, hai tháp nhỏ ở ngay cổng vào, một khu vườn, một chuồng chim bồ câu, một con đường cụt... Đối diện với lâu đài là một cối xay gió, dưới đó là một ngôi làng cổ với chừng 40 túp lều tranh, 3 tửu quán xập xệ và xa xa là nhà thờ thánh Julia. Đó là những hình ảnh cổ xưa nhất, nguyên sơ nhất về lâu đài Versailles.      

      Từ đầu thế kỷ XVIII, dưới thời các vị vua Louis XIII, XIV... Versailles dần dần được mở rộng, và theo thời gian, nó đã trở thành một tòa lâu đài nguy nga, tráng lệ với một vẻ đẹp mê hồn. Nói đến Versailles, không thể không kể đến công viên khổng lồ được xây dựng vào năm 1665. Với việc sáng chế ra chiếc xe có toa kéo đặc biệt, nhiều loại cây lớn, quý hiếm đã được chở về đây, như thủy tùng, linh sam được mang về từ vùng Normandi xa xôi, trong khi nhiều loài hoa được trồng thay đổi theo mùa, thậm chí theo ngày. Người ta có thể đếm được hàng ngàn chậu hoa được chuyên chở bởi cả một đội quân các nhà làm vườn. Các bồn phun nước bằng đồng, chì, hợp kim, thiếc, được thiết kế độc đáo với nhiều hình tượng nhân vật thần thoại, ở đó nước phun ra sáng long lanh tựa ánh sáng hào quang.
      Không thể không kể đến công trình Grotto of Thetis, do anh em Perrault thực hiện để chứng tỏ lòng ngưỡng mộ với vua Louis XIV, một ngôi sao sáng và ngày càng tỏa sáng. Hang động được điểm tô bằng đá đồi mồi và vỏ sò, ở giữa là một chiếc đàn organ điều khiển bằng nước róc rách như tiếng chim, thấp thoáng là những bức tượng bằng đá cẩm thạch gợi nhớ đến những vị thần Hy Lạp, những người anh hùng huyền thoại của lịch sử. Ngoài ra còn rất nhiều công trình lộng lẫy khác như sân Cour de Marbre, vườn thủy tạ hay hồ rồng... Tất cả tạo nên bức họa khó quên về Versailles.
      Những giai thoại về “ông vua Mặt trời”
      Một cái tên gắn liền với cung điện Versailles là Louis XIV. Các sử gia của mọi thời đại, những người kính trọng, ngưỡng mộ và cả những kẻ thù không đội trời chung với “ông vua Mặt trời” đều không có cớ gì để phủ nhận rằng vua Louis XIV là một ngôi sao không bao giờ tắt trên bầu trời lịch sử. Nắm trong tay quyền lực thiêng liêng và tối cao, vua Louis XIV đã cho xây dựng một cung điện tráng lệ bậc nhất trong lịch sử loài người. Ngày 6.5.1682 là ngày ra đời cung điện Versailles và chắc chắn cũng là một ngày trọng đại đối với “ông vua Mặt trời”, bởi tình yêu của ông với Versailles là một tình yêu vĩ đại. Vua thăm Versailles hàng ngày, thường là trước lúc đi săn. Ông quan sát tỉ mỉ chốn thân quen này, ông yêu nó bằng một tình cảm máu thịt, một tấm cửa kính vỡ hoặc một chiếc đinh ốc của cửa trượt bị sút ra cũng đủ làm ông chạnh lòng.
      Bản thân nhà vua là nhân vật số một có trách nhiệm gìn giữ Versailles. Ông đã tự tay viết một bản giới thiệu với khách du lịch về những khu vườn tuyệt đẹp của lâu đài: “Khi quý vị rời khỏi cung điện, qua một tiền sảnh đến Cour de Marbre, quý vị sẽ tiếp tục đi đến hàng hiên, sau đó dừng lại phía trên cầu thang để ngắm những vườn hoa tuyệt đẹp, những hồ nước được trang trí đủ kiểu và các vòi phun ẩn mình trong những lùm cây tươi mát. Cuộc viếng thăm chỉ kết thúc tại chỗ con kênh lớn – nơi có một chiếc xe đang chờ sẵn để đi đến Trianon...”.
      Dù rất vui khi có ai đó say mê tòa lâu đài của mình, nhưng chưa bao giờ vua Louis tỏ ra kiêu căng. Khi Cha Anselme, một sử gia nổi tiếng thời nước Pháp quân chủ, đến thăm Versailles, ngây ngất ngắm ngọn thác nước thì vua Louis chỉ khiêm nhường nói rằng: “Chẳng qua là vì ông ấy quá nhạy cảm mà thôi”.

Đoàn Tân