Cuba giáo dục miễn phí cho mọi người
Từ nhiều thập kỷ qua, lĩnh vực giáo dục luôn là niềm tự hào của người dân Cuba, trong đó đặc biệt phải kể đến chế độ giáo dục miễn phí của chính quyền cách mạng.
Chế độ giáo dục miễn phí của Cuba đã được cả thế giới biết đến. Theo đó, tất cả trẻ em trên hòn đảo này, khi 5 tuổi đều có quyền đăng ký tại một trường mẫu giáo công lập để bắt đầu những năm tháng đi học hoàn toàn miễn phí. Những học sinh tài năng sẽ có cơ hội giáo dục tốt nhất. Giáo dục cao học được tiến hành tại các trường đại học, học viện. Quyền học tập miễn phí bình đẳng cho tất cả mọi người, không phân biệt giàu nghèo hay thành phần xã hội.
Sau khi Liên Xô tan rã, Cuba đã trải qua “thời kỳ đặc biệt” với những khó khăn lớn về kinh tế thập niên 1990, và một trong những lĩnh vực bị ảnh hưởng nhiều nhất là giáo dục. Mức lương của giáo viên đột nhiên bị cắt giảm, không còn đủ để họ trang trải chi phí sinh hoạt. Nhiều giáo viên có kinh nghiệm cũng phải kiếm thêm thu nhập từâ những công việc như bán bánh kẹo và soda trên đường phố, sơn sửa móng tay móng chân... Tuy vậy, không đầu hàng trước áp lực kinh tế, sau khi dạy học ở trường, làm thêm để kiếm sống, nhiều giáo viên lại dạy thêm tại nhà để giúp học sinh củng cố kiến thức và vượt qua những kỳ thi mà không hề nhận thù lao.
Kinh tế khó khăn, nhưng giáo dục vẫn là một trong những lĩnh vực ưu tiên hàng đầu của Chính phủ Cuba. Năm 2005, Chính phủ Cuba đã đưa ra những thay đổi trong chính sách giáo dục nhằm tiến tới một nền giáo dục hoàn hảo. Những thay đổi này diễn ra mạnh mẽ ở cả 3 cấp học phổ thông, đặc biệt là tiểu học và trung học cơ sở. Ở bậc tiểu học, việc tổ chức lớp học tối đa 20 học sinh đã tạo ra mối quan hệ gần gũi giữa học sinh và giáo viên, qua đó giảm tỷ lệ trẻ nghỉ học. Bộ Giáo dục Cuba đưa ra hơn 30 chương trình giáo dục tiểu học được phát trên truyền hình, nhằm tác động trực tiếp tới việc tăng gấp 3 lần cơ hội học tập cho trẻ em. Ở bậc trung học cơ sở, tỷ lệ giáo viên/học sinh là 1/15. Sự bổ sung giáo viên giúp học sinh học 2 buổi/ngày chất lượng hơn. Bậc học này vẫn có sự hỗ trợ nhiều của các chương trình giảng dạy trên truyền hình và qua băng video. Ở bậc trung học phổ thông, sự thay đổi rõ nét nhất là giảm sĩ số học sinh xuống còn 30 học sinh/lớp, trang bị thêm tivi - đầu video và máy vi tính. Ở nhiều vùng nông thôn, học sinh được theo học các trường học nội trú, ngoài giờ học, các em còn tham gia lao động nông nghiệp...
Bên cạnh đó, Bộ Giáo dục Cuba đã mở các chương trình đào tạo cao học khoa học giáo dục trong thời gian 2 năm để tăng cường năng lực cho hơn 72.000 giảng viên và giáo viên. Nhờ vậy, đến nay Cuba vẫn có được nền giáo dục tiến bộ hàng đầu Mỹ Latin với khoảng 7% dân số của đất nước 11 triệu dân này có trình độ tốt nghiệp đại học. Ngoài ra, có 1,3 triệu sinh viên tốt nghiệp các trường kỹ thuật ở Cuba. Đây là một thành công vượt bậc nếu đem so sánh với tỷ lệ hơn một nửa số trẻ em Cuba không được đi học trước cách mạng.
Có thể nói, mặc dù kinh tế khó khăn, nhưng giờ đây lĩnh vực giáo dục vẫn là niềm tự hào của mỗi người dân Cuba, minh chứng cho tính ưu việt của chủ nghĩa xã hội ở “Hòn đảo tự do”.
