NHỮNG ÁNH SAO KHUÊ:

Cụ Nguyễn Văn Tố - bậc hiền tài có đủ nhân - trí - dũng

NGUYỄN TÚC - Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

LTS: Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị Lãnh tụ thiên tài của Đảng và dân tộc ta. Với tư tưởng tăng cường khối đoàn kết toàn dân, hòa hợp dân tộc, xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng về mọi mặt, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất coi trọng và thực thi nhiều biện pháp để tập hợp, sử dụng nhân sĩ, trí thức, nhân tài phục vụ cho sự nghiệp kháng chiến và kiến quốc. Nhiều nhân sĩ, trí thức được Người mời tham gia bộ máy hành chính và cơ quan chuyên môn ở các cấp, nhất là ở Trung ương, trong đó có Quốc hội. Hướng tới kỷ niệm 132 năm Ngày sinh của Người (19.5.1890-19.5.2022), Báo Đại biểu Nhân dân mở chuyên mục "Những ánh sao khuê" nhằm làm rõ hơn tư tưởng, đạo đức và phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh. Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

Cụ Nguyễn Văn Tố là một trong những nhân sĩ, trí thức yêu nước nổi tiếng, một trong những nhân vật có những đóng góp quan trọng vào sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Theo tư liệu được lưu trữ tại thư viện quốc gia, cụ sinh ngày 5.6.1889 tại làng Đông Thành, huyện Thọ Xương cũ, nay là số nhà 78 phố Bát Sứ, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Theo đại tự điển bách khoa và lịch sử Hội Truyền bá quốc ngữ thì cụ Tố sinh tại Hà Đông. Sở dĩ có sự khác biệt đó, theo các dư địa chí thì vào thời điểm Cụ sinh ra, Hà Nội là một bộ phận của tỉnh Hà Đông.

Thuở nhỏ, Cụ theo học chữ Hán theo yêu cầu của gia đình, song lại rất say mê tiếng Pháp. Lớn lên, Cụ được gửi sang Pháp học và đỗ bằng thành chung loại ưu. Tốt nghiệp, Cụ trở về nước và được tuyển vào làm ở Viện Viễn Đông Bác Cổ Hà Nội - một trung tâm khoa học nhân văn có uy tín, nơi tập hợp những danh nhân nổi tiếng bậc nhất ở Việt Nam thời đó, mà đa phần là người Pháp.

Là người tài cao, đức trọng, một nhà yêu nước không đảng phái và có uy tín lớn trong giới trí thức cả nước Việt lẫn người Pháp lúc bấy giờ, Cụ được Đảng Cộng sản Đông Dương và Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc rất coi trọng, đã cử người liên hệ, vận động, thuyết phục Cụ đứng ra thành lập Hội Truyền bá quốc ngữ.

Theo hồi ký của đồng chí Hoàng Quốc Việt - Bí thư Xứ ủy Bắc Kỳ từ năm 1937 và của đồng chí Võ Nguyên Giáp cùng lời kể của các nhân chứng lịch sử, các nhân vật nổi tiếng, như: Nguyễn Hữu Đang, Hoàng Xuân Hãn, Nguyễn Xiển, Hoàng Minh Giám, Nguyễn Văn Huyên, Vũ Đình Hòe…, thì Hội Truyền bá quốc ngữ được đặt ra từ năm 1937. Vấn đề quan trọng nhất trong việc lập Hội là tìm người cầm cờ. Người đó phải là một nhân vật yêu nước, có uy tín lớn trong giới nhân sĩ, trí thức, có khả năng quy tụ được đông đảo trí thức, cả lớp trẻ lẫn người có tuổi và quan trọng là phải được chính quyền thực dân Pháp chấp nhận.

Cụ Nguyễn Văn Tố chính là con người đáp ứng đủ những điều kiện đó. Sau một thời gian vận động, chuẩn bị, năm 1938 Hội Truyền bá quốc ngữ được thành lập. Cụ Nguyễn Văn Tố được bầu làm Hội trưởng, các vị Hoàng Xuân Hãn, Trần Văn Giáp, Nguyễn Hữu Đang trong ban tu thư.

Hoạt động của Hội đã mang lại kết quả to lớn, mở đầu cho phong trào rộng lớn là xóa nạn mù chữ trong nhân dân ta - một dân tộc mà số người mù chữ lúc đó chiếm đến 95% dân số. Đồng thời, qua phong trào, hoạt động của Hội với khẩu hiệu “Đi học chữ quốc ngữ là đi làm cách mạng”, Đảng Cộng sản Đông Dương đã tuyên truyền, vận động, tập hợp, đoàn kết nhân dân đấu tranh cho dân sinh, dân chủ theo đường lối của Đảng.

Đánh giá về hoạt động của Hội, Lịch sử Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam khẳng định: trên lĩnh vực văn hóa - xã hội, bên cạnh hoạt động báo chí, xuất bản còn có các cuộc vận động cải thiện đời sống và vệ sinh cho những người nghèo như hoạt động của Hội ánh sáng… Nhưng tiêu biểu và có ý nghĩa hơn cả là phong trào truyền bá quốc ngữ được thành lập từ năm 1938 do Cụ Nguyễn Văn Tố làm Hội trưởng và tồn tại cho đến Cách mạng tháng Tám thành công.

Ngày 2.9.1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Tuy nhiên, Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vừa ra đời đã bị bao vây tứ phía. Trước tình hình thù trong, giặc ngoài cực kỳ nguy hiểm đối với vận mệnh của Tổ quốc, của dân tộc, Đảng ta khẳng định: vấn đề sống còn hiện nay là phải tăng cường, mở rộng Mặt trận dân tộc thống nhất, thực hiện đại đoàn kết dân tộc, lấy lợi ích tối cao của Tổ quốc làm trọng.

Mến đức, trọng tài của Cụ Tố - một nhân cách lớn của đất nước, Hồ Chủ tịch mời Cụ Tố ra giúp nước. Cụ Tố nhận chức Bộ trưởng Bộ Cứu tế, xã hội trong Chính phủ Hồ Chí Minh. Sau Tổng tuyển cử Quốc hội đầu tiên, Cụ trúng cử đại biểu Quốc hội với tư cách đại biểu Quốc hội tỉnh Nam Định. Tại Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội Khóa I ngày 2.3.1946, Quốc hội đã nhất trí bầu Cụ làm Trưởng ban Thường trực Quốc hội (tức Chủ tịch Quốc hội) cho đến ngày 8.11.1946 và Cụ Bùi Bằng Đoàn thay thế. Vì từ ngày 3.11.1946, Cụ Tố được bổ nhiệm giữ chức vụ Bộ trưởng không bộ trong Chính phủ.

Cùng với việc thực hiện chính sách Mặt trận Việt Minh trong công tác cán bộ đối với Quốc hội, Chính phủ, Bác Hồ và Trung ương Đảng chủ trương vận động thành lập Hội Liên hiệp Quốc dân Việt Nam. Ban vận động được thành lập gồm 27 vị, trong đó có các đại biểu của Việt Minh gồm: Hồ Chí Minh, Nguyễn Lương Bằng, Võ Nguyên Giáp, Phạm Văn Đồng, Dương Đức Hiền, Cù Huy Cận. Đại biểu các nhà yêu nước có chí sĩ Huỳnh Thúc Kháng, nhà tư sản theo đạo thiên chúa Ngô Tử Hạ, các trí thức tiêu biểu không đảng phái, gồm: Nguyễn Văn Tố, Nguyễn Văn Luyện, Phan Anh, Cựu thượng thư Bùi Bằng Đoàn. Đại biểu Việt Nam Quốc dân Đảng gồm: Chu Bá Phượng, Nguyễn Tường Tam, Nguyễn Tường Long, Vũ Hồng Khanh.

Ngày 26.5.1946, Hội liên hiệp Quốc dân Việt Nam gọi tắt là Liên Việt tuyên bố chính thức được thành lập tại Hà Nội và nhất trí cử Chủ tịch Hồ Chí Minh làm Hội trưởng danh dự, Cụ Huỳnh Thúc Kháng làm Hội trưởng và Cụ Tôn Đức Thắng làm Phó Hội trưởng, Cụ Nguyễn Văn Tố là Ủy viên Đoàn Chủ tịch.

Sau ngày toàn quốc kháng chiến (19.12.1946), Cụ Nguyễn Văn Tố cùng Chính phủ rút lên Việt Bắc tiếp tục kháng chiến chống Pháp. Ngày 7.10.1947, trong một cuộc tấn công chớp nhoáng của quân đội Pháp vào chiến khu Việt Bắc, Cụ bị địch bắt, bị tra tấn dã man và bị giết tại Bắc Kạn.

Đánh giá về vai trò của Mặt trận Liên Việt, của Cụ Nguyễn Văn Tố, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Liên hiệp quốc dân là do những người lão thành có danh vọng, đạo đức như cụ Huỳnh Thúc Kháng, cụ Bùi Bằng Đoàn, cụ Nguyễn Văn Tố… và những người yêu nước không đảng phái đứng ra tổ chức. Hội đã thể hiện sự đoàn kết của toàn dân gồm tất cả các tầng lớp, đảng phái, tôn giáo và dân tộc trong nước Việt Nam. Tinh thần của Hội đó là yêu nước, chương trình là quyết tranh đấu cho Tổ quốc được thống nhất, độc lập, dân chủ, phú cường”[1].

Cụ Nguyễn Văn Tố là một học giả uyên bác. Sau Cách mạng tháng Tám, từ Hội trưởng Hội truyền bá quốc ngữ, Cụ được toàn Đảng, toàn dân tín nhiệm cử làm Bộ trưởng Bộ Cứu tế xã hội. Với cương vị mới, Cụ đã có công lớn trong việc chống giặc đói. Là Trưởng ban Thường trực Quốc hội rồi Bộ trưởng không bộ trong Chính phủ Liên hiệp kháng chiến, Cụ đã góp phần quan trọng vào việc tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là tầng lớp nhân sĩ, trí thức và các quan chức trong chế độ cũ đi theo cách mạng. Nói về cụ Nguyễn Văn Tố là nói về một nhân cách lớn, nói về một hiền tài có đủ nhân - trí - dũng.

____

[1] Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, trang 170

Diễn đàn Quốc hội

Quốc hội thảo luận về chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam
Diễn đàn Quốc hội

Sẽ tạo bước đột phá trong phát triển hạ tầng giao thông

Thảo luận tại Hội trường về chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, các đại biểu Quốc hội nhất trí với sự cần thiết đầu tư dự án để thể chế hóa chủ trương của Đảng, tạo bước đột phá trong phát triển, hiện đại hóa kết cấu hạ tầng giao thông. Đồng thời, tin tưởng, với sự huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị, dự án sẽ sớm được hiện thực hoá thành công, phát huy hiệu quả, đóng góp tích cực cho sự phát triển của đất nước cả trước mắt và tương lai lâu dài.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành phiên họp
Quốc hội và Cử tri

Nhanh chóng giải quyết khó khăn về đời sống nhà giáo

Cho ý kiến về dự thảo Luật Nhà giáo, nhiều đại biểu cho rằng, việc quy định tiền lương nhà giáo ở cơ sở giáo dục công lập được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp sẽ giải quyết được những khó khăn về đời sống của nhà giáo. Đồng thời, khuyến khích thu hút nguồn nhân lực và những người giỏi tham gia vào ngành sư phạm nhiều hơn, giúp ngành giáo dục ngày càng bảo đảm về số lượng và tốt về chất lượng.

ĐBQH Đào Chí Nghĩa (Cần Thơ)
Diễn đàn Quốc hội

Thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới

Từ thực tiễn nắm bắt các ý kiến, kiến nghị của cử tri và hoạt động giám sát tại địa phương, cơ sở, tham gia thảo luận tại Hội trường về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV, nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị, bên cạnh việc ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng, làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống, thì Chính phủ cần thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới, có chính sách cụ thể phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, kinh tế số, kinh tế chia sẻ, chuyển đổi xanh… Đây là những động lực quan trọng để đưa đất nước vững vàng tiến bước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan trả lời chất vấn
Diễn đàn Quốc hội

Có giải pháp chấn chỉnh kịp thời các vi phạm

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội (ĐBQH) về quản lý thực phẩm chức năng tại Kỳ họp thứ Tám, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, vướng mắc nhất hiện nay là những vấn đề liên quan đến quảng cáo trên mạng internet và mạng xã hội. Trong đó, có những trang mạng đặt tại nước ngoài nên rất khó xử lý.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên thảo luận
Diễn đàn Quốc hội

Bảo đảm điều kiện tiếp cận, sử dụng đất và nguồn lực khác công bằng, hiệu quả

Với những hạn chế, khó khăn, vướng mắc đã được nhận diện, Đoàn giám sát của Quốc hội về "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023" đề nghị, Chính phủ tiếp tục rà soát, hoàn thiện các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành bảo đảm thực sự khắc phục tồn tại, hạn chế đã chỉ ra, bao gồm cả các văn bản mới ban hành, bảo đảm điều kiện tiếp cận, sử dụng đất và các nguồn lực khác công bằng, công khai, hiệu quả.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải
Diễn đàn Quốc hội

Giao Chính phủ hướng dẫn mức hỗ trợ kinh phí của tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản

Theo dự thảo Luật Địa chất và khoáng sản, căn cứ vào tình hình thực tiễn, HĐND cấp tỉnh quyết định mức hỗ trợ kinh phí của tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản để đầu tư nâng cấp, duy tu, xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình bảo vệ môi trường trên địa bàn. Tại Phiên họp thứ 39 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, một số ý kiến cho rằng, quy định này còn tùy nghi, mỗi địa phương quyết định mức hỗ trợ khác nhau. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị giao Chính phủ hướng dẫn, để có nguyên tắc xác định trình tự, thủ tục, hồ sơ, ngân sách, điều tiết ngân sách hoặc hạch toán sử dụng nguồn thu thống nhất.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành phiên họp
Quốc hội và Cử tri

Bảo đảm linh hoạt trong quản lý, điều hành và đáp ứng được yêu cầu thực tiễn

Cho ý kiến về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế tại Phiên họp thứ 39, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhấn mạnh, dự thảo Luật có phạm vi tác động rộng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích của người dân, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, Quỹ Bảo hiểm y tế và ngân sách nhà nước, do đó, cần rà soát kỹ lưỡng, nhất là về thủ tục hành chính để bảo đảm linh hoạt trong quản lý, điều hành và đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi)
Diễn đàn Quốc hội

Cần lấy ý kiến đại biểu Quốc hội về việc có áp thuế VAT với phân bón hay không

Trên cơ sở tiếp thu các ý kiến đóng góp tại phiên thảo luận ở hội trường và quá trình làm việc giữa cơ quan thẩm tra với cơ quan chủ trì soạn thảo cho thấy, trong dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) còn một số nội dung có ý kiến khác nhau. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, các cơ quan phối hợp xây dựng phương án cụ thể, đưa ra lấy ý kiến đại biểu Quốc hội, bảo đảm khách quan, nêu rõ căn cứ, các ưu điểm và nhược điểm của từng phương án.

Có các giải pháp đột phá biến cam kết thành hiện thực
Quốc hội và Cử tri

Có các giải pháp đột phá biến cam kết thành hiện thực

Nhìn lại phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV, ĐBQH THÁI THỊ AN CHUNG (Nghệ An) cho rằng, phiên họp diễn ra sôi nổi, ngày càng đổi mới và đi vào thực chất. Đại biểu kỳ vọng, các "tư lệnh" ngành sẽ thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, có các giải pháp đột phá, căn cơ hơn để biến những cam kết, lời hứa trên nghị trường thành hiện thực.

toàn cảnh phiên họp
Diễn đàn Quốc hội

Có cơ chế đặc thù trong phân bổ ngân sách cho địa phương khó khăn, có tính chất phức tạp về ma túy

Để bảo đảm hiệu quả nguồn vốn thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030, tại phiên thảo luận chiều 13.11, đại biểu Quốc hội đề nghị, Chính phủ cân nhắc cơ chế đặc thù trong phân bổ ngân sách cho các địa phương khó khăn, có tính chất phức tạp về ma túy và xem xét khả năng huy động thêm các nguồn lực hợp pháp khác để tham gia thực hiện chương trình.

ĐBQH Nguyễn Phương Tuấn (Kiên Giang)
Quốc hội và Cử tri

Đánh giá kỹ hiệu quả tài chính, chuẩn bị phương án, nguồn lực thực hiện

Thảo luận tại tổ về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, đa số các đại biểu Quốc hội nhất trí đầu tư Dự án, song cũng đề nghị Chính phủ cần rà soát kỹ lưỡng để đánh giá đúng thực tế hiệu quả tài chính, chuẩn bị các phương án, nguồn lực để bảo đảm thực hiện dự án hiệu quả, đúng tiến độ.

Phiên chất vấn đã thành công tốt đẹp với nhiều cam kết mạnh mẽ trong công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành
Quốc hội và Cử tri

Phiên chất vấn đã thành công tốt đẹp với nhiều cam kết mạnh mẽ trong công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành

Đánh giá về phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ Tám, các đại biểu Quốc hội cho rằng, phiên chất vấn đã thành công tốt đẹp, Chủ tịch Quốc hội điều hành chất vấn chắc chắn, linh hoạt và hiệu quả; đại biểu chất vấn sắc sảo, truyền tải nhiều nội dung đang được cử tri và Nhân dân quan tâm; các bộ trưởng, trưởng ngành đưa ra nhiều cam kết mạnh mẽ trong công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành trong lĩnh vực được giao phụ trách.

Giải trình, phản biện công khai để Nhân dân nắm rõ
Quốc hội và Cử tri

Giải trình, phản biện công khai để Nhân dân nắm rõ

Nguyễn Vân Hậu

Nội dung chất vấn đầu tiên tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV thuộc lĩnh vực ngân hàng là 1 trong 3 nhóm vấn đề cử tri và Nhân dân quan tâm nhiều nhất. Theo dõi phiên họp được truyền hình trực tiếp, cử tri và Nhân dân quan tâm đến sự minh bạch trong giao dịch của thị trường vàng giống như minh bạch giao dịch tỷ giá ngoại tệ; giải trình, phản biện công khai để Nhân dân nắm rõ lý do vì sao Ngân hàng Nhà nước không lập sàn vàng, vì sao chỉ bán vàng mà không mua... như ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội đã chất vấn.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan minh họa cho "sức hấp dẫn" của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng thông qua hình ảnh một sản phẩm thuốc lá điện tử tại Phiên chất vấn
Quốc hội và Cử tri

Ngắn gọn, nhất quán, rõ quan điểm, rõ giải pháp

Công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá, chất kích thích, cụ thể là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là một trong những nội dung làm nóng nghị trường ngay từ chất vấn đầu tiên đối với nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực y tế. Đây cũng là vấn đề đang được dư luận, cử tri và Nhân dân rất quan tâm, theo dõi và mong chờ câu trả lời dứt khoát: Nên cấm hay cho phép lưu hành thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng?