Cộng hưởng truyền thống và hiện đại

Hướng tới hòa nhập

- Những tác phẩm nghệ thuật được sáng tạo dành cho triển lãm Bold. Art lần này phản ánh tác động của đa văn hóa lên cuộc sống thường ngày. Chị nghĩ như thế nào về khái niệm “đa văn hóa” hiện nay?

- Thực ra chủ đề “đa văn hóa” chúng ta vẫn nhắc đến hàng ngày, mặc dù đôi khi nhiều người vẫn lầm tưởng về khái niệm này. Hiện nay, ranh giới địa lý chia cách văn hóa ngày càng mờ nhạt, dần dần hợp nhất hoặc biến mất để nhường chỗ cho một thế giới đa văn hóa. Tôi chọn mối mâu thuẫn giữa các nền văn hóa trong thời kỳ đa văn hóa cho tác phẩm của mình. Đó là mâu thuẫn giữa cái cũ và cái mới, giữa bản sắc và hòa nhập, giữa băn khoăn giữ trọn bản sắc quốc gia hay hòa nhập toàn cầu.

Khi càng đào sâu càng bế tắc, thậm chí có cả xung đột, nên tôi nghĩ ngay đến cách khái quát nó theo truyền thống của người Việt, của phương Đông. Đây cũng là khởi điểm ý tưởng về khối vuông tròn, hai mặt đối lập trong tác phẩm “Mẹ tròn con vuông”, từ hình thể đến màu sắc, phương hướng, nhưng rõ nhất là chất liệu. Khối vuông tròn đối lập về mặt hình thể nhưng lại là sự kết hợp hài hòa nhất của tự nhiên. Trên chất liệu hiện đại, tôi sử dụng kỹ thuật truyền thống. Khi làm điều này, tôi không mong muốn hòa giải mâu thuẫn mà chỉ hướng tới sự hòa nhập. Đó là chu trình vận động tất yếu của tự nhiên trong thời kỳ đa văn hóa.

Nghệ sĩ Lập Phương giới thiệu tác phẩm “Mẹ tròn con vuông”	Ảnh: Hồng Hà

- Điều gì khiến chị tâm đắc nhất với tác phẩm của mình tham gia triển lãm Bold. Art lần này?

- Tác phẩm của tôi lấy cảm hứng từ cặp khái niệm Trời tròn - Đất vuông, đại diện cho tín ngưỡng của người Việt. Đó cũng là điều tôi cảm thấy tâm đắc, bởi từ đây giúp tôi thể hiện quan điểm hướng đến một xã hội đa văn hóa tại Việt Nam, những ảnh hưởng của xu hướng đa văn hóa lên cuộc sống của chúng ta.

Thẩm mỹ tạo hình hiện đại

- Sơn mài là nghệ thuật độc đáo nhưng đã khá quen thuộc của người Việt Nam. Chị đã tạo ra sự khác biệt như thế nào?

- Điều khác biệt trong tác phẩm là tôi sử dụng sơn mài không phải trên bề mặt gỗ mà là thép công nghiệp. Tính thẩm mỹ mà thép bạc mang lại cũng như độ bền vững của nó chỉ là cái đến sau. Tôi muốn thể hiện sự cộng hưởng giữa cái cũ và cái mới, giữa nghệ thuật truyền thống và sự phát triển của công nghiệp (hiện đại). Đó cũng chính là mâu thuẫn của thời kỳ đa văn hóa.

- Đây là lần thứ hai triển lãm nghệ thuật Bold. Art được tổ chức tại Việt Nam. Theo chị, những triển lãm như thế này mang lại cho các nghệ sĩ trẻ điều gì?

- Triển lãm đã cho nghệ sĩ chúng tôi cơ hội để thể hiện ý tưởng của mình. Cùng với 12 nghệ sĩ trẻ đến từ Australia, Trung Quốc, Indonesia, Hong Kong, Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc, Malaysia, Singapore, Thái Lan, Philippines, Việt Nam và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, chúng tôi muốn kể lại câu chuyện về xu hướng đa văn hóa tại mỗi quốc gia bằng ngôn ngữ điêu khắc. Tiêu chí của Kohler được đặt ra ngay từ đầu, muốn nghệ sĩ hướng tới các thiết kế có tính ứng dụng cao.

Năm 2016, ngay sau lời mời của Kohler, tôi bắt tay thực hiện tác phẩm, độc lập hoàn toàn. Lúc đầu, tôi gặp khó khăn để làm quen với cách làm việc chuyên nghiệp và đòi hỏi cao của Kohler. Tác phẩm được chế tác rất nhanh, nhưng quá trình nung nấu và nuôi dưỡng ý tưởng phải mất 16 tháng. Tôi tìm hiểu kỹ họa tiết, sắc độ đặc trưng từ các công trình kiến trúc đến chất liệu, đồ thủ công, nghệ thuật và thiết kế. Tác phẩm được hoàn thành tỉ mỉ, tươi mới và thanh nhã, cố gắng đạt tới thẩm mỹ tạo hình hiện đại, giàu nữ tính và có chút bay bổng. Nói cách khác, nó là biểu tượng cho sự tự do, niềm tự hào và nét gợi cảm.

- Xin cảm ơn chị!