Con đường gốm sứ và tình cảm dành cho Thủ đô

Từ nay tới ngày 26.7, tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam triển lãm các tác phẩm của nhóm họa sỹ tham gia dự án Con đường gốm sứ. Triển lãm mang tên Dấu ấn Hà Nội, gồm hơn 50 tác phẩm sơn dầu, sơn mài, đồ họa, điêu khắc gốm, những đoạn tranh gốm trên chiều dài 4.000m đê sông Hồng được thu lại ở nhiều khoảnh khắc qua ống kính của các nghệ sỹ nhiếp ảnh Lại Diễn Đàm, Consuelo Le Mire (Chile), Dominique de Miscault (Pháp), Xiomara Perez (Panama)... Trong khoảng không gian trước tòa nhà chính của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, một thể nghiệm mới trên gốm cũng được giới thiệu. Đó là việc in lại những bức ảnh Hà Nội cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỷ XIX trên những cột gốm cỡ lớn (đường kính 50-60cm, cao 1,8m). Qua chế độ nung ở nhiệt độ 1.2000C, những bức ảnh có thể chịu được mưa nắng, là tiền đề cho việc hình thành một đoạn tranh gốm lưu lại những hình ảnh lịch sử của Hà Nội trên Con đường gốm sứ.

Dấu ấn Hà Nội tái hiện dự án Con đường gốm sứ, giúp người xem hiểu hơn công việc của các nghệ sỹ. Nữ họa sỹ Nguyễn Thu Thủy, người khởi xướng dự án chia sẻ: “Từ cuối năm 2003, khi đến cuộc khai quật ở Hoàng thành Thăng Long, tôi rất ấn tượng và xúc động khi thấy những di vật gốm của cha ông xuất lộ từ lòng đất và một dòng chảy xuyên suốt từ thời Lý, Trần, Lê, Nguyễn được thể hiện trên khu khai quật này. Năm 2006, khi tham dự khóa báo chí quốc tế ở Berlin, Đức, có điều kiện thăm quan một số bảo tàng và công trình kiến trúc, thấy có một số công trình kiến trúc gốm ngoài trời, đặc biệt là bức tường thành Babylon, ốp gốm từ thế kỷ VI trước công nguyên, và đến nay men gốm vẫn còn màu. Bởi tính trường tồn của chất liệu gốm, tôi nảy ra ý tưởng dùng chất liệu gốm truyền thống để tạo nên các bức tranh có màu sắc tươi sáng để làm đẹp cho bức tường đê sông Hồng...”

Trong thời gian triển khai, dự án đã thu hút sự tham gia của 20 họa sỹ Việt Nam; 500 em học sinh ở trường tiểu học An Dương, trường Quốc tế UNIS, Cung Thiếu nhi Hà Nội; các sinh viên mỹ thuật; hơn 100 nghệ nhân và thợ thủ công từ các làng gốm truyền thống trên cả nước như Bát Tràng, Phù Lãng, Chu Đậu, Bàu Trúc... Con đường gốm sứ cũng là công sức và tình cảm của 15 họa sỹ quốc tế đến từ 10 nước như Đan Mạch, Pháp, Tây Ban Nha, Italy, Anh, Mỹ, Argentina... Bên cạnh đó, hưởng ứng lời kêu gọi của dự án, gần 100 nghệ sỹ gốm và họa sỹ nước ngoài đã gửi những viên gạch gốm nghệ thuật dành tặng Hà Nội. Có viên gạch được vẽ rất cầu kỳ như một bức tranh nhỏ, có tranh gốm được phủ những men màu lạ, mang dấu ấn nghệ thuật làm gốm từ những vùng xa xôi... Chính mong ước, sự cộng hưởng của các nghệ sỹ Việt Nam và thế giới, các họa sỹ chuyên và không chuyên, từ trẻ em tới người lớn tuổi... đã biến bức tường bê tông xám xịt đê sông Hồng trước kia thành tác phẩm nghệ thuật đầy màu sắc. Ngoài thể hiện hình ảnh làng quê Việt Nam, một Hà Nội truyền thống và hiện đại, cũng như họa tiết truyền thống của các dân tộc Việt Nam, Con đường gốm sứ còn mang dấu ấn nghệ thuật gốm và những sáng tạo nghệ thuật đương đại ở các quốc gia trên thế giới.

Là người tư vấn cho dự án, họa sỹ Công Quốc Hà tâm sự: đến thời điểm hiện tại, mọi người đều có thể nhận thấy kết quả của dự án. Có thể kết quả đó không rực rỡ, do trong thời gian quá ngắn, một số ít nghệ sỹ vừa làm, vừa kêu gọi sự tham gia của nghệ sỹ trong nước và quốc tế, của các nghệ nhân gốm… và tài trợ của doanh nghiệp, nên sự kết nối giữa các mảng tranh chưa hoàn thiện. Nhưng, việc dự án đã làm được là trải dài bờ đê một công trình mỹ thuật. Từ công trình này, chắc chắn sẽ tạo được hiệu ứng ở các địa điểm khác trên đất nước. Hơn thế, dự án mở ra cách nhìn mới, khiến các nghệ sỹ suy nghĩ về trách nhiệm của mình với việc làm đẹp cho Hà Nội và đất nước; đồng thời, nâng cao thẩm mỹ của người dân đối với công trình công cộng và giúp họ có ý thức giữ gìn vẻ đẹp chung của Thủ đô.