Có nên bỏ điểm cộng ưu tiên khu vực đối với thí sinh tự do?

Bỏ điểm cộng ưu tiên khu vực là bất công bằng với thí sinh tự do

Nhiều thí sinh bày tỏ sự thất vọng với quy định mới đề ra trong dự thảo. Em Nguyễn Thành Đạt, thí sinh tự do tại Tuyên Quang cảm thấy không thỏa đáng khi nghe tin thí sinh tự do năm nay không được cộng điểm ưu tiên khu vực. Nam sinh cho biết do dịch bệnh kéo dài nên phần đông mọi người phải tự học tại nhà, không được đến trường hay trung tâm để ôn tập. Bên cạnh đó, trong quá trình ôn thi lại cũng chịu nhiều áp lực đến từ vấn đề thuyết phục gia đình hay không nắm vững kiến thức thi cử do thiếu sự chỉ bảo của thầy cô. Thiếu người hướng dẫn nên nhiều bạn gặp khó khăn trong quá trình chuẩn bị giấy tờ đăng ký dự thi, có bạn chuẩn bị đến lần thứ 3 nhưng vẫn xảy ra sai sót.

Em Nguyễn Hà Quỳnh Chi, thí sinh tự do tại Bình Định cho rằng việc dự thảo đưa ra quyết định bỏ điểm cộng ưu tiên khu vực với thí sinh tự do khi chỉ còn hai tháng nữa đến kỳ thi đã khiến nhiều người “trở tay không kịp”. Theo Quỳnh Chi, nếu Bộ Giáo dục ban hành quy định sớm hơn thì thí sinh tự do sẽ không rơi vào trạng thái bị động, có sự chuẩn bị vững vàng hơn về mặt tâm lý lẫn các phương án dự phòng khi cần thiết. Phải thật sự nghị lực và đam mê thì các thí sinh mới dám gạt hết định kiến để thi lại ngành học mình mong muốn. Con số 0,5 hay 0,75 trong điểm cộng tuy nhỏ nhưng chính là sự động viên, khích lệ giúp các sĩ tử vững vàng hơn trên con đường tiến tới ước mơ, Quỳnh Chi chia sẻ. 

Theo một số giáo viên THPT, việc bỏ điểm ưu tiên đối với thí sinh tự do là chưa đảm bảo công bằng cho thí sinh. Cô Trần Thị Thúy, giáo viên trường THCS & THPT Nguyễn Tất Thành (Hà Nội) nhận xét: Việc ưu tiên cho vùng đặc biệt khó khăn là rất cần thiết vì chênh lệch điều kiện học tập giữa các khu vực vẫn còn tồn tại. Thời đại học tập trực tuyến nhưng vì gia đình kinh tế khó khăn nên học sinh không có nổi thiết bị điện tử để theo dõi và nắm bắt bài giảng. Vì trang trải kinh tế nên nhiều em phải bỏ dở việc học để phụ giúp ba mẹ đi biển hoặc làm nông. Việc cộng điểm ưu tiên khu vực không chỉ thể hiện sự công bằng mà còn mang đậm tính nhân văn, cô Trần Thúy chia sẻ

Ông Cao Thanh Lưu, Hiệu trưởng trường THPT Quỳ Hợp (Nghệ An) đề xuất: Không nên bỏ việc cộng điểm ưu tiên khu vực đối với thí sinh tự do, thay vào đó bộ Giáo dục có thể xem xét và phân chia lại ưu tiên khu vực. Bản chất điểm ưu tiên khu vực để hỗ trợ cho thí sinh ở vùng nông thôn, khó khăn và hưởng điều kiện giáo dục kém hơn thành phố. Dù thi lại ở bậc phổ thông nhưng về bản chất, môi trường học tập của thí sinh tự do tại các địa phương vẫn thiệt thòi hơn so với thí sinh ở khu vực thành thị. Ở những huyện miền núi như Quỳ Hợp, giáo viên có chuyên môn cao thường sẽ được điều động hoặc chủ động xin về công tác tại miền xuôi. Sự chênh lệch trong trình độ đội ngũ giáo viên cũng là hạn chế lớn khiến học sinh không được học tập trong môi trường tốt nhất.

Còn tồn tại nhiều bất cập

Theo Thạc sĩ Phạm Thái Sơn, Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh, Đại học Công nghiệp Thực phẩm TP HCM, từ lâu nay việc cộng điểm ưu tiên vào đại học hay cao đẳng đã được bộ Giáo dục cải tiến để phù hợp với thực tiễn phát triển của xã hội Việt Nam. Khoảng cách về điều kiện học tập ở các địa phương đang được thu hẹp. Vì đó chính sách cộng điểm không còn nhiều ý nghĩa và có thể tạo sự bất công cho thí sinh. Ở các trường top, thí sinh đậu hay trượt chỉ cách nhau 0,1- 0,2 điểm, trong khi điểm cộng khu vực tối đa là 0,75. Ở các thành phố lớn, có những học sinh đạt tới 28-29 điểm ba môn xét tuyển nhưng vẫn bị trượt nguyện vọng cao nhất do kém bạn khác về điểm ưu tiên.

Bộ Giáo dục và Đào tạo có thể sử dụng nhiều chính sách khác để hỗ trợ thí sinh ở khu vực khó khăn. Nếu áp dụng chế độ ưu tiên thì nên có nhiều tiêu chí để rà soát, đánh giá kỹ lưỡng và cập nhật thường xuyên đối tượng và khu vực phân vùng để bám sát thực tiễn Việt Nam hơn, đồng chí Phạm Thái Sơn kết luận. 

Cũng theo lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An, trước 2013 thí sinh được cộng nhiều nhất 3 điểm ưu tiên khu vực. Nhưng hiện tại, điểm cộng khu vực cao nhất chỉ là 0,75. Điểm cộng này không ảnh hưởng lớn đến kết quả thi của các thí sinh tự do. Thí sinh tự do cũng không cần ôn tập các môn thi tốt nghiệp mà chỉ cần tập trung vào các môn thi đại học. Việc ôn tập ít môn hơn là lợi thế vì các em sẽ có thời gian, cơ hội học tập nhiều hơn so với thí sinh chuẩn bị thi tốt nghiệp lần đầu. 

Tuy nhiên, chính sách bỏ điểm cộng khu vực ưu tiên vẫn cần được xem xét và cân nhắc vì ở một số địa phương, điều kiện học tập còn gặp nhiều khó khăn. Thí sinh tự do ở nông thôn cũng không thể di chuyển lên thành phố để ôn tập. “Đưa ra được những phương án hợp lý, cân đối và hài hòa quyền lợi các bên chính là việc quan trọng và khó khăn mà Bộ cần làm lúc này!”, phòng chuyên môn của Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An nhận định. 

Có thể thấy, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần nghiên cứu và lắng nghe ý kiến của các tầng lớp nhân dân; xem xét kỹ lưỡng, thấu đáo và khoa học các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển giáo dục của từng vùng miền hay khu vực cụ thể. Trên cơ sở đó sẽ có sự ưu tiên quy đổi ra điểm cho thí sinh một cách chuẩn xác. Có như vậy mới tạo động lực phấn đấu và tính công bằng cho thí sinh.