Chuyện tình triết gia

Rất ngắn gọn về ba mươi sáu triết gia, từ Hy Lạp cổ đại cho đến phương Tây hiện đại. Bạn thích một triết gia nào, tác giả sẵn sàng kể ngay cho bạn về triết gia ấy, rất ngắn gọn về việc họ thất tình, họ chối bỏ tình, họ cuồng loạn về tình... như thế nào. Mỗi người lại được trích một vài câu nói bất hủ về tình yêu, giới tính, hôn nhân. Bản thân một số câu nói kiểu này từng gây sốc, hoặc tự nó đã là sự bê bối.

Một kiểu “buôn chuyện” về đời tư của các danh nhân, được dịch và ấn hành cùng dịp với loạt sách bí mật cuộc đời các đại văn hào, các danh họa, các tổng thống Mỹ. Đặc điểm của loại sách này là sự biên soạn và tổng hợp công phu, kể lại những chuyện phía sau tác phẩm của các bậc danh tiếng. Dễ đọc, gây thích thú, và thỏa trí tò mò của người đọc.

- Trang 45: “Vào những thập niên 1950”.

Trên thực tế, chỉ có một thập niên 1950.

- Trang 53: “những thập niên 1800”.

Không rõ ý, từ 1800 trở đi có rất nhiều thập niên, người dịch hàm ý trong khoảng thời gian cụ thể nào đây?

- Trang 75: “kéo dài quá lâu”.

Nên viết “kéo quá dài” hoặc “kéo quá lâu”.

- Trang 76: “đạo Công giáo”.

Giáo đã có nghĩa là đạo, viết thế là thừa chữ.

Ngụ ngôn Aesop: những câu chuyện bị lãng quên

Đây là những câu chuyện ít được nhắc đến của Aesop, có phần không đơn giản như những chuyện đã rất phổ biến của chính ông (như kiểu Con cáo và chùm nho), nhưng lại có vẻ nhiều suy tư hơn.

Minh họa rất gợi, và được vẽ khá kỹ. Nhờ những bức tranh này mà người ta càng có cảm hứng để đọc truyện.

Tiếng Việt của bản dịch nhiều lúc luộm thuộm, lủng củng, thể hiện rõ sự lúng túng của người dịch. Vài ví dụ:

- “Nhà thiên văn học tội nghiệp đã bắt đầu gào đến khan cả cổ vì gào nhiều quá” (trang 26).

Hai chữ “gào” lủng củng.

- “Ôi, ai đó giúp tôi với”, giọng nói kêu lên” (trang 30).

Người kêu lên thành giọng, thành tiếng, chứ “giọng” thì không “kêu lên”.

------

* Chuyện tình triết gia, Andrew Shaffer, Đỗ Tư Nghĩa dịch, Nhã Nam và NXB Lao động, 2018.

* Ngụ ngôn Aesop: những câu chuyện bị lãng quên, Fiona Waters kể, Fulvio Testa vẽ, Huyền Vũ dịch, Nhã Nam và NXB Văn học 2018.