Tranh tụng trong xét xử - khâu đột phá của hoạt động tư pháp

Đó là những nội dung Thường trực HĐND tỉnh Thái Nguyên nhấn mạnh tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn về kết quả thực hiện công tác kiểm sát, xét xử và thi hành án dân sự, hành chính trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2020 - 2022 vừa được tổ chức.

Giải quyết số lượng lớn vụ án, vụ việc

Tại phiên họp, có trên 20 lượt câu hỏi tập trung vào một số nhóm vấn đề như: chất lượng công tác kiểm sát, xét xử, thi hành án dân sự, hành chính và trách nhiệm của các cơ quan hành chính liên quan; năng lực, trách nhiệm trong thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức; trách nhiệm của các cơ quan tư pháp, thi hành án đối với một số vụ việc tồn đọng, kéo dài và một số nội dung khác liên quan đến công tác kiểm sát, xét xử, thi hành án dân sự, hành chính; việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động tư pháp, thi hành án…

Theo ghi nhận của Thường trực HĐND tỉnh Thái Nguyên: trước yêu cầu số lượng các vụ án, vụ việc phải giải quyết ngày càng tăng, Tòa án Nhân dân, Viện Kiểm sát Nhân dân, cơ quan Thi hành án dân sự đã nỗ lực khắc phục khó khăn, giải quyết số lượng lớn vụ án, vụ việc, thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ được giao, cơ bản đạt và vượt các chỉ tiêu, yêu cầu của Quốc hội, của ngành. Công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp, công tác xét xử, thi hành án dân sự cơ bản đáp ứng yêu cầu đề ra được cử tri, Nhân dân đồng tình, tin tưởng, ủng hộ, đánh giá cao.

Tuy nhiên, trong công tác xét xử, án tạm đình chỉ, án kéo dài chưa được đưa ra xét xử vẫn còn nhiều; án hủy, án sửa vẫn xảy ra do nguyên nhân chủ quan. Đối với công tác kiểm sát, còn vụ việc chưa kịp thời phát hiện vi phạm để ban hành kháng nghị; một số vụ, việc kéo dài thời hạn giải quyết do lỗi chủ quan của thẩm phán, nhưng chưa kịp thời kiến nghị, đôn đốc để Tòa án đẩy nhanh quá trình giải quyết án. Trong công tác thi hành án dân sự, số việc phải thi hành chuyển sang kỳ sau hàng năm còn cao; việc xác minh điều kiện thi hành án một số vụ, việc còn chậm; số lượng án có điều kiện nhưng chưa thi hành kéo dài trên 1 năm còn nhiều…

Tạo chuyển biến mạnh mẽ

Nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác xét xử, kiểm sát hoạt động tư pháp và thi hành án dân sự, trong công tác xét xử, Thường trực HĐND tỉnh Thái Nguyên đề nghị Tòa án nhân dân tỉnh tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp, nhất là các giải pháp đột phá nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại án, bảo đảm tranh tụng trong xét xử, coi đây là khâu đột phá của hoạt động tư pháp, hạn chế đến mức thấp nhất tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan của Thẩm phán, chấp hành nghiêm thời hạn xét xử được luật định. Đẩy nhanh tiến độ xét xử giải quyết các vụ án dân sự, hành chính, đặc biệt là các vụ, việc kéo dài chưa được đưa ra giải quyết, xét xử; các vụ án đang tạm đình chỉ nhằm bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự… Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động tố tụng, làm tốt công tác phối hợp để tổ chức các phiên tòa trực tuyến theo yêu cầu của Quốc hội tại Nghị quyết số 33/2021/QH15.

Trong kiểm sát hoạt động tư pháp, đẩy mạnh công tác kiểm sát xét xử, kiểm sát bản án, quyết định của Tòa án; nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát, nhất là chất lượng nghiên cứu hồ sơ, đề ra yêu cầu Tòa án xác minh, thu thập chứng cứ trong quá trình chuẩn bị xét xử, bảo đảm các sai sót, vi phạm của Tòa án nhân dân được phát hiện kịp thời để kiến nghị, kháng nghị theo quy định pháp luật. Tăng cường kiểm sát hoạt động của Tòa án nhân dân đối với những vụ án đang bị tạm đình chỉ, các vụ án kéo dài đến nay chưa được đưa ra giải quyết, xét xử. Tăng cường kiểm sát trực tiếp đối với cơ quan Thi hành án dân sự ngay từ khi thụ lý, phân loại án, ban hành quyết định thi hành án. Trong đó, chú trọng kiểm sát các vụ, việc có điều kiện chưa thi hành kéo dài trên 1 năm, nhất là các vụ, việc liên quan đến án tín dụng, ngân hàng.

Trong hoạt động thi hành án dân sự, rà soát, có các giải pháp đẩy nhanh tiến độ thi hành dứt điểm các vụ, việc có điều kiện thi hành đã kéo dài nhiều năm nhằm giảm dần số vụ, việc còn phải thi hành chuyển kỳ sau. Tiếp tục rà soát, đưa ra liên ngành để thống nhất quan điểm chỉ đạo đối với các vụ, việc thực tế hiện nay khó thi hành nhưng chưa được liên ngành xem xét...

Thường trực HĐND tỉnh kiến nghị UBND tỉnh tăng cường chỉ đạo đối với Ban Chỉ đạo thi hành án dân sự cấp tỉnh, huyện, các cấp, ngành phối hợp chặt với cơ quan Thi hành án dân sự để kịp thời giải quyết, tháo gỡ những vướng mắc liên quan trong công tác thi hành án dân sự, góp phần đẩy nhanh việc giải quyết dứt điểm các vụ, việc tồn đọng, kéo dài; các vụ Tòa án tuyên khó thi hành; các vụ đã tổ chức đấu giá thành công nhưng chưa bàn giao được tài sản cho người trúng đấu giá...