Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa công bố kết luận thanh tra (KLTT) việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất (SDĐ) từ đất sản xuất, kinh doanh sang kinh doanh, xây dựng nhà ở giai đoạn 2011-2019 của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa. Trong đó có 3 khu đất tại tỉnh Bình Dương của Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An.
KLTT nêu rõ, Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An có nhiều sai phạm về đất đai tại 3 khu đất tại TP. Dĩ An (tỉnh Bình Dương) gây thất thoát, lãng phí tài sản nhà nước và có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Cụ thể, đối với khu đất đất 96.251,5m2 tại số 8 Lý Thường Kiệt, phường Dĩ An, thị xã Dĩ An (nay là TP. Dĩ An), UBND tỉnh Bình Dương đã thu hồi đất và giao cho Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An thực hiện dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt Dĩ An nhưng không thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng; phê duyệt đơn giá đất tính theo thời gian thực hiện dự án dẫn đến giảm tiền SDĐ 14,734 tỷ đồng; cho phép Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An gia hạn nộp tiền SDĐ là không đúng đối tượng.
Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa hoàn thành việc đầu tư hạ tầng xã hội của dự án. Đặc biệt, đã bán 5 nền đất cho các cá nhân xây nhà ở đối với khu đất được phê duyệt để làm nhà trẻ, trái quy hoạch, là hành vi vi phạm có dấu hiệu lừa đảo khách hàng.
Đối với khu đất 64.050m2 tại phường Dĩ An, UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt kế hoạch SDĐ và danh mục dự án thuộc diện thu hồi đất, chuyển mục đích SDĐ lúa năm 2016 TX. Dĩ An; ban hành quyết định phê duyệt điều chỉnh, bổ sung Quyết định số 3592/QĐ-UBND là không phù hợp quy hoạch, không đúng quy định.
UBND tỉnh Bình Dương không đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư dự án; cho phép Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An sử dụng 64.050m2 để thực hiện dự án Khu nhà ở thương mại nhưng không đấu giá quyền SDĐ.
Từ tháng 12.2016 đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh Bình Dương và các sở, ngành có liên quan chưa xác định nghĩa vụ tài chính để thu ngân sách; dẫn đến Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính trong việc sử dụng 64.050m2 đất, nguy cơ thất thu ngân sách với số tiền rất lớn.
Đặc biệt, Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa được Sở Xây dựng thông báo dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt (64.050m2) đủ điều kiện huy động vốn, nhưng đã ký hợp đồng huy động vốn với 387 nền đất liền kề, tổng giá trị hợp đồng khoảng 309 tỷ đồng, đã thu khoảng 261,8 tỷ đồng, vi phạm quy định về huy động vốn.
Tương tự, tại dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt mở rộng trên khu đất 47.882m2 tại phường Dĩ An, do Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An làm chủ đầu tư, chưa được UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt nghĩa vụ tài chính về chuyển mục đích SDĐ, chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, chưa có quyền SDĐ, chưa được phê duyệt dự án đầu tư, chưa được cấp phép xây dựng; nhưng khi được UBND tỉnh Bình Dương cho phép chuyển mục đích SDĐ và chấp thuận chủ trương đầu tư dự án thì công ty đã ký hợp đồng huy động vốn trên 290 nền đất, thu khoảng 231,8 tỷ đồng là vi phạm nghiêm trọng quy định về huy động vốn.
Thực tế đến nay, Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa được phép thực hiện dự án nhưng huy động vốn từ năm 2018 vẫn chưa hoàn trả khách hàng với số tiền còn nợ khoảng 191,7 tỷ đồng. Hơn nữa, tiền huy động vốn của khách hàng không thể hiện trên báo cáo tài chính của doanh nghiệp, vi phạm nghiêm trọng Luật Kế toán.
Thanh tra Chính phủ xác định, trách nhiệm chính đối với những khuyết điểm, vi phạm nêu trên thuộc về UBND tỉnh Bình Dương, UBND thị xã Dĩ An, các sở, ngành liên quan và Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An…
Do đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân lãnh đạo UBND tỉnh Bình Dương các thời kỳ có liên quan.
Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu để xem xét, điều tra, xử lý theo quy định đối với những hành vi vi phạm pháp luật tại các dự án trên 3 khu đất nêu trên.
Năm 2012, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã phê duyệt phương án cơ cấu chuyển đổi mục đích SDĐ trạm vật tư đường sắt Dĩ An rộng 117.332m2 tại phường Dĩ An (TP. Dĩ An , tỉnh Bình Dương) trong đó sẽ xây dựng trạm vật tư đường sắt rộng 54.252m2, còn lại 63.080m2 dự kiến đầu tư thương mại dịch vụ.
Năm 2013, UBND tỉnh Bình Dương chấp thuận cho Công ty TNHH Phát triển Nhà xe lửa Dĩ An đầu tư dự án khu nhà ở thương mại đường sắt.
Đầu năm 2015, Đường sắt Việt Nam thoái toàn bộ vốn tại Công ty Vật tư đường sắt Sài Gòn. Sau khi thoái hết vốn nhà nước, đến giữa năm 2015, bốn tuyến đường ray được tháo dỡ, biến khu đất này thành dãy nền nhà mặt tiền đường Lý Thường Kiệt (phường Dĩ An, TP. Dĩ An, tỉnh Bình Dương).
Khu đất sau khi tháo dỡ đường ray có tổng diện tích 47.882,8m2 nằm liền kề khu 63.080m2.
