Sáng 26.4, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 44, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về chủ trương hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam từ nguồn ngân sách nhà nước.
Tờ trình xin ý kiến về chủ trương hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam từ nguồn ngân sách nhà nước do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng trình bày nêu rõ, tại khoản 5 Mục IV Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 16.6.2022 của Ban Chấp hành Trung ương về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đưa ra nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu: “Phát triển thị trường tài chính, tín dụng vi mô, các sản phẩm dịch vụ tài chính mới, củng cố và mở rộng hệ thống quỹ tín dụng nhân dân, bảo đảm an toàn, hiệu quả”…
Đồng thời, tại điểm b khoản 1 Điều 36 Luật Ngân sách nhà nước năm 2015 quy định một trong những nhiệm vụ chi của ngân sách trung ương là "1. Chi đầu tư phát triển: b) Đầu tư và hỗ trợ vốn cho các tổ chức kinh tế...".
Theo quy định tại khoản 21 và khoản 38 Điều 4 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024, Ngân hàng Hợp tác xã là tổ chức kinh tế có tư cách pháp nhân có thể được thực hiện tất cả hoạt động ngân hàng theo quy định của Luật Các Tổ chức tín dụng năm 2024. Do vậy, Ngân hàng Hợp tác xã thuộc đối tượng chi đầu tư phát triển của ngân sách Trung ương hàng năm theo quy định tại Luật Ngân sách nhà nước…
Thực tiễn cũng cho thấy, việc hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ, nâng cao năng lực tài chính cho Ngân hàng Hợp tác xã nhằm đáp ứng yêu cầu thực tế hoạt động, thực hiện tốt sứ mệnh, chức trách, nhiệm vụ được giao trong công tác hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, liên kết hệ thống, hỗ trợ tài chính và bảo đảm cho các quỹ tổ chức tín dụng hoạt động ổn định, an toàn, phát triển bền vững…
Do đó, việc hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ, nâng cao năng lực tài chính cho Ngân hàng Hợp tác xã là cần thiết, cấp bách.
Từ những nội dung báo cáo, căn cứ vào các quy định pháp luật, khả năng cân đối ngân sách nhà nước, Chính phủ đề nghị Quốc hội xem xét, quyết định việc hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ nhằm nâng cao năng lực tài chính cho Ngân hàng Hợp tác xã và đưa vào Nghị quyết chung của kỳ họp Quốc hội. Theo đó, phê duyệt chủ trương hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng Hợp tác xã với số tiền là 5 nghìn tỷ đồng từ nguồn chi đầu tư phát triển ngân sách trung ương; giao Chính phủ chỉ đạo việc hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng Hợp tác xã theo quy định; chịu trách nhiệm trước Quốc hội về tính chính xác của số liệu và quy mô hỗ trợ vốn nhà nước cho Ngân hàng Hợp tác xã.
Báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày nêu rõ, Thường trực Ủy ban nhận thấy, việc tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng Hợp tác xã là cần thiết nhằm thể chế hóa các chủ trương của Đảng, đồng thời, phù hợp với yêu cầu tại các nghị quyết của Quốc hội.
Cho rằng, việc xem xét hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng Hợp tác xã là có cơ sở pháp lý, song Thường trực Ủy ban nhận thấy, Tờ trình của Chính phủ còn chưa làm rõ về các giải pháp khác để tăng vốn điều lệ theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024; kế hoạch sử dụng nguồn vốn điều lệ (khi được tăng thêm), lộ trình tăng vốn (giải ngân), bảo đảm mục tiêu sử dụng chặt chẽ, hiệu quả, an toàn; không bố trí vốn chỉ để đủ điều kiện về tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR) mà phải bảo đảm vốn được hấp thụ vào trong thực tế sử dụng.
Do vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo đề xuất cụ thể về nguồn vốn để có căn cứ xem xét, quyết định.
Về thẩm quyền quyết định chủ trương và trình tự, thủ tục hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, Thường trực Ủy ban cho rằng, theo quy định của Luật Đầu tư công năm 2024, mức vốn đề xuất nêu trên không thuộc mức dự án quan trọng quốc gia, do đó, không thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội và nội dung này thuộc thẩm quyền quy định của Chính phủ.
Phát biểu kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, việc tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam là cần thiết nhằm thể chế hóa các quy định của Đảng, phù hợp với các nghị quyết của Quốc hội. Đồng thời, hỗ trợ Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam thực hiện các yêu cầu về tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu, thực hiện tốt vai trò hỗ trợ điều hòa, cân đối vốn, bảo đảm an toàn hoạt động cho hệ thống quỹ tín dụng nhân dân.
Cho rằng, việc tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng Hợp tác xã là có cơ sở, tuy nhiên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, với mức vốn hỗ trợ là 5 nghìn tỷ đồng như đề xuất của Chính phủ không thuộc mức dự án quan trọng quốc gia, do đó không thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội mà thuộc thẩm quyền quy định của Chính phủ.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, Chính phủ trên cơ sở xác định rõ nguồn vốn và khả năng cân đối vốn sẽ xem xét, quyết định việc hỗ trợ vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ cho Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam theo quy định của pháp luật.
