Do đại dịch Covid-19 bùng phát ở nhiều địa phương, nhất là ở các tỉnh, thành phố phía Nam, sau Kỳ họp thứ Nhất Quốc hội Khóa XV, nhiều đại biểu Quốc hội tâm tư vì các cuộc tiếp xúc cử tri thường lệ không thể diễn ra. Trên Google, cụm từ khóa: Đại biểu Quốc hội - cử tri - Covid-19 cho ra các tin trên báo về một số hoạt động của một số Đoàn đại biểu Quốc hội trong thời gian qua như thăm hỏi, động viên những người tham gia chống dịch, trao quà cho cá nhân, hộ dân chịu tác động xấu từ đại dịch, hoặc làm việc với UBND các cấp huyện tìm hiểu tình hình chống dịch...
Như vậy, do dịch bệnh, các hình thức liên hệ trực tiếp với cử tri, với Nhân dân ít được tiến hành. Bù lại, các hình thức gián tiếp có cơ hội được phát huy. Theo dự kiến, trước Kỳ họp thứ Hai, Quốc hội Khóa XV, các đại biểu Quốc hội chuyên trách ở Trung ương sẽ có điều kiện tiếp xúc cử tri trực tuyến thông qua hệ thống kỹ thuật của Văn phòng Quốc hội. Mấy hôm nay, đại biểu Quốc hội Hà Nội đi tiếp xúc cử tri trực tiếp ở một điểm và cuộc tiếp xúc được truyền trực tuyến đến nhiều điểm cầu khác. Một cuộc tọa đàm của Quốc hội tham vấn ý kiến chuyên gia về kinh tế - xã hội cũng vừa diễn ra theo cả 2 hình thức trực tiếp và trực tuyến...
Bên cạnh đó, có nhiều hình thức giữ mối liên hệ với cử tri như đăng tải kịp thời, đầy đủ các loại biên bản phiên họp trên trang web của Quốc hội, trao đổi qua email, trả lời phỏng vấn, giao lưu trực tuyến trên các báo điện tử, truyền hình, đài phát thanh, mạng xã hội, các ứng dụng (app) như Zoom. Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, hay cá nhân đại biểu Quốc hội hoàn toàn có thể tổ chức hội nghị tham vấn ý kiến chuyên gia, các nhóm dân cư, hội nghị tiếp xúc cử tri trực tuyến qua Zoom hoặc ứng dụng tương tự.
Cuối tháng 7.2021, khi tình hình dịch Covid-19 ở nước ta đang rất căng thẳng, Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội Khóa XV vẫn diễn ra và hoàn thành tốt các công việc theo kế hoạch, bảo đảm an toàn cho tất cả. Nhớ lại sự kiện này, có thể liên hệ với lời của Chủ tịch Quốc hội Italy so sánh các nghị sĩ như bác sĩ, cần phải ở tuyến đầu; trong tình trạng khẩn cấp, Quốc hội không chỉ duy trì vai trò bảo đảm các giá trị dân chủ, mà còn là chỗ dựa vững chắc cho những người chống dịch và những người phải chịu mất mát vì đại dịch.
Trong bối cảnh chống dịch, có lẽ việc ra các quyết sách về phòng, chống dịch trong và sau Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội Khóa XV là những sự kiện nổi bật nhất ở nghị trường. Điều này không chỉ cho thấy vai trò rất quan trọng của Quốc hội trong việc tạo cơ sở pháp lý cho Chính phủ chống dịch. Quan trọng không kém, các quyết sách đó đều xuất phát từ vai trò đại diện, đáp ứng mong muốn của Nhân dân là có các chính sách, giải pháp phù hợp, hiệu quả để chống dịch.
Càng trong bối cảnh khẩn cấp như đại dịch Covid-19, càng cần phải có tiếng nói, quan điểm đa dạng từ nhiều góc độ, phản ánh những đặc điểm khác biệt giữa các địa phương, vùng miền, giữa các nhóm dân cư, các tác động khác nhau về kinh tế - xã hội. Quốc hội là thiết chế tầm quốc gia duy nhất có thể đưa được sự đa dạng này vào quy trình xây dựng, ban hành chính sách, pháp luật. Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, các tầng lớp Nhân dân, nhất là các nhóm người chịu tổn thất nặng nề từ đại dịch, cần có cơ hội chuyển tải ý chí, nguyện vọng của mình tới Quốc hội, đại biểu Quốc hội - những người có sứ mệnh thay mặt Nhân dân quyết định những quyết sách lớn của quốc gia, đặc biệt là các quyết sách liên quan trực tiếp đến sinh mệnh con người. Điều này giúp cho chính sách, pháp luật phản ánh nhu cầu của thực tiễn chống dịch, quyền, lợi ích chính đáng của Nhân dân, từ đó nhận được sự đồng thuận, ủng hộ của Nhân dân.
