Dự án Luật Tổ chức Tòa án Nhân dân (sửa đổi):

Giữ nguyên quy định về Tòa án Nhân dân cấp tỉnh, Tòa án Nhân dân cấp huyện

Tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, sáng 26.3, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Hội nghị đã thảo luận về dự án Luật Tổ chức Tòa án Nhân dân (sửa đổi).

Nên quy định thẩm phán chỉ bổ nhiệm một lần

Đa số ĐBQH cho rằng, dự thảo luật đã tiếp thu, chỉnh lý, thể chế hóa quan điểm, chủ trương, Nghị quyết của Đảng, nhất là về cải cách tư pháp và Nghị quyết 27-NQ/TW ngày 9.11.2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới (Nghị quyết 27); khắc phục những vướng mắc, bất cập của thực tiễn.

Cơ quan soạn thảo và cơ quan chủ trì thẩm tra cũng đã phối hợp chặt chẽ, nghiên cứu, đưa vào dự thảo luật những nội dung đã chín, đã rõ, được thực tiễn kiểm nghiệm và có sự thống nhất cao theo tinh thần Nghị quyết số 27 của Trung ương, tiếp thu đầy đủ, giải trình thấu đáo ý kiến của các ĐBQH, các cơ quan, tổ chức có liên quan đối với dự thảo luật.

Về nhiệm kỳ thẩm phán, Thường trực Ủy ban Tư pháp tán thành quy định của dự thảo luật. Theo đó, Thẩm phán Tòa án Nhân dân Tối cao làm việc đến khi nghỉ hưu; thẩm phán được bổ nhiệm lần đầu có nhiệm kỳ 5 năm, thẩm phán được bổ nhiệm lại có nhiệm kỳ đến khi nghỉ hưu. Lý lẽ đưa ra là quy định này bảo đảm thể chế hóa Nghị quyết số 27 của Trung ương, phù hợp với chức danh thẩm phán là chức danh tư pháp đặc thù do Chủ tịch nước bổ nhiệm, tạo điều kiện để thẩm phán thực sự yên tâm công tác, góp phần bảo đảm nguyên tắc khi xét xử thẩm phán độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.

Đồng tình với quy định này, song ĐBQH Trần Nhật Minh (Nghệ An) cho biết còn băn khoăn về quy định thẩm phán được bổ nhiệm lần đầu có nhiệm kỳ là 5 năm. Khoản 2 Điều 100 của dự thảo luật quy định thẩm phán được bổ nhiệm lại có nhiệm kỳ đến khi nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khác, dẫn đến có thể hiểu là bổ nhiệm lại thì không có thời hạn.

Như vậy, quy định thời hạn bổ nhiệm thẩm phán như dự thảo luật chưa có sự thống nhất giữa chế độ bổ nhiệm có thời hạn và bổ nhiệm không thời hạn. Hơn nữa, theo quy định của pháp luật thì thẩm phán là chức danh tư pháp, chức danh nghề nghiệp, không phải là người giữ chức vụ trong hệ thống Tòa án Nhân dân được bổ nhiệm để thực hiện nhiệm vụ xét xử và các nhiệm vụ khác của Tòa án Nhân dân. Do đó, đại biểu Trần Nhật Minh đề nghị, nghiên cứu sửa đổi Khoản 2 Điều 100 theo hướng không quy định về việc bổ nhiệm lần đầu và bổ nhiệm lại đối với thẩm phán mà nên quy định thẩm phán chỉ bổ nhiệm một lần.

Hạn chế phát sinh chi phí do thay đổi tên gọi

Về đổi mới Tòa án Nhân dân cấp tỉnh, Tòa án Nhân dân cấp huyện theo thẩm quyền xét xử quy định tại khoản 1 Điều 4, Thường trực Ủy ban Tư pháp cho biết, dự thảo luật đã tiếp thu kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội “đề nghị giữ nguyên quy định hiện hành về Tòa án Nhân dân cấp tỉnh, Tòa án nNhân dân cấp huyện”. Đối với Tòa án Nhân dân Tối cao, đề nghị quy định như dự thảo luật trình Quốc hội.

Do đó, khoản 1 Điều 4 dự thảo Luật được xây dựng theo 2 phương án. Theo đó, điểm c, khoản 1, Điều 4 quy định Phương án 1: Tòa án Nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (giữ nguyên như hiện hành); Phương án 2: Tòa án Nhân dân phúc thẩm;

Điểm d, khoản 1, Điều 4 quy định Phương án 1: Tòa án Nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương (giữ nguyên như hiện hành). Phương án 2: Tòa án Nhân dân sơ thẩm;

Đa số ĐBQH tán thành với phương án 1 giữ nguyên tên gọi của Tòa án Nhân dân cấp tỉnh và Tòa án Nhân dân cấp huyện như hiện hành. Theo ĐBQH Hoàng Thị Thanh Thúy (Tây Ninh), hiện nay mô hình tòa án đang tổ chức theo mô hình 4 cấp. Đây là mô hình tổ chức có sự kết hợp giữa mô hình tổ chức theo đơn vị hành chính lãnh thổ và mô hình tổ chức theo cấp xét xử. Việc đổi tên gọi như dự thảo luật chỉ là vấn đề hình thức mà không thay đổi về nội dung và phương thức. Trong khi đó, việc đổi tên cũng dẫn tới không tương thích với tổ chức các cơ quan tư pháp ở địa phương như cơ quan điều tra, viện kiểm sát… dẫn đến phải sửa đổi, bổ sung nhiều luật liên quan; phát sinh chi phí tuân thủ như con dấu, các biển hiệu…

Cùng quan điểm trên, ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) nêu rõ, hiện nay, mặc dù tên gọi của tòa án cấp tỉnh, cấp huyện gắn với đơn vị hành chính địa phương nhưng hoạt động của tòa án vẫn độc lập với bộ máy chính quyền địa phương; về cơ cấu tổ chức vẫn thuộc sự quản lý, chỉ đạo, hướng dẫn của Tòa án Nhân dân Tối cao, công tác điều động, bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ được thực hiện theo ngành dọc mà không chịu sự chi phối của chính quyền địa phương.

"Hệ thống tòa án hiện nay hoạt động ổn định, hiệu quả và có sự thống nhất giữa các văn bản có liên quan trong hệ thống pháp luật. Để tránh tình trạng “bình mới rượu cũ”, hạn chế phát sinh các chi phí do thay đổi tên gọi, thống nhất với một số cơ quan khác có liên quan thì quy định như phương án 2 là không cần thiết, việc đổi mới không tạo những chuyển biến khác biệt trong công tác xét xử", đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nhấn mạnh. 

Ý kiến bạn đọc

Chính trị

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định thăm, tặng quà Tết hộ nghèo, khó khăn tại huyện Đông Hưng, Thái Bình
Thời sự Quốc hội

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định thăm, tặng quà Tết hộ nghèo, khó khăn tại huyện Đông Hưng, Thái Bình

Chiều 11.1, tiếp tục chương trình thăm, tặng quà Tết tại Thái Bình nhân dịp năm mới 2025 và chuẩn bị đón Tết cổ truyền Ất Tỵ, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đã trao quà Tết tặng các hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn của huyện Đông Hưng.

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa thăm, chúc Tết nhà khoa học, văn nghệ sĩ
Sự kiện nổi bật

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa thăm, chúc Tết nhà khoa học, văn nghệ sĩ

Sáng 11.1, tại Hà Nội, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa đến thăm, chúc Tết Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Gia Khánh, nguyên Giám đốc Học viện Quân y và nghệ sĩ nhiếp ảnh Chu Chí Thành, nguyên Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam, nhân dịp Xuân Ất Tỵ 2025.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định thăm, trao quà Tết tại Thái Bình
Thời sự Quốc hội

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định thăm, trao quà Tết tại Thái Bình

Sáng 11.1, nhân dịp năm mới 2025 và chuẩn bị đón Tết nguyên đán Ất Tỵ, thay mặt Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đã thăm, trao quà Tết tặng hộ nghèo, cận nghèo, hộ gia đình và người lao động có hoàn cảnh khó khăn tại hai huyện Thái Thụy và Tiền Hải, Thái Bình.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Đài truyền hình Việt Nam kết hợp hài hòa, hợp lý giữa yêu nước, yêu nghề và yêu người
Sự kiện nổi bật

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Đài truyền hình Việt Nam kết hợp hài hòa, hợp lý giữa yêu nước, yêu nghề và yêu người

Sáng 11.1, dự Hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Đài Truyền hình Việt Nam (VTV), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu VTV phải có tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược, nghĩ sâu, làm lớn; lấy khán thính giả là trung tâm, chủ thể; đa dạng hoá sản phẩm, đa dạng hoá phân khúc người xem, đa dạng hoá nền tảng.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn thăm, tặng quà Tết gia đình chính sách, hộ nghèo, công nhân, người lao động tại Trà Vinh
Chính trị

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn thăm, tặng quà Tết gia đình chính sách, hộ nghèo, công nhân, người lao động tại Trà Vinh

Sáng nay, 11.1, trong không khí cả nước đang chuẩn bị đón Tết nguyên đán Ất Tỵ, tiếp tục chuyến công tác tại tỉnh Trà Vinh, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Đoàn công tác Trung ương đã trao quà Tết tặng gia đình chính sách, hộ nghèo, hộ cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, công nhân, người lao động có hoàn cảnh khó khăn tại Trung tâm Hội nghị tỉnh.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn thăm, tặng quà Tết đồng bào, chiến sĩ tại huyện Cầu Ngang, Trà Vinh
Thời sự Quốc hội

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn thăm, tặng quà Tết đồng bào, chiến sĩ tại huyện Cầu Ngang, Trà Vinh

Sáng nay, 11.1, nhân dịp chuẩn bị đón Tết cổ truyền Ất Tỵ, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Đoàn công tác Trung ương đã về thăm, tặng quà Tết gia đình chính sách, hộ nghèo, hộ cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số và cán bộ, chiến sĩ biên phòng có hoàn cảnh khó khăn tại Đồn Biên phòng Mỹ Long, xã Mỹ Long, huyện Cầu Ngang, tỉnh Trà Vinh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính kết thúc tốt đẹp chuyến thăm CHDCND Lào
Theo dòng sự kiện

Thủ tướng Phạm Minh Chính kết thúc tốt đẹp chuyến thăm CHDCND Lào

Tối 10.1, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã về tới Hà Nội, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào và đồng chủ trì Kỳ họp lần thứ 47 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam-Lào từ ngày 9-10/1 theo lời mời của Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng - Phó Trưởng Ban soạn thảo chủ trì phiên họp
Thời sự Quốc hội

Ban soạn thảo dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội và một số luật liên quan họp phiên thứ nhất

* Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng chủ trì

Chiều 10.1, tại Nhà Quốc hội, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng - Phó Trưởng Ban soạn thảo dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội và một số luật liên quan đã chủ trì Phiên họp thứ nhất của Ban soạn thảo.

Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách tổ chức họp rà soát, chỉnh lý dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
Thời sự Quốc hội

Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách rà soát, chỉnh lý dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp

Sáng 10.1, tại Nhà Quốc hội, Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách đã họp rà soát, chỉnh lý dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh chủ trì cuộc họp.

Hai Thủ tướng Việt Nam - Lào dự lễ khởi công Công viên Hữu nghị Lào - Việt
Sự kiện nổi bật

Hai Thủ tướng Việt Nam - Lào dự lễ khởi công Công viên Hữu nghị Lào - Việt

Trong chương trình thăm Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào và đồng chủ trì Kỳ họp lần thứ 47 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Lào, sáng 10.1, tại thủ đô Vientiane, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã cùng Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone dự Lễ khởi công công trình Công viên Hữu nghị Lào - Việt Nam, biểu tượng của tình cảm đoàn kết đặc biệt giữa hai nước.