An toàn của người tham gia giao thông là trên hết

Dự thảo Luật đã được Quốc hội thảo luận tại Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XV. Một trong những nội dung được các đại biểu quan tâm là quy định về hành vi nghiêm cấm “Điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”. Đã có 9 ý kiến của các đại biểu Quốc hội nhất trí với quy định của dự thảo Luật. Bên cạnh đó có 7 ý kiến đề nghị cân nhắc quy định có ngưỡng tối thiểu và một số ý kiến khác đề nghị đưa 2 phương án để xin ý kiến đại biểu Quốc hội.

Chúng ta từng chứng kiến rất nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng, thương tâm đã xảy ra do người điều khiển phương tiện giao thông đã lạm dụng sử dụng rượu, bia. Nhiều người tham gia giao thông mãi mãi không thể trở về, họ là nạn nhân trong những vụ tai nạn giao thông do người điều khiển phương tiện giao thông sử dụng rượu, bia mang lại. Thiệt hại về người, sức khỏe, tài sản trong các vụ tai nạn giao thông này là không thể đong đếm.

Theo báo cáo của Bộ Công an, từ tháng 6.2022 đến tháng 12.2023 số người chết và bị thương vì tai nạn giao thông đường bộ liên quan đến rượu, bia chiếm 20% tổng số người chết và bị thương do tai nạn giao thông đường bộ gây ra. Đáng nói là, trong số đó 80% là lỗi do người điều khiển phương tiện đã sử dụng rượu, bia gây ra. Báo cáo của Bộ Y tế cũng cho thấy, từ năm 2018 đến hết năm 2023, tổng số lượt nạn nhân đến cấp cứu, điều trị tại các cơ sở khám, chữa bệnh do tai nạn giao thông đường bộ gây ra là 2.742.395 lượt người. Số lượt nạn nhân bị chấn thương sọ não là 381.269 lượt người chiếm 13,9%, trong đó số nạn nhân liên quan đến rượu, bia là 425.619 người, số lượt nạn nhân chấn thương sọ não 70.522 lượt người, chiếm 16,6%.

Những con số này cũng đủ thấy được hậu quả nặng nề do người điều khiển phương tiện giao thông đã lạm dụng sử dụng rượu, bia. Đó cũng là một trong những lý do mà cơ quan soạn thảo đưa quy định “Điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn” là một trong những hành vi cấm trong dự thảo Luật lần này.

Đây không phải là lần đầu tiên chế định này được đưa ra. Quy định này kế thừa quy định trước đó tại khoản 8 Điều 8 của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 - nghiêm cấm “Điều khiển xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”. Quy định về hành vi cấm này của dự thảo Luật cũng thống nhất với quy định tại khoản 6 Điều 5 của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019 - nghiêm cấm “điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”…

Tuy nhiên, trên thực tế vẫn có những trường hợp không sử dụng rượu, bia mà vẫn có nồng độ cồn như do bị bệnh dẫn đến tăng chuyển hóa nồng độ cồn nội sinh. Cồn nội sinh là cồn tự sinh ra trong cơ thể mà không có bất kỳ tác động nào khác bên ngoài, có nồng độ rất thấp mà các phương tiện thông thường kiểm tra nồng độ cồn hiện nay không thể phát hiện được. Do đó, cần có quy định về quy trình kỹ thuật, định lượng ethanol trong máu đối với các trường hợp không sử dụng rượu, bia mà có nồng độ cồn.

Tiếp thu ý kiến thảo luận của đại biểu Quốc hội tại kỳ họp, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đã đề xuất bổ sung vào khoản 5 Điều 87 của dự thảo Luật giao “Bộ Y tế quy định về xác định nồng độ cồn và nồng độ cồn nội sinh trong máu”. Đây là căn cứ xác định trường hợp người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu có nồng độ cồn do sử dụng rượu, bia hoặc đồ uống có cồn khác.

Như vậy, so với dự thảo Luật trình Quốc hội thảo luận tại Kỳ họp thứ Bảy thì đây là quy định mới được bổ sung. Việc bổ sung quy định này là rất cần thiết, thể hiện sự lắng nghe, tiếp thu một cách cầu thị của cơ quan soạn thảo và cơ quan chủ trì thẩm tra để hoàn thiện dự thảo Luật, nhằm bảo đảm chặt chẽ, dự liệu tình huống có thể xảy ra, tránh tình trạng “oan sai” trong xử lý về nồng độ cồn của lực lượng chức năng.

Theo chương trình nghị sự, dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ sẽ được Quốc hội xem xét thông qua tại đợt 2 của Kỳ họp thứ Bảy. Tin rằng, quy định liên quan đến nồng độ cồn sẽ được các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận thấu đáo, cùng với ý kiến của các đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật sẽ được tiếp thu, hoàn chỉnh với những chế định chặt chẽ, đủ mạnh vì sự an toàn tính mạng, sức khỏe của người tham gia giao thông là trên hết.