Hai mục tiêu quan trọng
Chính sách “giảm kép” hướng đến giảm tải hai nội dung quan trọng đối với cả phụ huynh và học sinh, trong đó kiên quyết siết chặt hoạt động dạy thêm; tăng cường phối hợp giữa nhà trường và gia đình nhằm hướng sự kỳ vọng tích cực hơn của phụ huynh đối với con em mình. Cụ thể như sau:
Giảm khối lượng bài tập về nhà: Quy định yêu cầu các trường học thiết lập cơ chế phối hợp, bảo đảm độ khó của bài tập phù hợp với chuẩn quốc gia và xây dựng chiến lược bài tập ở nhà tuỳ theo tuổi và mục tiêu học tập. Cụ thể là không giao bài tập về nhà cho học sinh lớp 1 và 2, 60 phút làm bài tập cho học sinh từ lớp 3 đến lớp 6 và nhiều nhất là 90 phút cho học sinh trung học phổ thông. Chính sách cũng đưa ra những yêu cầu cải tiến trong thiết kế bài tập về nhà, quy định giáo viên hỗ trợ làm bài tập và hướng dẫn cân bằng thời gian ở nhà dành cho bài tập trên lớp với các hoạt động khác.
Hạn chế dạy thêm: Các trung tâm dạy thêm, gia sư tư nhân phụ đạo không được phép hoạt động vào ngày lễ, sau 8 giờ tối và cuối tuần. Các lớp học online không được học sau 9 giờ tối và mỗi buổi học không quá 30 phút.
Riêng hoạt động dạy thêm có nhiều chính sách kiểm soát nghiêm ngặt hơn, dẫn đến nhiều trung tâm phải đóng cửa hoặc chuyển đổi mô hình hoạt động. Đơn cử, các trung tâm không được phép quảng cáo “lố” so với thực tế, không thu học phí cao hoặc đóng dài hạn trước, không cho người nước ngoài hoặc tổ chức nước ngoài mở trung tâm. Động thái này đã xóa sổ thị trường dạy thêm tư nhân, ước tính lên đến 120 tỷ USD của Trung Quốc, với 3 tập đoàn giáo dục lớn nhất có hơn 170 nghìn nhân lực.
Cải thiện các dịch vụ ngoại khóa sau giờ học: Quy định yêu cầu các trường dành nhiều thời gian hơn cho các dịch vụ sau giờ học, tạo điều kiện để giáo viên trong trường thực hiện các dịch vụ này và cải thiện tính đa dạng của các hoạt động xã hội và học thuật. Các dịch vụ sau giờ học không được sử dụng để dạy học phụ đạo. Chính sách cũng tăng cường và cải thiện các dịch vụ học trực tuyến miễn phí theo khu vực.
Nâng cao chất lượng giáo dục, tuyển sinh và đánh giá chất lượng học sinh: Các cơ sở giáo dục thúc đẩy phát triển cân bằng giáo dục bắt buộc trên khắp các vùng, thu hẹp khoảng cách giáo dục giữa học sinh thành thị và nông thôn. Nghiêm cấm trường tiểu học và trung học cơ sở xếp hạng thành tích học tập của học sinh hoặc sử dụng các bảng xếp hạng như vậy để lên các cấp học cao hơn. Quy định này được cho là mang tính cách mạng, nhằm thay đổi hệ thống giáo dục lâu đời lấy điểm số làm trung tâm và định hướng kiểm tra của Trung Quốc.
Áp dụng chính sách “giảm kép”, nhiều địa phương ở Trung Quốc đã đưa ra những quy định rõ ràng về thời gian học và nghỉ ngơi. Thống kê của Bộ Giáo dục Trung Quốc cho thấy, tính đến cuối tháng 10.2021, 99,3% các trường trên cả nước đã áp dụng biện pháp quản lý bài tập về nhà và hơn 94% học sinh ở các trường có thể hoàn thành bài tập về nhà trong thời gian quy định.
Theo các chuyên gia giáo dục, chính sách “giảm kép” đã tạo ra một môi trường giáo dục lành mạnh. Một mặt nâng cao chất lượng, hiệu quả học tập, một mặt nâng cao chất lượng dạy học, bồi dưỡng sở thích của trẻ để trẻ phát triển một cách tự nhiên và lành mạnh.
Xử phạt nặng cơ sở dạy thêm trá hình
Sau hai năm thực hiện chính sách giảm kép, Bộ Giáo dục Trung Quốc nhận định, vẫn tồn tại một số vấn đề như các cơ sở đào tạo ngoài nhà trường mở ra trái phép, hình thức đào tạo trá hình biến tướng. Hoạt động này tiềm ẩn nhiều rủi ro về nội dung đào tạo, “vượt chuẩn, ngoài giáo trình”, dễ gây tổn hại đến quyền và lợi ích của phụ huynh.
Chính vì vậy, vào tháng 9.2023, Bộ Giáo dục ban hành hướng dẫn “Biện pháp tạm thời xử phạt hành chính đối với các hoạt động đào tạo ngoài nhà trường”, có hiệu lực từ ngày 15.10.2023. Văn bản này nêu rõ, những giáo viên đang làm việc tại các trường trung và tiểu học nếu tự ý dạy các môn học có thu phí sẽ bị xử phạt nặng.
Về biện pháp xử phạt, nếu cấu thành việc tự ý mở cơ sở đào tạo ngoài nhà trường sẽ bị yêu cầu đình chỉ và hoàn trả số học phí đã thu, người tổ chức sẽ bị phạt ít nhất gấp đôi và không quá 5 lần số thu nhập phi pháp. Đối với hành vi đào tạo ngoài nhà trường trá hình biến tướng, các hình phạt sẽ từ cảnh cáo đến phạt tiền 100.000 NDT, tùy theo mức độ nghiêm trọng của vụ việc.
Hệ thống hóa quy định về dạy thêm
Tháng 2.2024, Bộ Giáo dục tiếp tục xin ý kiến về Dự thảo Quy định về Quản lý đào tạo ngoài trường. Dự thảo mới này nhằm hệ thống hóa quy định về dạy thêm sau cuộc cải cách năm 2021 và các quy định bổ sung sau đó.
Lần đầu tiên, các quy định trong dự thảo định nghĩa rõ ràng về giáo dục ngoài giờ học, xác định đây là các hoạt động giáo dục được tổ chức ngoài hệ thống trường học chính thức, nhằm cải thiện kết quả học tập hoặc phát triển sở thích và tài năng của học sinh từ mẫu giáo đến trung học. Các quy định thiết lập khung quản lý và phân loại các tổ chức dạy thêm ngoài giờ, phân biệt giữa dạy kiến thức theo chương trình và dạy phi học thuật.
Các cơ sở giáo dục ngoài giờ phải trải qua quy trình cấp phép và phê duyệt để có thể hoạt động, đồng thời phải hoạt động dưới dạng tổ chức phi lợi nhuận nếu cung cấp dạy thêm học thuật. Ngoài ra, các quy định cấm các đơn vị này tổ chức các kỳ thi hoặc cuộc thi, không được công khai kết quả học tập hoặc xếp hạng của học sinh.
Chi phí cho dạy thêm học thuật phải tuân thủ các hướng dẫn về học phí của Chính phủ, trong khi các dịch vụ dạy thêm khác cần đăng ký với các cơ quan liên quan. Phí thu được chủ yếu được sử dụng cho hoạt động vận hành, phải bảo đảm tính minh bạch và phải được giám sát.
Để thực thi các quy định này, một nền tảng giám sát quốc gia sẽ được thiết lập để theo dõi các tổ chức dạy thêm ngoài giờ. Các tổ chức này phải cập nhật thông tin liên quan trên nền tảng.
Các tổ chức, cá nhân, cơ quan quản lý giáo dục địa phương vi phạm quy định, bao gồm việc dạy thêm không được phép, sẽ phải chịu trách nhiệm theo các quy định liên quan.
