Chia sẻ khó khăn về tiền điện với doanh nghiệp
Doanh nghiệp trên cả nước đang gặp khó khăn về đầu ra khiến họ thiếu vốn lưu động để trang trải các chi phí, trong đó có tiền điện. Thực tế ở một số tỉnh, thành phố cho thấy, có những doanh nghiệp phá sản, không chi trả tiền điện được khiến điện lực địa phương dễ có khả năng thất thu. Một trong những cách làm mà các điện lực địa phương đang triển khai là thỏa thuận với doanh nghiệp và ngân hàng để chia sẻ khó khăn.
Một thực tế là nếu không thu được tiền điện, điện lực địa phương sẽ không có nguồn tiền để mua điện từ các Tổng công ty điện lực miền Bắc, miền Trung hoặc miền Nam. Trong khi đó, hiện nay các doanh nghiệp sản xuất đang rất khó khăn, thiếu vốn lưu động, nên không phải nơi nào cũng trả tiền điện đúng hạn dù không muốn nợ dây dưa. Phó giám đốc Điện lực huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng Mai Văn Tuấn cho biết, do sản xuất, kinh doanh khó khăn hơn nên nhiều đơn vị chậm trả tiền điện, khiến các nhân viên thu ngân vất vả hơn, phải đôn đốc liên tục. Kinh tế khó khăn, nếu lơ đễnh là các doanh nghiệp sẽ chậm trả.
Phó giám đốc Công ty điện lực Hải Phòng Trần Ngọc Quỳnh cho biết, trong 5 tháng đầu năm, doanh thu tiền điện của thành phố đạt khoảng 1.600 tỷ đồng, đạt 99,5% kế hoạch. Để đạt tỷ lệ này, các điện lực quận huyện đã phải rất nỗ lực, vì trên địa bàn thành phố tỷ lệ sử dụng điện của lĩnh vực công nghiệp và xây dựng chiếm từ 62 đến 64% tổng lượng điện sử dụng của thành phố. Hiện nhiều doanh nghiệp đang sản xuất cầm chừng, nguy cơ phá sản cao, dẫn đến rủi ro không thu được tiền điện. Điển hình là trường hợp của Công ty cổ phần Thép Vạn Lợi và Công ty cổ phần Khí Vạn Lợi. Từ tháng 3.2012 đến nay, hai công ty này nợ đọng tiền điện gần 15,4 tỷ đồng. Rủi ro nhất là trường hợp của Công ty cổ phần Thép Vạn Lợi đang trong tình trạng phá sản nên có khả năng thất thu tiền điện khoảng 13 tỷ đồng. Bởi theo quy định hiện hành thì sau thông báo 15 ngày nếu doanh nghiệp không trả tiền mới được cắt điện. Tuy nhiên, trong 15 ngày này, doanh nghiệp đã sử dụng 2,5 kỳ sử dụng điện, mà mỗi kỳ tương đương 5 tỷ đồng. Do đó, khi điện lực địa phương được phép cắt điện thì có khả năng thất thu khoản tiền lớn.
Một trong những giải pháp điện lực Hải Phòng đang thực hiện là vận động doanh nghiệp và ngân hàng thỏa thuận để bảo lãnh việc trả tiền điện theo các kỳ đo đếm. Đây cũng là biện pháp mà điện lực tỉnh Thái Nguyên đang áp dụng tại một số quận, huyện. Tại điện lực Sông Công, lãnh đạo đơn vị phải gặp gỡ khách hàng thường xuyên để trao đổi về thuận lợi, khó khăn của khách hàng, từ đó thu được tiền điện. Ví dụ sản xuất thép, gia công cơ khí, may mặc, gia công cho nước ngoài, thì đều có nguồn tiền chuyển về Việt Nam, chuyển vào tài khoản của doanh nghiệp tại ngân hàng. Bởi thế, lãnh đạo Điện lực Sông Công – thuộc Điện lực Thái Nguyên thỏa thuận với doanh nghiệp và ngân hàng để thu được ngay tiền điện. Nếu hóa đơn tiền điện chuyển sớm, thì ngân hàng sẽ chiết khấu tiền trong tài khoản của doanh nghiệp để trả tiền. Giám đốc điện lực Sông Công Trần Đình Chiến cho rằng, vấn đề là cần sự hợp tác tốt với khách hàng. Nếu không có sự hợp tác tốt, doanh nghiệp không đồng ý cho ngân hàng chuyển tiền trả nợ tiền điện thì ngân hàng cũng không dám làm.
Mặc dù có những khó khăn trong việc thu tiền điện, nhưng quan điểm của cả Điện lực Hải Phòng và Điện lực Thái Nguyên là biện pháp cắt điện chỉ là cực chẳng đã. Phó giám đốc điện lực Thái Nguyên Lại Mạnh Hồng cho biết, biện pháp này đã giúp đến hết tháng 4.2012, địa phương gần như không còn nợ đọng. Điện lực Thái Nguyên chưa cắt điện của doanh nghiệp nào vì lý do tiền điện trong khi đang tiến hành sản xuất. Ông Hồng chia sẻ thêm kinh nghiệm là phải tuyên truyền để doanh nghiệp hiểu là Công ty điện lực địa phương cũng phải đi mua điện của công ty phát điện. Nếu không thu được tiền điện để trả, thì không thể mua điện về cung cấp cho sản xuất và sinh hoạt. Còn nhiều trường hợp không thể cứng nhắc dùng Luật Điện lực hay Nghị định để ép vì thực tế khi ký hợp đồng, họ đã hiểu rõ các điều khoản của hợp đồng.
Thực tế cho thấy, quan hệ giữa ngành điện và doanh nghiệp là lâu dài, đôi bên cùng có lợi. Vì thế, dù trước mắt khó khăn, thì không thể cứng nhắc cắt điện khi doanh nghiệp chậm trả tiền điện. Bởi nhiều doanh nghiệp chỉ khó khăn trước mắt, trong khi nếu tiếp tục được cấp điện sản xuất, họ sẽ thanh toán được tiền điện. Đây cũng là sự chia sẻ cần thiết giữa các bên trong bối cảnh khó khăn này.