Chi cho xây dựng pháp luật là chi cho phát triển

- Thứ Hai, 18/10/2021, 07:03 - Chia sẻ
Bảo đảm kinh phí cho công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật là vấn đề được đặt ra trong quá trình sửa đổi, bổ sung Thông tư số 338/2016/TT-BTC của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định lập dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí ngân sách nhà nước bảo đảm cho công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật.
Nâng mức chi cho hoạt động xây dựng VBQPPL Ảnh: Đình Khoa
Nâng mức chi cho hoạt động xây dựng VBQPPL
Ảnh: Đình Khoa

Mức chi thấp

Không khó để có thể liệt kê những vướng mắc được đại diện pháp chế bộ, ngành, địa phương nêu lên sau 5 năm thực hiện Thông tư số 338/2016/TT-BTC. Từ mức chi thấp so với chi phí thực tế để xây dựng chính sách, dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật; nội dung chi chưa phù hợp với quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; chưa tách bạch giữa kinh phí thẩm định, thẩm tra với kinh phí soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật.

Đại diện Sở Tư pháp Lào Cai nêu thực tế, các nội dung chi trong Thông tư số 338/2016 chưa bao quát hết các hoạt động liên quan đến công tác theo dõi thi hành pháp luật như: Thu thập, tiếp nhận và xử lý thông tin về tình hình thi hành pháp luật; kiểm tra tình hình thi hành pháp luật; thù lao cộng tác viên theo dõi thi hành pháp luật...

Thực tế, thời gian qua Chính phủ đã nhiều lần điều chỉnh tăng mức lương tối thiểu để phù hợp với mức sống của người dân, vì vậy, mức chi quy định tại Thông tư số 338/2016 không còn phù hợp, nhất là đối với công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật và hoàn thiện hệ thống pháp luật ở địa phương. Đặc biệt, đối với những văn bản có tính chất phức tạp, lĩnh vực chuyên ngành, phải tiến hành khảo sát, đánh giá thực tế, thuê chuyên gia, tổ chức các cuộc họp với nhiều cá nhân, đơn vị liên quan tham gia… thì định mức 10 triệu đồng/văn bản theo quy định tại Điểm đ, Khoản 1, Điều 5, Thông tư số 338 là rất thấp, chưa đảm bảo hiệu quả cho công này, đại diện Sở Tư pháp Điện Biên nêu dẫn chứng.

Theo Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế, Bộ Tư pháp Lê Đại Hải, phạm vi được quy định tại Thông tư 338/2016 mới tập trung vào công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, còn những văn bản không phải văn bản quy phạm pháp luật, như: Nghị quyết của Quốc hội, Nghị quyết của Chính phủ… thì chưa có quy định cụ thể nên còn vướng mắc trong quá trình xử lý.

Thông tư số 338/2016/TT-BTC quy định định mức phân bổ kinh phí dựa trên 2 tiêu chí là mức độ phức tạp của văn bản và số lượng lấy ý kiến tham gia vào văn bản để đưa ra 2 loại định mức phân bổ kinh phí. Tuy nhiên, thông tư lại chưa đưa ra được tiêu chí để xác định văn bản như thế nào là phức tạp, ít phức tạp và số lượng lấy kiến tham gia bao nhiêu là nhiều, bao nhiêu là ít.

Xác định rõ mục chi

Thực tế, bên cạnh mức chi cứng thì Điều 5, Thông tư 338/2016/TT-BTC quy định, căn cứ vào khả năng nguồn kinh phí, trong trường hợp cần thiết, thủ trưởng cơ quan, đơn vị chủ trì sắp xếp, bố trí một khoản kinh phí từ nguồn ngân sách chi thường xuyên đã được giao để hỗ trợ cho việc thực hiện các hoạt động có liên quan trong quá trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật và hoàn thiện hệ thống pháp luật.

Ngoài ra, Điều 7, Thông tư số 338/2016/TT-BTC quy định: căn cứ khả năng ngân sách và tình tình thực tế bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan trung ương, HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quy định mức phân bổ cụ thể đối với từng loại văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện cho phù hợp. Với các quy định tại Điều 5, 7 thì Bộ Tài chính đã “đá” vấn đề nâng mức chi lên cho HĐND cấp tỉnh quyết định, song các địa phương cũng chỉ cân đối được mức chi không thấp hơn mức chi Thông tư 338/2016 đã đưa ra.

Phó Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật, Bộ Tư pháp Trần Anh Đức cho rằng, mục đích của việc sửa đổi, bổ sung Thông tư số 338/2016 là phải xác định được “chi cho pháp luật là chi cho đầu tư phát triển”, cần tăng mức chi cho các hoạt động xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật.

Để làm được điều này, cần căn cứ vào quy trình để xác định nội dung chi cho từng hoạt động để có mức chi cho phù hợp. Thực tế, việc xác định rõ mục chi rất quan trọng, điều này đồng nghĩa với việc cần xác định rõ các đầu việc liên quan đến công tác xây dựng pháp luật, từ công tác lập đề nghị, soạn thảo, thẩm định, tham gia ý kiến cho từng loại văn bản cụ thể, nhất là những dự thảo điều chỉnh những vấn đề mới, phức tạp, liên quan đến nhiều bộ, ngành, lĩnh vực.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Phan Chí Hiếu cho rằng, dự thảo thông tư cần quy định rõ hơn những nội dung chi liên quan đến văn bản không phải là văn bản quy phạm pháp luật nhưng có tầm quan trọng, như: Nghị quyết của Quốc hội, Nghị quyết của Chính phủ, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ...

Đình Khoa