Châu Âu tôn vinh văn hóa Ấn Độ

Europalia là liên hoan nghệ thuật quốc tế lớn được tổ chức 2 năm một lần để tôn vinh di sản văn hóa của một quốc gia khách mời; qua đó tăng cường sự hiểu biết giữa các quốc gia cũng như trao đổi văn hóa giữa người với người. Tên lễ hội ghép từ Europe (châu Âu) và Opalia - lễ hội thu hoạch của người La Mã cổ để tỏ lòng tôn kính nữ thần Trái đất. Từ năm 1969 đến nay, Europalia đã tổ chức 23 liên hoan. Mỗi nền văn hóa được tôn vinh bằng một chương trình đa dạng, gồm: âm nhạc, mỹ thuật, nhiếp ảnh, điện ảnh, sân khấu, múa, văn học, kiến trúc, thiết kế, thời trang, ẩm thực... Và năm nay, khách mời là Ấn Độ. Trong vòng 4 tháng, người châu Âu cũng như khách du lịch quốc tế có thể khám phá nhiều mặt của đất nước huyền bí và thú vị này, nơi các nền văn hóa gặp nhau, giao thoa và mang đến sự sáng tạo độc đáo.

Lễ hội lần thứ 24 do Hội đồng Quan hệ văn hóa Ấn Độ (ICCR) và Europalia International phối hợp tổ chức, nhằm mang văn hóa và tinh thần Ấn Độ - đất nước có diện tích lớn gấp 107 lần Bỉ - tới trái tim của châu Âu. “Liên hoan nhằm đem đến cái nhìn về cuộc cách mạng Ấn Độ từ thời cổ đại đến nay. Đây là lễ hội lớn của nền văn hóa Ấn Độ đa dạng và phong phú” - Chủ tịch ICCR Karan Singh nói. Từ ngày 4.10.2013 - 26.1.2014, Europalia.india sẽ chuyển nền văn hóa Ấn Độ phong phú và đa dạng thành một chương trình với hơn 300 hoạt động, từ triển lãm nghệ thuật, hòa nhạc, múa, diễn kịch, điện ảnh, văn họa đến hội thảo, khắc họa lịch sử văn hóa của Ấn Độ từ truyền thống đến đương đại. Sự kiện chính diễn ra tại Trung tâm Mỹ thuật Bozar rộng tới 30.000m², cao tới 8 tầng ở ngay trung tâm Brussels. Các hoạt động còn lại của lễ hội sẽ diễn ra tại 200 địa điểm trên khắp quốc gia Bỉ.

Lễ hội tập trung vào 7 chủ đề, mỗi chủ đề được minh họa và thể hiện thông qua các triển lãm, âm nhạc, múa, kịch, văn học, hội thảo và điện ảnh. Với 1,2 tỷ dân, rất nhiều tôn giáo, hơn 100 ngôn ngữ..., Ấn Độ là một trong những quốc gia đa dạng nhất thế giới. Sự đa dạng này được phản ánh trong rất nhiều biểu hiện văn hóa, từ nghề thủ công đến âm nhạc, điêu khắc... Trái ngược với châu Âu, truyền thống hiện vẫn sống động và tiếp tục ảnh hưởng đến các nghệ sỹ đương đại. Sức mạnh của Ấn Độ - có lẽ là một bài học cho châu Âu - là tiếp tục coi những truyền thống này là đương đại. Điều này có thể được thấy rõ qua chủ đề Truyền thống sống mãi. Hơn 50% dân số Ấn Độ dưới 25 tuổi, nên không ngạc nhiên khi lễ hội dành chương trình đáng kể cho thanh niên - những người đóng vai trò quan trọng xây dựng Ấn Độ ngày mai.

Nói đến Ấn Độ và điện ảnh, người nước ngoài nghĩ ngay tới Bollywood. Bollwood gắn kết người Ấn Độ với nhau, góp phần lan tỏa Hindu giáo, chuyển tải những thông điệp về thời trang và tư tưởng. Mặc dù xuất khẩu nhiều sang châu Á và châu Phi nhưng phim Bollywood chưa được biết đến nhiều ở châu Âu. Vì thế, Europalia đã nhân cơ hội này giới thiệu những bộ phim với âm nhạc sôi động, vũ điệu bốc lửa của Bollywood. Nhưng không chỉ có Bollywood, điện ảnh Ấn Độ còn có Kollywood, Tollywood, Mollywood và Sandalwood với những đặc trưng vùng miền và ngôn ngữ riêng; chưa kể phim độc lập và phim nghệ thuật. Ấn Độ là nước sản xuất phim lớn nhất thế giới. Năm nay điện ảnh Ấn Độ kỷ niệm 100 năm ra đời - thêm một lý do để công chúng châu Âu khám phá và thưởng thức.

Một trong những sự kiện thú vị nhất là triển lãm nghệ thuật khám phá ý nghĩa của cơ thể con người trong tư tưởng, văn hóa Ấn Độ. Triển lãm do phó giáo sư Naman Ahuja - giảng dạy kiến trúc và nghệ thuật Ấn Độ cổ ở Trường Đại học Jawaharlal Nehru, New Delhi - làm giám tuyển. Triển lãm trưng bày hơn 250 tác phẩm được lựa chọn từ 55 bảo tàng, viện khảo cổ học và bộ sưu tập cá nhân trên khắp thế giới, cho thấy cơ thể con người không chỉ là chủ thể của nghệ thuật mà còn là phương tiện chuyển tải những giá trị, thành kiến và cả khát vọng của thời đại...

Chi phí cho toàn bộ chương trình Europalia 2013 là hơn 2 triệu euro và ngoài Bỉ, còn được tổ chức ở Hà Lan và Pháp.