Hậu bầu cử hoa kỳ

Châu Á cần thận trọng với chính sách thương mại

Dù ai đắc cử Tổng thống Hoa Kỳ trong ngày 5.11 tới, thì các nhà chiến lược kinh tế châu Á sẽ phải duy trì sự cởi mở và chủ động về mặt ngoại giao để bảo vệ hệ thống thương mại đa phương, trong bối cảnh Hoa Kỳ đang dần rút khỏi chủ nghĩa khu vực ở châu Á và vắng mặt với vai trò lãnh đạo thương mại toàn cầu.

Chính sách “Nước Mỹ là trên hết” sẽ được duy trì

Chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ năm 2016 đã làm thay đổi căn bản cách các nhà chiến lược chính sách kinh tế ở châu Á - Thái Bình Dương, đặc biệt là Đông Á, phải suy nghĩ về vai trò của Hoa Kỳ trong chế độ thương mại toàn cầu. Họ phải làm quen với ý tưởng rằng trật tự kinh tế khu vực mới sẽ phải được xây dựng trên giả định rằng Hoa Kỳ sẽ không phải là đối tác trong chủ nghĩa khu vực hoặc sẽ không hào hứng với sự lãnh đạo về thương mại và quản trị kinh tế toàn cầu, ít nhất là trong vài nhiệm kỳ Tổng thống tiếp theo.

Nguồn: EAF

Nguồn: EAF

Mặc dù Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris và đảng Dân chủ bác bỏ những chính sách thái quá trong chủ nghĩa trọng thương của Donald Trump, bao gồm tuyên bố sẽ đánh thuế từ 10 - 20% đối với tất cả hàng nhập khẩu, trong đó áp đặt mức thuế tới 60% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, nhưng đảng Dân chủ cũng hứa sẽ đánh thuế theo từng đợt đối với Trung Quốc.

Bà Harris và đảng của bà có thể không quá cực đoan trong các chính sách quay lưng với các nguyên tắc cơ bản của kinh tế như những người Cộng hòa. Nhưng với sự tập trung vào “ngoại giao kinh tế của tầng lớp trung lưu”, họ ngầm thừa nhận lập luận cho rằng: sự trượt dốc của nước Mỹ vào chủ nghĩa biệt lập và chủ nghĩa bảo hộ không làm suy yếu sức mạnh kinh tế và quyền lực chính trị của nước này.

Kể từ khi ra đời dưới thời của ông Donald Trump, chính sách bảo hộ thương mại “Nước Mỹ là trên hết” đã giành được vị thế chiến lược trong suốt 8 năm qua, thúc đẩy sự đồng thuận lưỡng đảng của Hoa Kỳ.

Đó là lý do mà ngay cả khi tiếp quản Nhà Trắng từ người tiền nhiệm Donald Trump, Chính quyền của Tổng thống Joe Biden vẫn không hủy bỏ những biện pháp thuế quan đối với Trung Quốc cũng như không thay đổi chính sách quay lưng đối với Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Không có lý do gì để mong đợi sự đồng thuận này sẽ chấm dứt trong thời gian sắp tới, ngay cả khi ứng cử viên Cộng hòa không trở lại Nhà Trắng. Trong trường hợp bà Harris trở thành Tổng thống, bà sẽ bận rộn với những vấn đề nội bộ ngay từ những ngày đầu tiên. Bà sẽ phải đối mặt với một cử tri đoàn phân cực, một Tòa án Tối cao chia rẽ và có thể là một Quốc hội ngoan cố do Đảng Cộng hòa kiểm soát. Trong khi đó, chiến dịch tái tranh cử của bà cũng như việc giành lại sự kiểm soát của đảng Dân chủ trong các cuộc bầu cử giữa kỳ ở Quốc hội sẽ phụ thuộc vào việc củng cố sự ủng hộ ở các tiểu bang bị ảnh hưởng nặng nề bởi quá trình phi công nghiệp hóa cũng như bảo vệ các nhà sản xuất trong nước.

Trong bối cảnh các chính sách bảo hộ thương mại hiện tại được các nhà lãnh đạo coi như là một phần của nguyên nhân khiến Mỹ đạt được mục tiêu về bảo đảm việc làm, kiểm soát lạm phát và tăng trưởng tiền lương mạnh mẽ, thì một chính quyền Dân chủ chắc chắn sẽ không có lý do gì để trao cho Cộng hòa cơ hội cáo buộc họ bán rẻ lợi ích của Hoa Kỳ khi dỡ bỏ các rào cản thương mại và đầu tư, bất kể chúng được đàm phán thông qua các thỏa thuận song phương có lợi hay thông qua các thỏa thuận đa phương.

3 nguyên tắc chỉ đạo trong kinh tế đối ngoại khu vực

Xu hướng này trong chính sách kinh tế đối ngoại của Mỹ sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với các nền kinh tế Đông Á và các nhà hoạch định chính sách kinh tế khu vực sẽ phải đưa ra lựa chọn khó khăn nào? Các nhà phân tích cho rằng, dù ai lên nắm quyền, có 3 nguyên tắc cơ bản định hình mọi phản ứng của các nước châu Á, đặc biệt là Đông Á đối với thực tế này tại Mỹ.

Đầu tiên là nguyên tắc đoàn kết, đặc biệt là nếu ông Donald Trump đắc cử Tổng thống. Các nhà hoạch định chính sách phải đặc biệt cảnh giác để không bị cuốn theo cách tiếp cận thực dụng của ông Trump trong quan hệ đối ngoại, gật đầu với các thỏa thuận mang lại một chút lợi ích về chính trị và an ninh nhưng có thể có hại đối với các đối tác khu vực khác. Điều này đặc biệt cần lưu ý đối với các quốc gia có mối quan hệ an ninh chặt chẽ với Hoa Kỳ, chẳng hạn như Nhật Bản, Hàn Quốc và Australia. Họ cần lưu tâm đến lợi ích của các nước đối tác Đông Nam Á để tránh bất kỳ thỏa thuận nào phá vỡ sự đoàn kết ở khu vực, hoặc đưa đến nguy cơ sụp đổ hoàn toàn về lòng tin và hợp tác, gây tổn hại đến sự ổn định của khu vực.

Thứ hai, sự cởi mở là nguyên tắc chỉ đạo. Chủ nghĩa khu vực cởi mở có nghĩa là cần duy trì các khuôn khổ để thúc đẩy sự tham gia đa phương, bao gồm cả Trung Quốc và hy vọng là cả Hoa Kỳ tại một thời điểm nào đó.

Cuối cùng, sự chủ động là điều kiện tiên quyết. Điều này có nghĩa là các nước trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương cần thúc đẩy ngoại giao chủ động để bảo vệ khuôn khổ cốt lõi của WTO, bao gồm cả việc củng cố Cơ chế trọng tài phúc thẩm tạm thời nhiều bên (MPIA). MPIA chính thức có hiệu lực vào tháng 5.2020 sau khi Cơ quan phúc thẩm của WTO không thể hoạt động từ tháng 12.2019 do thiếu thành viên. Nguyên nhân là do từ năm 2017, Mỹ đã kiên trì bác bỏ việc bổ nhiệm, tái bổ nhiệm các thành viên của Cơ quan Phúc thẩm. Quan điểm của Mỹ khiến cho số lượng thành viên của cơ quan này giảm dần do lần lượt hết nhiệm kỳ. Cuối năm 2017, cơ quan này còn 4 thành viên, và từ cuối năm 2018 chỉ còn lại 3 thành viên. Đến ngày 11.12.2019, Cơ quan Phúc thẩm chỉ còn lại 1 thành viên, và chính thức bị vô hiệu hóa.

Cho dù Harris hay Trump trở thành người chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng tới, thì thách thức ngoại giao kinh tế quốc tế của châu Á vẫn sẽ không giảm bớt. Điều đó có nghĩa là họ sẽ phải tăng gấp đôi các chiến lược ưu tiên hàng đầu như duy trì hoạt động thương mại đa phương toàn cầu trong bối cảnh Hoa Kỳ đang dần rút khỏi chủ nghĩa khu vực ở châu Á và vắng mặt với vai trò lãnh đạo thương mại toàn cầu.

Việt Nam và các nước

Báo chí Nhật Bản thông tin nổi bật về hoạt động của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam
Việt Nam và các nước

Báo chí Nhật Bản thông tin nổi bật về hoạt động của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam

Các cơ quan truyền thông lớn như Đài Phát thanh và Truyền hình Nhật Bản (NHK), hãng thông tấn Jiji, trang web chính thức của Văn phòng Thủ tướng, Bộ Ngoại giao cùng các nền tảng mạng xã hội chính thức của Thủ tướng Nhật Bản đồng loạt đưa tin về cuộc hội kiến giữa Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Trần Thanh Mẫn và Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru ngày 5.12 tại Tokyo.

Báo chí Campuchia: Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn là cầu nối hợp tác và phát triển giữa hai quốc gia
Việt Nam và các nước

Báo chí Campuchia: Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn là cầu nối hợp tác và phát triển giữa hai quốc gia

Chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đến Vương quốc Campuchia từ ngày 21 đến 24.11.2024 đã được báo chí Campuchia ghi nhận như một sự kiện quan trọng, đánh dấu bước tiến mới trong quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Campuchia. Đặc biệt, trang cpp.org.kh, trang web chính thức của đảng Nhân dân Campuchia cầm quyền và tờ Khmer Times đã có nhiều bài viết đậm nét về chuyến thăm này.

Ninh Bình kết nối hợp tác với các thành phố lịch sử, đô thị di sản của Armenia
Việt Nam và các nước

Ninh Bình kết nối hợp tác với các thành phố lịch sử, đô thị di sản của Armenia

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Việt Nam từ ngày 17 - 23.11 theo lời mời của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, ngày 18.11, Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước Cộng hòa Armenia do Chủ tịch Quốc hội Alen Simonyan làm Trưởng đoàn đã tới thăm và làm việc tại Ninh Bình.

Xây dựng thế giới công bằng và hành tinh bền vững
Việt Nam và các nước

Xây dựng thế giới công bằng và hành tinh bền vững

Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) sẽ được tổ chức tại Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại (MAM) ở Rio de Janeiro, Brazil từ ngày 18 - 19.11. Các nhà lãnh đạo G20 sẽ thảo luận để xây dựng sự đồng thuận về các vấn đề toàn cầu như chống đói nghèo, cải cách quản trị toàn cầu, đánh thuế giới siêu giàu, thúc đẩy bình đẳng giới và giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

Nỗi sợ hãi, thay vì hy vọng, đã chiến thắng
Việt Nam và các nước

Nỗi sợ hãi, thay vì hy vọng, đã chiến thắng

Ông Donald Trump, cựu tổng thống bị luận tội hai lần, người đã bị kết án vì hàng chục tội danh và bị buộc tội nhiều tội danh khác, người luôn bị phàn nàn về cách ăn nói và hành xử, đã giành chiến thắng không thể ngoạn mục hơn. Các nhà phân tích cho rằng, vinh quang của ông Donald Trump là minh chứng cho thấy: nỗi sợ hãi, thay vì hy vọng, đã chiến thắng.

Hành trình trở lại Nhà Trắng đầy ngoạn mục
Việt Nam và các nước

Hành trình trở lại Nhà Trắng đầy ngoạn mục

Sau cuộc bầu cử với sắc đỏ áp đảo, ứng cử viên của đảng Cộng hòa Donald Trump chính thức đắc cử Tổng thống thứ 47 của Mỹ. Tờ New York Times nhận định, ông Trump đã bước vào cuộc đua Nhà Trắng với hành trang khác thường và vượt qua tất cả những trở ngại, hiện diện đầy quyền lực trước những cử tri đang mong muốn xoay chuyển các định hướng và chính sách dưới thời chính quyền Tổng thống Joe Biden và bà Kamala Harris.

Giảm căng thẳng về nhà ở, dịch vụ xã hội
Việt Nam và các nước

Giảm căng thẳng về nhà ở, dịch vụ xã hội

Chính phủ Canada vừa công bố Kế hoạch Mức độ nhập cư giai đoạn 2025 - 2027, nhằm làm chậm tốc độ tăng trưởng dân số tạm thời trong khi vẫn bảo đảm sự ổn định kinh tế và xã hội lâu dài. Sự thay đổi này đánh dấu nỗ lực đáng kể của chính quyền hiện tại trong việc thay đổi chính sách nhập cư, song cũng làm dấy lên nhiều tranh cãi về tác động lâu dài của kế hoạch đến lực lượng lao động và nền kinh tế của Canada.

Mục tiêu tăng trưởng 8% của Indonesia có khả thi?
Quốc tế

Mục tiêu tăng trưởng 8% của Indonesia có khả thi?

Ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức, tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto đã nêu rõ tầm nhìn kinh tế, cam kết đạt mức tăng trưởng kinh tế hàng năm 8% trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình. Tuy nhiên, các nhà quan sát nhận định rằng, mục tiêu này sẽ khó có thể đạt được, trong bối cảnh Indonesia đang phải đối mặt với những hạn chế tài chính đáng kể, cơ sở thuế thấp và ngành sản xuất đang gặp khó khăn.

sustainable.japantimes.com
Việt Nam và các nước

Lỗ hổng trong chính sách an ninh lương thực

Nhật Bản đã trải qua tình trạng thiếu gạo nghiêm trọng vào mùa hè vừa qua, bộc lộ những lỗ hổng nghiêm trọng trong hệ thống an ninh lương thực của nước này. Mặc dù mức tiêu thụ gạo đã giảm dần qua các năm, nhưng chỉ một sự biến động nhỏ trong chuỗi cung ứng cũng đã gây ra sự gián đoạn lớn trên thị trường, làm nổi bật nhu cầu cấp bách về việc tái cấu trúc các chính sách nông nghiệp để bảo đảm an ninh lương thực và ổn định thị trường dài hạn.

Cuộc tổng tuyển cử dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 27.10
Quốc tế

Nhật Bản trước thềm cuộc tổng tuyển cử 2024

Chiến dịch tranh cử cho cuộc đua vào Hạ viện Nhật Bản đã chính thức bắt đầu, với danh sách hơn 1.300 ứng cử viên đến từ 11 đảng và tổ chức chính trị tham gia tranh cử. Giới quan sát nhận định, trong bối cảnh đất nước đang phải đối mặt với những thách thức từ nhiều phía, cuộc tổng tuyển cử lần này sẽ xem là cơ hội để Nhật Bản giải quyết những khủng hoảng trong nước, củng cố lại hệ thống chính trị và tạo tiền đề cần thiết thúc đẩy nền kinh tế phát triển.

Hội nghị cung cấp thông tin về tình hình và định hướng hợp tác ASEAN
Việt Nam và các nước

Hội nghị cung cấp thông tin về tình hình và định hướng hợp tác ASEAN

Chiều ngày 17.10, tại Hà Nội, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức Hội nghị cung cấp thông tin về tình hình và định hướng hợp tác ASEAN. Mục tiêu của sự kiện là cung cấp thông tin chính xác, cập nhật và chuyên sâu về hợp tác ASEAN, từ đó nâng cao nhận thức của người dân về vai trò, đóng góp và hội nhập của Việt Nam trong khối, thông qua các kênh truyền thông.

Tân Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum công bố chiến lược an ninh mới.
Quốc tế

Tân Tổng thống Mexico và nỗ lực cải thiện tình hình an ninh đất nước

Đối mặt với tình trạng bạo lực băng đảng gia tăng, bao gồm cả vụ Thị trưởng Alejandro Arco của thành phố Chilpancingo bị sát hại chỉ vài ngày sau khi ông nhậm chức, tân Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã công bố chiến lược an ninh mới, tập trung đối phó và giải quyết làn sóng tội phạm ở 6 tiểu bang nguy hiểm nhất của đất nước, đồng thời tăng cường năng lực tình báo quốc gia.

Ngoại trưởng Blinken: Mỹ ủng hộ ASEAN bất kể kết quả bầu cử Tổng thống
Quốc tế

Ngoại trưởng Blinken: Mỹ ủng hộ ASEAN bất kể kết quả bầu cử Tổng thống

Đại diện cho Tổng thống Mỹ tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ lần thứ 12 diễn ra tại Lào vào sáng 11.10, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, khẳng định ASEAN giữ vị trí trung tâm trong tầm nhìn Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương; đồng thời tái khẳng định cam kết của Washington đối với khu vực bất kể kết quả bầu cử sắp tới sẽ ra sao.

Lào chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 44 và 45
Việt Nam và các nước

Thúc đẩy kết nối và tự cường

Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 44 và 45 và các hội nghị cấp cao liên quan sẽ diễn ra từ ngày 9 - 11.10, tại Thủ đô Vientiane của Lào, với sự tham dự của lãnh đạo các nước ASEAN, Đông Timor và 10 đối tác của ASEAN, cùng nhiều khách mời là đại diện các tổ chức quốc tế và khu vực. Đây là dịp để các lãnh đạo ASEAN và đối tác thảo luận, đưa ra quyết sách cho nhiều vấn đề chiến lược đang đặt ra cho ASEAN và khu vực.

EU dự kiến sẽ áp thuế quan lên tới 45% đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc.
Quốc tế

Nguy cơ xảy ra "cuộc chiến" thương mại

Hôm nay, 4.10, Liên minh châu Âu (EU) tiến hành bỏ phiếu về việc áp thuế lên tới 45% đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc; các chuyên gia cho rằng, vẫn còn không gian để EU và Trung Quốc tiếp tục đối thoại, giải quyết những khác biệt bất kể kết quả ra sao, song nguy cơ xảy ra "cuộc chiến" thương mại ngày càng trở nên rõ nét.

Chính sách tiếng Anh của Singapore: Thay đổi vận mệnh một dân tộc
Giáo dục

Chính sách tiếng Anh của Singapore: Thay đổi vận mệnh một dân tộc

Có một người nữ nhà báo Singapore đã viết trên tạp chí Forbes để bày tỏ lòng biết ơn đối với cố Thủ tướng Lý Quang Diệu: “Gia tài mà Lý Quang Diệu để lại cho Singapore chính là tiếng Anh”. Đất nước này có thể vươn mình từ một làng chài nhỏ bé thành cường quốc thế giới chính nhờ vào chính sách dạy học, làm việc song ngữ mà cố Thủ tướng đã lựa chọn.