Chatbot và an ninh quốc gia - tại sao DeepSeek lại gây lo ngại?

Chatbot AI DeepSeek của Trung Quốc đã làm đảo lộn ngành công nghiệp toàn cầu và xóa sổ hàng tỷ đô la khỏi các cổ phiếu công nghệ của Hoa Kỳ khi công bố chương trình phiên bản R1, được cho là được xây dựng trên các chất bán dẫn Nvidia giá rẻ và kém tinh vi hơn. Nhưng các chính phủ từ Rome đến Seoul có biện pháp cứng rắn với ứng dụng của Trung Quốc thân thiện với người dùng này, với lý do họ cần ngăn chặn nguy cơ rò rỉ thông tin nhạy cảm thông qua các dịch vụ AI tạo ra.

Những chính quyền nào đã cấm DeepSeek?

Italy là quốc gia đầu tiên hành động khi mở cuộc điều tra về DeepSeek và tuyên bố sẽ chặn ứng dụng mới nổi của Trung Quốc khỏi mọi nền tảng để ngăn nguy cơ thất thoát cơ sở hữu dữ liệu người dùng. Cơ quan Bảo vệ Dữ liệu của Italy cũng từng chặn tạm thời ứng dụng đình đám của Mỹ ChatGPT vào năm 2023.

9669e988-f800-4c69-a9aa-e350f91ebd99.jpg
Nguồn: AP

Đài Loan là chính quyền tiếp theo cấm người dùng trong khu vực công và các cơ sở hạ tầng quan trọng sử dụng DeepSeek, cho rằng đây là sản phẩm này có thể gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia.

Vài ngày sau đó, Australia cũng hành động tương tự.

Mới nhất, các bộ của Hàn Quốc - bao gồm Bộ Quốc phòng và Bộ Thống nhất, chịu trách nhiệm giám sát mối quan hệ với Triều Tiên, cùng lực lượng cảnh sát nước này đã cấm sử dụng ứng dụng này trong các máy tính quân sự và công sở, với lo ngại rủi ro về an ninh.

Sáng 17.2, chính quyền Hàn Quốc cho biết DeepSeek sẽ bị xóa khỏi các cửa hàng ứng dụng trong thời gian nước này tiến hành đánh giá cách xử lý dữ liệu cá nhân của DeepSeek.

Các nhà lập pháp Hoa Kỳ cũng đã có động thái khi đưa ra "Đạo luật Không sử dụng DeepSeek trên các thiết bị của Chính phủ". Lệnh cấm cấp tiểu bang cũng được ban hành ở Texas, Virginia và New York.

Tại sao lại có mối quan ngại này?

Trong các điều khoản và điều kiện của DeepSeek, có một phần về việc cung cấp dữ liệu cá nhân cho bên thứ ba - rất giống với mục được ChatGPT của OpenAI sử dụng.

Nhưng trong khi các công ty Hoa Kỳ thường phản đối yêu cầu cung cấp dữ liệu của chính phủ, "ở Trung Quốc, khi chính phủ yêu cầu quyền truy cập, các công ty có nghĩa vụ pháp lý phải cung cấp dữ liệu người dùng", Youm Heung-youl, giáo sư an ninh dữ liệu tại Đại học Soonchunhyang, cho biết.

"Sự khác biệt giữa việc tôn trọng quyền riêng tư của người dùng và việc cung cấp quyền truy cập của chính phủ thường định hình cách các quốc gia nhận thức về lòng tin vào các công ty".

Về phần mình, Bắc Kinh tuyên bố những hành động của các nước nhằm ngăn chặn DeepSeek không phản ánh mối lo ngại chính đáng về an ninh quốc gia mà đang "chính trị hóa các vấn đề kinh tế, thương mại và công nghệ". Tuyên bố nêu rõ chính phủ Trung Quốc "không bao giờ yêu cầu các doanh nghiệp hoặc cá nhân thu thập hoặc lưu trữ dữ liệu bất hợp pháp", do vậy lo ngại của các quốc gia là vô căn cứ.

DeepSeek có phải một thành tựu bất ngờ không?

"DeepSeek được ra mắt vào tháng 5.2023 và một công nghệ như thế này không thể xuất hiện chỉ sau một đêm", Giáo sư Park Seung-chan, Giáo sư nghiên cứu Trung Quốc tại Đại học Yongin, nói với AFP.

Các chuyên gia cho rằng, Trung Quốc hẳn đã đổ rất nhiều nguồn lực cho lĩnh vực nghiên cứu và phát triển (R&D) của các công ty trong những năm gần đây.

Theo số liệu từ Phòng Thương mại Hàn Quốc, Trung Quốc đứng thứ hai thế giới về đầu tư vào R&D, sau Hoa Kỳ, nhưng lại cho thấy mức tăng trưởng đáng kể nhất, với khối lượng đầu tư tăng vọt hơn 11 lần trong thập kỷ qua.

"Tôi coi đây (việc phát hành thế hệ R1 của DeepSeek) là một động thái được tính toán và chuẩn bị trước thời Trump, và chúng ta nên chú ý đến làn sóng DeepSeek thứ hai và thứ ba", ông Park cho biết.

Mối lo ngại thực sự nằm ở đâu?

Khi DeepSeek ra mắt, nó đã làm đảo lộn quan điểm về các mô hình AI tiên tiến bởi chi phí phát triển của chat bot này được cho là rẻ hơn rất nhiều so với Chat GPT. DeepSeek cho biết họ sử dụng chip H800 kém tiên tiến hơn - được phép bán cho Trung Quốc cho đến năm 2023 theo quy định kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ - để cung cấp năng lượng cho mô hình học tập lớn của mình.

Trong bối cảnh các ông lớn trong ngành xuất khẩu chất bán dẫn là Hàn Quốc và Đài Loan đang phát triển mạnh mẽ nhờ doanh số bán chip tiên tiến, sự xuất hiện của DeepSeek có nguy cơ khiến ngành này rơi vào tình trạng hỗn loạn.

"Nếu DeepSeek thực sự sử dụng H800, điều đó có nghĩa là ngay cả khi không có chất bán dẫn tiên tiến, Trung Quốc vẫn có thể phát triển được mô hình học máy phát triển này với chất bán dẫn thông thường, miễn là phần mềm tốt", Park Ki-soon nói với AFP.

Ông cho biết: "Các quốc gia như Hoa Kỳ và Trung Quốc đang đầu tư nhân tài và nguồn lực vào phát triển phần mềm", đồng thời nói thêm rằng, DeepSeek đã chỉ ra rằng các chính phủ cần thúc đẩy hơn nữa hoạt động này và "cung cấp hỗ trợ để thúc đẩy sự tăng trưởng của ngành này".

Thế giới 24h

Trung Quốc có thể xóa bỏ thuế đối với một số mặt hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ
Thế giới 24h

Trung Quốc có thể xóa bỏ thuế đối với một số mặt hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ

Chính phủ Trung Quốc đang cân nhắc việc hoãn áp thuế 125% đối với một số mặt hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ, do chi phí kinh tế của cuộc chiến thương mại ăn miếng trả miếng đang đè nặng lên một số ngành công nghiệp nhất định, hãng tin Bloomberg dẫn nguồn tin hiểu rõ vấn đề cho biết.

Sinh viên Trung Quốc đang dần từ bỏ “giấc mơ Mỹ”
Nhịp cầu giáo dục

Sinh viên Trung Quốc đang dần từ bỏ “giấc mơ Mỹ”

Thời gian gần đây, việc chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump siết chặt thị thực và cắt giảm tài trợ cho các trường Đại học đã trở thành mối lo ngại lớn đối với sinh viên quốc tế. Với sinh viên Trung Quốc, nhiều người chia sẻ khó khăn còn gia tăng do cuộc chiến thương mại giữa Washington và Bắc Kinh và làn sóng phân biệt ngày càng rõ rệt, khiến “giấc mơ Mỹ” không còn trở thành một sự lựa chọn hàng đầu.

Gian nan con đường chấm dứt xung đột Nga - Ukraine
Thế giới 24h

Gian nan con đường chấm dứt xung đột Nga - Ukraine

Những diễn biến gần đây giữa Nga và Ukraine đã cho thấy tính thiếu chắc chắn về các nỗ lực ngoại giao nhằm chấm dứt cuộc xung đột đã kéo dài hơn 3 năm qua. Bản thân Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng phải thừa nhận, chấm dứt cuộc xung đột này khó khăn hơn ông tưởng.

Nhà Trắng cân nhắc cắt giảm thuế đối với Trung Quốc: Dấu hiệu hạ nhiệt căng thẳng
Quốc tế

Nhà Trắng cân nhắc cắt giảm thuế đối với Trung Quốc: Dấu hiệu hạ nhiệt căng thẳng

Chính quyền Tổng thống Donald Trump đang cân nhắc giảm thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc để giảm căng thẳng thương mại. Bản thân Tổng thống Trump đánh tiếng thuế quan có thể được cắt giảm hơn một nửa. Mặc dù con số này vẫn ở mức rất cao và không có ý nghĩa về mặt thương mại, nhưng đã cho thấy thiện chí của hai cường quốc sẵn sàng “xuống thang”.

Mỹ cân nhắc thưởng tiền để khuyến khích phụ nữ sinh con
Thế giới 24h

Mỹ cân nhắc thưởng tiền để khuyến khích phụ nữ sinh con

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang xem xét hàng loạt biện pháp khuyến khích người dân lập gia đình và sinh con, khi tỷ lệ sinh ở nước này liên tục giảm và hiện tiệm cận mức thấp kỷ lục. Một trong những biện pháp được đề xuất là thưởng tiền mặt trị giá 5.000 USD (khoảng 130 triệu đồng) cho mỗi phụ nữ Mỹ sau khi sinh con.

Thổ Nhĩ Kỳ rung chuyển vì động đất
Thế giới 24h

Thổ Nhĩ Kỳ rung chuyển vì động đất

Theo Cơ quan Quản lý thảm họa và tình trạng khẩn cấp của Thổ Nhĩ Kỳ (AFAD), trận động đất mạnh 6,2 độ Richter xảy ra ở Biển Marmara gần Silivri, nằm cách Thủ đô Istanbul khoảng 70km về phía Tây, các cơn dư chấn vẫn đang tiếp diễn.

Mỹ công bố kế hoạch loại bỏ toàn bộ phẩm màu nhân tạo
Thế giới 24h

Mỹ công bố kế hoạch loại bỏ toàn bộ phẩm màu nhân tạo

Chính quyền của Tổng thống Donald Trump chính thức công bố lộ trình loại bỏ phẩm màu nhân tạo trong thực phẩm trước năm 2027. Đây được xem là một phần trong nỗ lực cải tổ hệ thống thực phẩm quốc gia vì sức khỏe cộng đồng, hướng tới mục tiêu "Đưa nước Mỹ khoẻ mạnh trở lại". 

"Không khí mùa Đông" bao trùm cuộc họp mùa Xuân của WB và IMF
Quốc tế

"Không khí mùa Đông" bao trùm cuộc họp mùa Xuân của WB và IMF

Hàng trăm nhà lãnh đạo tài chính toàn cầu đã có mặt ở Washington để tham dự cuộc họp mùa Xuân của Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế từ ngày 22 - 27.4, nhưng tâm trạng của họ đã rất khác so với khi họ đến diễn đàn này vào mùa Thu năm ngoái. Các chương trình nghị sự đa phương trước đây về phối hợp chính sách công nghiệp, biến đổi khí hậu, đầu tư nước ngoài, hỗ trợ dự án hay xóa nợ với các nước nghèo hơn dường như sẽ nhường chỗ cho một mối quan tâm lớn nhất đang bao trùm cả thế giới: thuế quan.

Nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu
Thế giới 24h

Nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu

Trung Quốc vừa tuyên bố áp hạn chế xuất khẩu thêm lên 7 loại nguyên tố đất hiếm và nam châm quan trọng… Các chuyên gia nhận định, các biện pháp hạn chế mới có nguy cơ dẫn tới cuộc khủng hoảng chuỗi cung ứng diện rộng, đặc biệt trong các lĩnh vực then chốt như ô tô, hàng không vũ trụ, bán dẫn và quốc phòng.

Nhà Trắng đang tìm kiếm chủ nhân mới cho Lầu Năm Góc?
Thế giới 24h

Nhà Trắng đang tìm kiếm chủ nhân mới cho Lầu Năm Góc?

Nhà Trắng đã bắt đầu quá trình tìm kiếm một vị chủ nhân mới tại Lầu Năm Góc để thay thế ông Pete Hegseth, theo một quan chức Mỹ yêu cầu giấu tên. Điều này xảy ra khi Bộ trưởng Quốc phòng Hegseth một lần nữa vướng vào những tranh cãi về việc chia sẻ thông tin chi tiết về hoạt động quân sự trong một cuộc trò chuyện nhóm.

Khi “hầm trú ẩn” không còn an toàn
Thế giới 24h

Khi “hầm trú ẩn” không còn an toàn

Vị thế “hầm trú ẩn an toàn” của đồng đô la Mỹ (USD) đã bị lung lay và vai trò là đồng tiền dự trữ toàn cầu đang ngày càng trở nên không chắc chắn. Nếu các nhà đầu tư tiếp tục bán tài sản của Mỹ, một số phận nghiệt ngã đang chờ đợi nền kinh tế thế giới.