Cannes trong bão tài chính

Chủ tịch hãng phim Millennium Avi Lerner nhận xét: “Hiện tại thị trường điện ảnh đang khá yếu. Làm phim ở Nhật không lãi mấy. Làm phim ở Nga lỗ vì đồng ruble mất giá. Châu Âu cũng vậy, từ Tây Ban Nha đến Italy, vài năm vừa qua tình hình đều không khả quan. Nơi duy nhất kiếm được tiền ngày một khá là Trung Quốc”. Trung Quốc đang trở thành điểm sáng thu hút các nhà đầu tư điện ảnh nước ngoài bởi vì so sánh với châu Âu, đồng euro đang giảm giá mạnh so với USD, còn đồng ruble rớt giá tự do và đang “bò lên” khá chật vật sau khủng hoảng. Tuy nhiên ở Trung Quốc, các nhà làm phim phải đối diện với hệ thống hạn ngạch đang “làm khó” phim nước ngoài và nạn sao chép đĩa lậu tràn lan.

Chủ tịch Hannibal Pictures Richard Rionda Del Castro cũng cho rằng: “12 tháng qua là khoảng thời gian vô cùng khó khăn đối với các nhà đầu tư điện ảnh. Những ai đầu tư bằng euro sẽ cần nhiều tiền hơn để kết thúc hợp đồng”. Tuy nhiên, không phải tất cả các nền điện ảnh đều rơi vào tình trạng xáo trộn. Điện ảnh Mỹ đang ngày càng sáng sủa hơn, mặc dù thu nhập từ các rạp chiếu có vẻ không như mong muốn… Năm nay, LHP phim Sundance “nóng” hơn cả với 7 bộ phim từ các nhà làm phim độc lập được đàm phán như Dope, Brooklyn và Me and Earl and the Dying Girl. Liên hoan phim và âm nhạc South by Southwest (SXSW) cũng có thêm những tín hiệu khả quan đối với các nhà sản xuất của Hello, My Name Is Doris (Xin chào, tên tôi là Dorris), 6 Years (6 năm) và bộ phim tài liệu của Alex Gibney Steve Jobs: The Man in the Machine (Steve Jobs: Con người bên trong máy móc). Theo Rena Ronson, người đứng đầu nhóm phim độc lập tại UTA (ĐH Arlington Texas): “Có nhiều hoạt động khá tích cực từ đầu năm và chúng tôi đang tiếp tục dõi theo”.

Một nhân tố tạo nên những điểm sáng hiếm hoi này là sự phát triển của nhà cung cấp dịch vụ kỹ thuật số mới như Netflix hay Amazon, cùng các nhà phát hành tương đối rủng rỉnh hầu bao như Orchard. Đặc biệt Netflix đã bày tỏ mong muốn thúc đẩy đầu tư vào ngành công nghiệp điện ảnh, bằng việc không tiếc tiền mua bản quyền phát hành thế giới đối với các phim Beasts of No Nation (Quái vật không quốc gia) với giá 12 triệu USD và Jadotville với giá 17 triệu USD. Ngày 15.5, Giám đốc nội dung của Netflix Ted Sarandos sẽ cung cấp cụ thể chiến lược phát hành mới, với tham vọng trở thành nhà kinh doanh quyền lực trong thế giới điện ảnh. Netflix hiện nắm quyền phát hành đối với các bộ phim đình đám như House of Cards (Sóng gió chính trường) và Orange Is the New Black (Cam là màu đen mới).

Để đối phó với khủng hoảng, không chỉ nhà sản xuất mà các ngôi sao cũng tham gia chiến dịch quảng bá phim nhằm thu hút nhà phát hành từ khắp nơi trên thế giới. Họ xuất hiện tại Liên hoan phim quảng bá cho dự án phim của mình thậm chí trước khi bấm máy. Năm ngoái, Matthew McConaughey xuất hiện cùng Gus Van Sant để quảng bá cho Sea of Trees (Biển cây), và năm nay cả hai cùng quay trở lại Cannes để tiếp tục chào bán bộ phim sau khi hoàn thành. Nhưng ngày nay, với sức mạnh của công nghệ số và kỹ xảo đặc biệt, ngày càng ít cái tên có thể bảo đảm sức sống của một bộ phim. Chủ tịch Hannibal Pictures Richard Rionda Del Castro cho biết: “Trên thế giới chỉ có khoảng 30 ngôi sao có ảnh hưởng tốt tới bộ phim mà thôi”.

Trong tình trạng này, thì sáng tạo là quan trọng nhất, đặc biệt đối với các nhà tiêu thụ đang chịu cảnh dư thừa loại hình giải trí kỹ thuật số. Chủ tịch và CEO của Radiant Films International Mimi Steinbauer nhấn mạnh: “Khán giả bây giờ xem chọn lọc hơn nhiều, vì thế bạn phải cung cấp cho họ sản phẩm thật độc đáo và hấp dẫn”. Một cách khác để đối phó với khủng hoảng tài chính là thắt lưng buộc bụng. Sẽ không có những dự án chi tiền phóng tay cho quảng bá kiểu như The Hunger Games của Lionsgate năm ngoái, khi khách mời được đưa đến một tòa lâu đài nằm ven biển Địa Trung Hải trị giá 340 triệu USD.

Và, mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề bởi khủng hoảng, nhưng LHP Cannes lần thứ 68 vẫn có sức quyến rũ mạnh mẽ đối với các nhà làm phim. Đạo diễn Trey Edward Shults, người vừa có Krisha giành giải giám khảo tại SXSW nhớ lại cảm giác vỡ òa sung sướng khi nhận được cuộc gọi thông báo phim của mình được chọn tranh giải trong Tuần Phê bình phim ở Cannes: “Đây là LHP trong mơ. Việc được tranh giải tại đây sẽ giúp cho bộ phim của tôi đến với cả thế giới”.