Cẩn trọng đột quỵ khi lái xe mùa nắng nóng

Năm 2024, một nam thanh niên đã phải nhập viện cấp cứu do sốc nhiệt sau khi điều khiển xe máy từ Hà Nội về Phú Thọ trong thời gian từ 12h đến 14h giữa nền nhiệt 39 - 42 độ.

Không ít người nghĩ rằng tình trạng sốc nhiệt do nắng nóng chỉ xảy ra nếu đi ngoài nắng quá lâu, còn nếu ngồi trong xe ô tô mát mẻ có điều hòa thì sẽ tránh được tình trạng này.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia quan niệm này là hoàn toàn sai lầm, vì việc sử dụng điều hòa trong xe ô tô ngày nóng không đúng cách cũng có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.

Trước đó đã ghi nhận các trường hợp tài xế lái xe đường dài đột quỵ khi đang chở khách.

Như câu chuyện của tài xế nhà xe Vinh Hoa khi đang lái xe chở khách từ TP.HCM đến thị xã La Gi (tỉnh Bình Thuận) bị đột quỵ. May mắn tài xế vẫn cố gắng dừng xe an toàn nên không gây tai nạn cho hành khách và các phương tiện khác.

Trên bản đồ đột quỵ thế giới, Việt Nam cũng là một trong những quốc gia có tỷ lệ người bị đột quỵ cao nhất với hơn 218 ca/100.000 dân, tuy nhiên số nơi điều trị còn quá ít.

Nguyên nhân đột quỵ mùa nắng nóng

Đại diện đội Hỗ trợ sơ cứu FAS Angel chia sẻ, trong thời tiết nắng, nhiệt độ cao, cơ thể bài tiết nhiều mồ hôi. Khi bị mất một lượng nước lớn, nồng độ nước trong cơ thể giảm, độ kết dính trong máu tăng cao sẽ làm tăng huyết áp, tăng nguy cơ đột quỵ.

Nắng nóng cũng khiến hệ tuần hoàn, đặc biệt là tim hoạt động kém, kèm theo giãn mạch dẫn đến thiếu máu nuôi não, đặc biệt ở người có tiền sử xơ vữa động mạch, cao huyết áp.

Người điều khiển phương tiện giao thông có thói quen ngồi lâu, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nền như tăng huyết áp, bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì, cholesterol trong máu cao, tai biến mạch máu, đây là những yếu tố nguy cơ cao gây đột quỵ.

Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng tài xế lái xe đường dài trong thời tiết nắng nóng đối mặt với nguy cơ suy giảm chức năng các cơ quan, gây mất ngủ, rối loạn giấc ngủ, khiến đột quỵ dễ xảy ra.

Ngoài ra khi đang ở trong xe máy lạnh mà đột nhiên ra ngoài nắng nóng khiến mạch máu não giãn nở đột ngột, bong mảng xơ vữa thành mạch máu, tích tụ làm hình thành cục máu đông, chặn nguồn tưới máu đến não.

Bên cạnh đó, các tài xế có thói quen hút thuốc lá đối diện nguy cơ đột quỵ tăng gấp 6 lần. Thói quen ăn uống không khoa học, hấp thu nhiều tinh bột, protein, đường cũng dễ dẫn đến những bệnh lý liên quan đến đột quỵ.

Phòng tránh đột quỵ khi lái xe mùa hè

Để phòng ngừa đột quỵ mùa hè, bác sĩ khuyến cáo người dân chủ động theo dõi thời tiết để lên kế hoạch hoạt động phù hợp. Người cao tuổi, người có bệnh tim mạch, hoặc đã từng đột quỵ được khuyến cáo không nên đi lại, làm việc vào ngày nắng nóng, nhất là cao điểm từ 10 đến 16 giờ.

Nếu ra ngoài trời, mọi người cần mặc quần áo dài và đội mũ rộng vành để bảo vệ da khỏi ánh nắng. Người đi xe máy, xe đạp nên lựa chọn quần áo nhẹ và được làm từ chất liệu thoáng mát, phù hợp tránh các trường hợp đáng tiếc do quần áo bị vướng vào bánh xe, chân chống.

Tài xế không nên để xe ngoài trời nắng quá lâu, nếu buộc phải đỗ xe ngoài trời, nên dùng bạt hoặc tấm cách nhiệt che phủ để bảo vệ phương tiện, hạn chế nguy cơ cháy nổ.

Việc đột ngột di chuyển từ phòng điều hòa ra ngoài nắng ngay hoặc ngược lại cũng được khuyến cáo là hành vi nên tránh bởi cơ thể cần thời gian để thích ứng với nhiệt độ môi trường.

Nhiệt độ điều hòa tốt nhất là duy trì từ 26 đến 28 độ C. Để làm mát mà không cần điều hòa, tài xế có thể che nắng, mở cửa cho thông thoáng và bật quạt mini.

Thường xuyên bổ sung nước cho cơ thể, dùng thêm nước trái cây, rau xanh để bù lại lượng nước đã mất.

Các chuyên gia cũng khuyến cáo ngoài việc giữ tinh thần thoải mái, người dân nên ăn uống lành mạnh, tăng cường trái cây rau quả, ngủ đủ giấc, kiểm soát huyết áp và đường huyết, tránh xa rượu bia, thuốc lá, khám sức khỏe định kỳ để tầm soát nguy cơ đột quỵ; hạn chế hoạt động gắng sức.

Cách sơ cứu khi bị đột quỵ do nắng nóng

Đại diện đội Hỗ trợ sơ cứu FAS Angel đưa ra lời khuyên nếu nghi ngờ người thân hoặc ai đó đang lên cơn đột quỵ mùa nắng nóng, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức hoặc chuyển nạn nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt.

Trong khi chờ cấp cứu, nên đưa nạn nhân vào nơi có bóng râm thoáng mát, cởi bỏ bớt quần áo. Nếu nhận thấy thân nhiệt nạn nhân quá nóng, hãy dùng mọi cách để làm mát cho họ như:

- Dùng quạt để làm mát, áp khăn thấm ướt lên người nạn nhân.

- Chườm nước đá vào các vùng bẹn, nách, vì đây là những vị trí có nhiều mạch máu gần với da, khi được làm mát có thể nhanh chóng làm giảm thân nhiệt.