Cần thiết sửa đổi quy trình cấp mã số bảo hiểm xã hội

Thường xuyên cập nhật mã số BHXH

Theo Phó Tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam Trần Đình Liệu, hiện nay, BHXH Việt Nam đang cung cấp 18 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 và nhận được sự đánh giá cao từ người dân và Chính phủ. Tuy nhiên, quá trình thực hiện cho thấy, vẫn còn một số điểm cần sửa đổi để đáp ứng được sự hài lòng của người dân, nhất là thực hiện chủ trương của BHXH Việt Nam về hoàn thiện quy trình nghiệp vụ theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp.

BHXH Việt Nam đang quản lý dữ liệu hộ gia đình của hơn 96 triệu dân với 86 triệu dân đang tham gia BHYT

Nguồn: ITN

Đơn cử như hiện nay, BHXH Việt Nam đang quản lý dữ liệu hộ gia đình của 96 triệu dân với 86 triệu dân đang tham gia BHYT, khoảng 2 triệu người đang bảo lưu tham gia. Việc cấp mới mã số BHXH chỉ dành cho các đối tượng là trẻ em mới sinh, người nước ngoài tham gia BHXH, BHYT chưa được kê khai trong cơ sở dữ liệu hộ gia đình. Còn các trường hợp chưa có mã số BHXH thì trách nhiệm kê khai thuộc đơn vị nào vẫn còn bỏ ngỏ.  

Chính vì vậy, Quyết định số 346/QĐ-BHXH về Quy chế Quản lý cơ sở dữ liệu hộ gia đình và mã số BHXH của người tham gia BHXH, BHYT sẽ được sửa đổi toàn diện. Theo ông Dương Văn Hào - Trưởng ban Thu (BHXH Việt Nam), đối với những trường hợp chưa có mã số, thì trách nhiệm “khớp thông tin” sẽ thuộc trách nhiệm của cán bộ sổ, thẻ. Cụ thể, cần thực hiện tìm kiếm (theo bộ quy tắc) trong cơ sở dữ liệu những người có thông tin chưa chính xác để cập nhật, hiệu chỉnh đầy đủ thông tin, để “khớp” đúng với thông tin người tham gia, thành viên hộ gia đình kê khai trên Mẫu TK1 (Phụ lục thành viên hộ gia đình và ảnh hồ sơ, chứng minh nhân dân, hộ chiếu, giấy khai sinh, sổ hộ khẩu...), do cán bộ sổ, thẻ trực tiếp phối hợp với đơn vị thu thập. 

Trường hợp thực hiện cập nhật giảm thành viên hộ gia đình do đã chết, ra nước ngoài định cư, dự thảo cũng quy định cụ thể về phân cấp phê duyệt quản lý cấp mã số BHXH theo hệ thống ngành dọc. Theo đó, tổ kiểm soát cấp huyện, cấp tỉnh thực hiện kiểm soát quy trình xác minh và bảo đảm thông tin người tham gia đề nghị cấp, hoàn thiện mã số BHXH và thành viên hộ gia đình, bảo đảm cập nhật vào phần mềm hộ gia đình khớp đúng, chính xác với hồ sơ.

Sửa đổi quy trình tiếp nhận, quản lý hồ sơ

Ông Hào cho biết thêm, trong dự thảo sửa đổi, bổ sung quy trình thu BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN; quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT, các nội dung sửa đổi, bổ sung được tập trung vào 3 vấn đề là tiếp nhận xử lý hồ sơ, cập nhật dữ liệu thu và quản lý đơn vị khó thu trên phần mềm quản lý.

Cụ thể, với việc tiếp nhận, xử lý hồ sơ, Dự thảo quy định, những đơn vị, người tham gia đang thực hiện hồ sơ giấy, sẽ thuê bưu điện nhận hồ sơ sẽ chuyển sang hồ sơ điện tử để giao dịch điện tử với cơ quan BHXH (hoặc thuê nhập trực tiếp vào phần mềm quản lý thu). Đến cuối tháng, sẽ chuyển hồ sơ giấy về cơ quan BHXH để lưu trữ. Quy trình tiếp nhận hồ sơ được phân cấp cụ thể, toàn bộ hồ sơ phải chuyển về Bộ phận tiếp nhận hồ sơ để theo dõi, phân loại và chuyển về Phòng/Tổ cấp sổ, thẻ. Sau khi phân loại, Phòng/Tổ cấp sổ, thẻ chuyển ngay cho Phòng/Tổ quản lý thu hồ sơ đã có đủ mã số BHXH. Đối với hồ sơ chưa đủ mã số BHXH, thực hiện cấp mã số BHXH theo quy định và chuyển hồ sơ đã được cấp mã số BHXH cho Phòng Tổ quản lý thu.

Đối với công tác cập nhật dữ liệu thu, về nguyên tắc, phải thực hiện hạch toán, theo dõi hàng ngày, “chốt” số phải thu, số đã thu, số còn phải thu chi tiết từng quỹ thành phần của từng người tham gia. Dữ liệu cũng tự động chuyển về báo cáo BHXH Việt Nam trong ngày. Đồng nghĩa, người lao động tham gia BHXH, BHYT... sẽ được hưởng quyền lợi theo quy định ngay sau thời điểm hoàn thiện các thủ tục tham gia. Đối với các đơn vị nợ khó thu, sau khi được cán bộ thu thực hiện cắt giảm việc tham gia BHXH BHYT, BHTN tại đơn vị nợ này, người lao động sẽ được ghi nhận quá trình đóng tại đơn vị, lưu vào cơ sở dữ liệu của người tham gia thông qua phần mềm quản lý.

“Quan điểm chung trong việc soạn thảo các văn bản hướng dẫn này là phải quy định chặt chẽ, ngăn ngừa không để xảy ra trường hợp lạm quyền, sửa đổi thông tin để gian lận và trục lợi BHXH…” - ông Dương Văn Hào nhấn mạnh. 

Với vai trò là đơn vị cung cấp dịch vụ công, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam Lê Quốc Anh khẳng định, Bưu điện sẽ phối hợp chặt chẽ hơn nữa cùng với BHXH Việt Nam rà soát lại toàn bộ quy trình để đồng bộ hóa nhằm thực hiện có trách nhiệm khi triển khai những nhiệm vụ này. Đồng thời, mong muốn BHXH Việt Nam sẽ hỗ trợ, phối hợp để bưu điện triển khai đồng bộ ứng dụng công nghệ thông tin cùng hệ thống BHXH.

Để bảo đảm người tham gia được hưởng quyền lợi theo luật định ngay sau thời điểm hoàn thiện các thủ tục đăng ký tham gia, Phó Tổng giám đốc Trần Đình Liệu yêu cầu Trung tâm công nghệ thông tin sẽ là đầu mối thành lập nhóm sửa đổi và nâng cấp phần mềm nghiệp vụ đáp ứng được tiến độ, cũng như bảo đảm chất lượng để vận hành ngay sau khi các quy định được BHXH Việt Nam ban hành và có hiệu lực.