Cần quy định cụ thể về khen thưởng và kỷ luật đối với đại biểu dân cử
Khen thưởng và kỷ luật là chính sách lớn của Nhà nước đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và quần chúng nhân dân. Luật Thi đua - Khen thưởng quy định rất cụ thể về chế độ khen thưởng đối với những người có thành tích trong lao động, công tác, học tập, rèn luyện định kỳ hàng năm và có thành tích đột xuất; Đồng thời cũng quy định các hình thức kỷ luật khi cán bộ, công chức, viên chức, người lao động vi phạm.
Thế nhưng đối với đại biểu HĐND các cấp, Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 không có điều khoản nào quy định việc khen thưởng cho những đại biểu có thành tích. Trong thực tế, một số đại biểu HĐND chuyên trách, nhất là đại biểu không giữ chức vụ ở tổ chức, đơn vị nào, lại không phải là đảng viên, không biết đăng ký thi đua ở đâu, hàng năm cũng không tổ chức nào xét đề nghị khen thưởng (?). Các địa phương đang lúng túng, mỗi nơi áp dụng một cách khác nhau trong việc khen thưởng đối với đại biểu.
Đối với kỷ luật, Điều 46, Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 quy định: “Đại biểu HĐND nào không còn xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân thì tùy mức độ phạm sai lầm mà bị HĐND hoặc cử tri bãi nhiệm”. Điều 47 quy định:“Trong trường hợp đại biểu HĐND bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì Thường trực HĐND quyết định tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu HĐND đó.
Đại biểu HĐND phạm tội, bị Tòa án kết án và bản án đã có hiệu lực pháp luật thì đương nhiên mất quyền đại biểu HĐND”.
Như vậy, nếu đại biểu HĐND sai phạm chưa đến mức phải đưa ra bãi nhiệm, đương nhiên không phải chịu bất kỳ hình thức kỷ luật nào, trong khi cùng mức độ, tính chất sai phạm, nếu người sai phạm giữ chức vụ thuộc UBND hoặc các ngành có thể bị thi hành kỷ luật bằng hình thức cách chức, hoặc buộc thôi việc. Trường hợp đại biểu sai phạm đến mức phải đưa ra HĐND hoặc cử tri bãi nhiệm, nhưng chưa đến kỳ họp, hoặc không thể tổ chức họp bất thường để bãi nhiệm ngay, thì trong thời gian chờ đến kỳ họp (có thể gần 6 tháng sau) đại biểu vẫn đương nhiên còn quyền đại biểu.
Nên có quy định cụ thể, thống nhất việc khen thưởng và kỷ luật đối với đại biểu HĐND các cấp. Bởi, đại biểu dân cử không thể không có quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm trong việc thực thi công tác thi đua - khen thưởng và kỷ luật chung.
