Cần cơ chế đặc thù để phát triển

Từ nhu cầu thực tế

Khu CNC Hoà Lạc được thành lập với mục tiêu tạo tiềm lực và động lực thúc đẩy phát triển KHCN quốc gia. Đến nay, dù gặp phải rất nhiều khó khăn, vướng mắc về mô hình phát triển, giải phóng mặt bằng, cơ sở hạ tầng, cơ chế chính sách... nhưng về cơ bản thành phố khoa học Khu CNC Hòa Lạc hiện đã dần hình thành với những mục tiêu và định hướng rõ nét. Quy hoạch phát triển Khu CNC Hòa Lạc đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt làm cơ sở định hướng cho Ban Quản lý xây dựng và phát triển. Mặt bằng được giải phóng đáp ứng yêu cầu về xây dựng cơ sở hạ tầng và thu hút đầu tư. Cơ sở hạ tầng kỹ thuật Khu CNC Hòa Lạc đang được xây dựng và phát triển bằng nguồn vốn ODA của Chính phủ Nhật Bản với tổng mức đầu tư khoảng 300 triệu USD, dự kiến hoàn thiện vào năm 2018.

Toàn cảnh  Khu CNC Hòa Lạc

Khu CNC là một mô hình mới, lần đầu tiên được triển khai ở Việt Nam, do đó trong quá trình xây dựng và phát triển Khu CNC Hoà Lạc không tránh khỏi những lúng túng, vướng mắc trong cách thức tổ chức thực hiện, trong tìm kiếm nguồn lực cho phát triển, xây dựng cơ chế chính sách, xác định các kế hoạch ưu tiên phát triển trong từng thời kỳ... điều này đã làm kéo dài tiến độ xây dựng và phát triển Khu CNC Hòa Lạc.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ kiêm Trưởng Ban quản lý Khu CNC Hòa Lạc Phạm Đại Dương cho biết: Xuất phát từ thực tế, qua giai đoạn dài xây dựng và phát triển, khi mà các chính sách vĩ mô điều chỉnh hoạt động của Khu CNC nói chung đã được hình thành tương đối đầy đủ thì việc đánh giá các kết quả đạt được và các bài học kinh nghiệm rút ra sẽ mang tính toàn diện và tổng thể hơn. Các khó khăn, vướng mắc và “rào cản” đối với sự phát triển của Khu CNC cũng được nhận định một cách đầy đủ và khách quan, việc đề xuất các định hướng phát triển trong giai đoạn sắp tới của Khu CNC cũng sát với thực tế hơn.

Xây dựng dựng cơ chế đặc thù

Xuất phát từ việc giải quyết những khó khăn, vướng mắc đối với sự phát triển của Khu CNC Hòa Lạc, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng Nghị định ban hành cơ chế đặc thù để thu hút các nhà đầu tư vào khu CNC Hòa Lạc. Dự thảo gồm 6 chương, 31 điều, tập trung vào một số nội dung:

Thứ nhất, tháo gỡ các vướng mắc trong thực thi pháp luật; quy định các cơ chế đặc thù thực sự có tác dụng giải phóng tiềm năng phát triển của Khu CNC Hòa Lạc trong phạm vi hệ thống pháp luật hiện hành.

Thứ hai, quy định rõ thẩm quyền của Ban quản lý và trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, đơn vị có liên quan trong đầu tư, xây dựng, vận hành và quản lý theo phương châm ủy quyền tối đa để thực hiện hiệu quả cơ chế “một cửa” và “một cửa liên thông” tại Khu CNC Hòa Lạc.

Thứ ba, quy định các biện pháp khuyến khích, thu hút nguồn lực của Nhà nước đầu tư cho nghiên cứu và phát triển, xác lập cơ chế để tạo nguồn vốn đầu tư phát triển hạ tầng công nghệ cao của Khu CNC Hòa Lạc.

Thứ tư, quy định về các ưu đãi, hỗ trợ đầu tư. Mức độ, hình thức ưu đãi phù hợp với từng đối tượng, mức độ tuỳ thuộc vào hàm lượng tri thức và khoa học công nghệ; sử dụng đất hiệu quả; sự thiết yếu đối với hạ tầng xã hội được xác định theo quy định của pháp luật hiện hành và sự cần thiết trong tiến trình phát triển của Khu CNC Hòa Lạc.

Thứ năm, phát triển Khu CNC Hòa Lạc trên cơ sở đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, lấy mục tiêu nâng cao năng lực nội sinh về khoa học công nghệ của Việt Nam làm chủ đạo, không vì lợi ích kinh tế trước mắt để bảo đảm điều kiện cho các nhà đầu tư hoạt động hiệu quả, người lao động đến làm việc và sinh sống tại Khu CNC Hòa Lạc yên tâm công tác và cống hiến.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đại Dương cho biết: Cơ chế đặc thù cho khu CNC Hòa Lạc đang bắt đúng nhịp của một Chính phủ xây dựng, kiến tạo và phục vụ. Theo đó, cơ chế sẽ giúp thúc đẩy đổi mới, chủ động và tập trung hơn nữa vào công tác xây dựng thể chế; tăng cường quản lý, giữ vững kỷ luật, kỷ cương hành chính, đồng thời phát huy, bảo đảm dân chủ và chăm lo đời sống vật chất tinh thần của người dân. Cùng với đó, cũng phân định rõ chức năng quản lý nhà nước và chức năng thị trường, hạn chế và tiến xóa bỏ cơ chế “xin - cho”. Chính phủ tập trung lo xây dựng thể chế, cơ chế chính sách cho đầu tư, phát triển. Với việc Nghị định quy định các chính sách ưu đãi đầu tư đặc thù cho Khu CNC Hòa Lạc đang được hoàn thiện trình Chính phủ ban hành, Khu CNC Hòa Lạc đang hội tụ đủ các yếu tố để phát triển, trở thành cái nôi của KHCN, nơi phát triển tiềm lực KHCN cho đất nước. Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đại Dương khẳng định.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, ĐBQH Lê Hồng Tịnh: Khu Công nghệ cao Hòa Lạc được quy hoạch theo mô hình thành phố KHCN thông minh, thu hút các loại hình nghiên cứu, ứng dụng và phát triển công nghệ cao. Tuy nhiên, thực tiễn hơn 18 năm qua cho thấy, rất ít nhà đầu tư vào đây thực sự có tiềm lực tài chính, có năng lực về công nghệ. Để khu CNC Hòa Lạc đạt được kết quả như kỳ vọng, ngoài việc xây dựng cơ sở hạ tầng hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhà đầu tư thì môi trường đầu tư thuận lợi với những cơ chế chính sách ưu đãi, đặc thù rất quan trọng và là điều kiện tiên quyết để thu hút đầu tư. Bởi vì, các dự án đầu tư vào đây không mang tính chất sản xuất công nghiệp thông thường, mà phải đáp ứng các tiêu chí của Chính phủ đề ra nhằm phát triển CNC. Tổng giám đốc Công ty TNHH Điện tử Noble Việt Nam Horaguchi Hiroshi:   Các nội dung đề xuất về cơ chế, chính sách đặc thù đối với Khu CNC Hòa Lạc rất đồng bộ và đầy đủ, có thể tháo gỡ toàn bộ các khó khăn vướng mắc từ trước đến nay, đảm bảo huy động tối đa các nguồn lực cho phát triển, tránh lãng phí thời gian, không làm mất cơ hội của Quốc gia và của các nhà đầu tư tại Khu CNC, tạo động lực để đẩy nhanh tiến độ xây dựng và phát triển Khu CNC Hòa Lạc, giúp Khu CNC sớm kết thúc giai đoạn giải phóng mặt bằng và xây dựng cơ sở hạ tầng để chuyển sang giai đoạn phát triển mới đó là phát triển tiềm lực KHCN. Tổng Giám đốc, Công ty liên doanh y học Việt Hàn Yang Jae Kwan: Là nhà đầu tư tại khu CNC Hòa Lạc từ năm 2007, chúng tôi thấu hiểu nhà đầu tư trải qua khó khăn như thế nào và cần gì để phát triển. Chúng tôi rất mong chờ sự ra đời của cơ chế đặc thù cho khu CNC Hòa Lạc, bởi sẽ giải quyết được những vấn đề mà lâu nay Hòa Lạc đang vướng, đặc biệt là sự thay đổi mạnh mẽ để thực sự tạo môi trường đầu tư thuận lợi nhất để thu hút các dự án đầu tư, trong lĩnh vực KHCN, công nghệ cao. CHÍ HIẾU ghi