Chiều 7.2, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 42, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Pháp lệnh Quản lý, bảo vệ Khu di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Quy định rõ nội hàm quản lý, bảo vệ đối với từng loại công trình
Theo Tờ trình do Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến trình bày, việc xây dựng, ban hành Pháp lệnh Quản lý, bảo vệ Khu Di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh để bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật, đáp ứng tốt nhất yêu cầu của nhiệm vụ quản lý, bảo vệ Khu Di tích Lăng trong giai đoạn mới là hết sức cần thiết.
Thứ trưởng cũng cho biết, dự thảo Pháp lệnh gồm 6 Chương, 35 Điều, quy định về giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh; quản lý, bảo vệ các công trình, khu vực và tổ chức các hoạt động trong Khu Di tích Lăng; nhiệm vụ, quyền hạn, chế độ, chính sách, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân trong quản lý, bảo vệ Khu Di tích Lăng.
Khu Di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh là các công trình, khu vực có tính chất đặc biệt quan trọng về quốc phòng - an ninh, đồng thời có giá trị lịch sử - văn hóa đặc biệt quan trọng, bao gồm: Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Quảng trường Ba Đình; Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sỹ trên đường Bắc Sơn, thuộc phường Điện Biên, quận Ba Đình, TP. Hà Nội; Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đá Chông thuộc huyện Ba Vì, TP. Hà Nội (Khu K9); các công trình hỗ trợ, phục vụ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Pháp lệnh áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, đơn vị lực lượng vũ trang, công dân Việt Nam; cá nhân, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế có liên quan đến nhiệm vụ quản lý, bảo vệ Khu Di tích Lăng.
Báo cáo tóm tắt thẩm tra dự án Pháp lệnh, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh, Trung tướng Lê Tấn Tới nêu rõ, Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí với sự cần thiết ban hành Pháp lệnh với những căn cứ chính trị, pháp lý, thực tiễn đã được nêu trong Tờ trình của Chính phủ.
Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhận thấy, các nội dung quy định trong dự thảo Pháp lệnh về cơ bản phù hợp với chủ trương, quan điểm của Đảng về giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh và quản lý, bảo vệ Khu Di tích Lăng, phù hợp với Hiến pháp, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, tương thích với điều ước quốc tế có liên quan.
Có ý kiến cho rằng, đề nghị rà soát kỹ các quy định trong dự thảo Pháp lệnh với hệ thống pháp luật hiện hành có liên quan; nghiên cứu chuyển nội dung cụ thể, chi tiết trong dự thảo Pháp lệnh thuộc thẩm quyền của Chính phủ, các Bộ để quy định trong Nghị định, Thông tư cho phù hợp với chủ trương đổi mới công tác xây dựng pháp luật.
Về Khu Di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (Điều 2), đa số ý kiến Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, việc thiết kế một điều riêng để quy định các công trình, khu vực của Khu Di tích Lăng là phù hợp.
Có ý kiến đề nghị phân loại, phân nhóm đối với các công trình trong Khu Di tích để quy định rõ nội hàm quản lý, bảo vệ đối với từng loại công trình theo tinh thần Nghị quyết số 129/2024/QH15 ngày 8.6.2024 của Quốc hội. Có ý kiến cho rằng khoản 4 quy định chưa rõ, không xác định được cơ chế, chính sách quản lý, bảo vệ phù hợp.
Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí với quan điểm Pháp lệnh cần phân loại, xác định công trình nào là công trình quốc phòng, khu quân sự, công trình nào là công trình lịch sử - văn hóa, công trình nào là công trình hỗ trợ, phục vụ để quy định rõ nội hàm quản lý, bảo vệ đối với từng loại công trình.
Quán triệt đầy đủ tinh thần đổi mới trong xây dựng pháp luật
Cho ý kiến về dự thảo Pháp lệnh, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, đây là Pháp lệnh có ý nghĩa rất quan trọng về chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng an ninh và đối ngoại, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, tôn vinh nhà lãnh tụ kiệt xuất của dân tộc và những di sản của Người để lại cho Đảng ta, đất nước ta, dân tộc ta; tạo điều kiện để Nhân dân trong nước, bạn bè quốc tế tới viếng và tham quan Khu di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Pháp lệnh vừa là văn bản pháp lý vừa là văn kiện chính trị có ý nghĩa hết sức đặc biệt. Với ý nghĩa như vậy, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu, dự thảo Pháp lệnh cần có những chính sách, quy định đặc thù, vượt trội để nâng cao hiệu quả tổ chức quản lý, bảo vệ Khu di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra hoàn thiện để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp tới. Theo đó, rà soát kỹ lưỡng các quy định trong dự thảo Pháp lệnh, quán triệt đầy đủ tinh thần đổi mới trong xây dựng pháp luật, bảo đảm gọn, rõ. Chính phủ sớm hoàn thành việc sắp xếp tổ chức bộ máy của Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự kiến tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Pháp lệnh phù hợp với vị trí, vai trò, chức năng theo cơ cấu tổ chức mới.
Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định đây là Pháp lệnh có ý nghĩa rất quan trọng về chính trị, lịch sử, văn hóa, quốc phòng an ninh và đối ngoại; tạo hành lang pháp lý cho việc bảo vệ lâu dài thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh; tổ chức các sự kiện chính trị, văn hóa, hoạt động đối ngoại, tạo điều kiện cho nhân dân trong và ngoài nước tham quan Khu di tích. Do đó, cần có những quy định có tính vượt trội, đặc thù để bảo đảm nhiệm vụ này.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận sự chủ động, tích cực của Chính phủ khi chuẩn bị kỹ lưỡng; đánh giá cao cơ quan thẩm tra đã làm việc rất tích cực, báo cáo thẩm tra thể hiện rõ quan điểm; cơ quan soạn thảo nghiêm túc tiếp thu và có giải trình hợp lý.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần tiếp tục rà soát và chỉ quy định những nội dung thuộc thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; không quy định trong dự thảo Pháp lệnh các nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ, các bộ, ngành hoặc đã được quy định ở các luật khác có liên quan.
Với 100% ý kiến tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua về mặt nguyên tắc đối với Pháp lệnh Quản lý, bảo vệ Khu Di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh; đồng thời, giao cơ quan soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra phối hợp để hoàn chỉnh dự thảo Pháp lệnh, xin ý kiến bằng văn bản các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành.
