Campuchia ra tối hậu thư yêu cầu Thái Lan mở cửa biên giới

Trong bài phát biểu trong một phiên họp Thượng viện ngày 16/6, cựu Thủ tướng Hun Sen, cha của Thủ tướng đương nhiệm Hun Manet đã đe dọa cấm toàn bộ trái cây và rau củ từ Thái Lan trừ khi Bangkok dỡ bỏ mọi hạn chế qua biên giới trong vòng 24 giờ.

"Nếu phía Thái Lan không mở cửa lại biên giới bình thường trong ngày hôm nay, ngày mai chúng tôi sẽ thực hiện lệnh cấm nhập khẩu trái cây và rau củ vào Campuchia trên toàn bộ biên giới", ông Hun Sen tuyên bố.

Thái Lan đã siết chặt kiểm soát biên giới với Campuchia trong những ngày gần đây, trong khi Campuchia đã ra lệnh cho quân đội "báo động toàn diện" vào ngày 13/6 , cấm chiếu phim Thái Lan trên truyền hình và rạp chiếu phim, đóng cửa một trạm kiểm soát biên giới nổi tiếng và cắt băng thông internet từ Thái Lan.

Trước đó, ngày 15/6, Campuchia đã chính thức yêu cầu Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) giúp giải quyết tranh chấp biên giới tại 4 khu vực - địa điểm xảy ra cuộc đụng độ vào tháng trước và ba ngôi đền cổ.

“Campuchia lựa chọn giải pháp hòa bình dựa trên luật pháp quốc tế thông qua cơ chế của ICJ để giải quyết tranh chấp biên giới”, Thủ tướng Campuchia Hun Manet viết trên Facebook ngày 15/6.

Bộ Ngoại giao Thái Lan chưa đưa ra phản hồi về động thái mới nhất của Campuchia. Trước đây, Bangkok từng tuyên bố không công nhận thẩm quyền của ICJ và ưu tiên giải quyết tranh chấp biên giới thông qua các cơ chế song phương.

Các cuộc đàm phán phân định biên giới diễn ra cuối tuần qua giữa hai nước không mang lại kết quả rõ ràng, dù cả hai bên đều cam kết giảm leo thang và tiếp tục đối thoại.

Trong một tuyên bố chính thức, Campuchia cho biết nước này đã đề xuất với Thái Lan rằng cả hai nên cùng đưa 4 khu vực tranh chấp ra ICJ và rằng các khu vực này sẽ không được đưa vào các cuộc đàm phán song phương trong tương lai. Campuchia cũng khẳng định sẽ đơn phương khởi động tiến trình pháp lý tại ICJ, bất chấp việc Thái Lan bác bỏ thẩm quyền của tòa.

Ngược lại, tuyên bố từ phía Thái Lan không đề cập đến 4 khu vực tranh chấp hay ICJ, chỉ nhấn mạnh rằng “hai bên sẽ tiếp tục thảo luận và triển khai chung” các cuộc đàm phán phân định biên giới. Cuộc họp tiếp theo dự kiến được tổ chức tại Thái Lan vào tháng 9.

Thủ tướng Hun Manet cho biết 4 khu vực tranh chấp, bao gồm cả nơi xảy ra vụ đụng độ khiến binh sĩ Campuchia thiệt mạng, đều “phức tạp, có nguy cơ cao xảy ra xung đột vũ trang”, và rằng “các cơ chế song phương không thể giải quyết được”.

Campuchia từng hai lần đưa tranh chấp với Thái Lan ra ICJ vào năm 1962 trong vụ tranh chấp ngôi đền Preah Vihear và năm 2013 để làm rõ phạm vi quyền tài phán quanh khu vực đền. Cả hai lần tòa đều phán quyết có lợi cho Campuchia.

Căng thẳng giữa Campuchia và Thái Lan leo thang sau khi binh sĩ hai bên đấu súng tại một khu vực biên giới tranh chấp vào sáng sớm ngày 28/5. Thái Lan cáo buộc binh lính Campuchia xâm nhập vào khu vực tranh chấp, vi phạm thỏa thuận và nổ súng vào binh sĩ của Thái Lan, buộc họ phải đáp trả.