Các lệnh trừng phạt phủ bóng lên Hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc - EU

Tuy nhiên, trong một thông cáo cùng ngày, Bộ Thương mại Trung Quốc đã kêu gọi EU "ngay lập tức chấm dứt hành vi sai trái" khi trừng phạt hai ngân hàng Trung Quốc, đồng thời cam kết “sẽ có các biện pháp cần thiết để kiên quyết bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của các công ty và tổ chức tài chính Trung Quốc”.

Cuối tuần trước, trong gói biện pháp mới nhất nhằm làm suy yếu cỗ máy chiến tranh của Nga, EU đã công bố lệnh trừng phạt đối với hai ngân hàng nhỏ của Trung Quốc tại các thành phố gần biên giới Trung Quốc với Nga là Ngân hàng thương mại nông thôn Suifenhe và Ngân hàng thương mại nông thôn Heihe.

Sự việc này diễn ra khi hai bên đang chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh quan trọng tại Bắc Kinh. Trong một thông cáo hôm 21/7, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Antonio Costa sẽ đến thăm Trung Quốc vào ngày 24/7 và có cuộc gặp Thượng đỉnh với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường sẽ đồng chủ trì hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc - EU lần thứ 25 với các nhà lãnh đạo EU vào cùng ngày.

Theo các nguồn tin thân cận, Bắc Kinh đã vận động hành lang mạnh mẽ để loại các ngân hàng này khỏi các biện pháp trừng phạt. Trong cuộc gặp với nhà ngoại giao hàng đầu của EU là Kaja Kallas hồi đầu tháng này, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã cảnh báo "nhiều lần" rằng Bắc Kinh sẽ có phản ứng đối nếu EU đưa các ngân hàng này vào danh sách trừng phạt, các nguồn tin cho biết.

Chi tiết về gói biện pháp trừng phạt này vẫn chưa được công bố, nhưng tờ Financial Times trước đó đã đưa tin rằng các ngân hàng đã "sử dụng các giao dịch tiền điện tử để tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhập khẩu hàng hóa nằm trong diện trừng phạt hiện hành của EU".

Về phần mình, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết các lệnh trừng phạt của EU "dựa trên những cáo buộc vô căn cứ". "Trung Quốc luôn phản đối các biện pháp trừng phạt đơn phương thiếu cơ sở luật pháp quốc tế và không được Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc cho phép. Hành động của EU đi ngược lại tinh thần đồng thuận mà các nhà lãnh đạo Trung Quốc và châu Âu đã đạt được, đồng thời làm suy yếu nghiêm trọng hợp tác kinh tế, thương mại và tài chính giữa Trung Quốc và EU", tuyên bố cho biết thêm.

Các lệnh trừng phạt này chỉ là động thái mới nhất trong một loạt các tranh chấp bùng phát giữa Trung Quốc và EU trước thềm hội nghị thượng đỉnh, khi hai bên cũng bất đồng về vấn đề kiểm soát xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc, thuế quan của châu Âu đối với xe điện do Trung Quốc sản xuất và các quy tắc tiếp cận thị trường, cùng nhiều vấn đề khác.

Trong những tuần gần đây, Chủ tịch Ủy ban châu Âu von der Leyen đã có một số bài phát biểu gay gắt chỉ trích các hoạt động thương mại của Trung Quốc và mối quan hệ chặt chẽ với Nga, làm giảm bớt kỳ vọng từ phía châu Âu rằng hội nghị thượng đỉnh sắp tới có thể tạo ra bước đột phá có ý nghĩa trong quan hệ.

Hội nghị Thượng đỉnh Trung Quốc - EU lần thứ 25 diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu leo thang, khi Bắc Kinh tìm cách củng cố mối quan hệ kinh tế và chính trị chặt chẽ hơn với EU để phòng ngừa những bất ổn trong quan hệ với Mỹ.

Liên minh châu Âu, vốn gọi Trung Quốc là "đối tác hợp tác, đối thủ cạnh tranh kinh tế và đối thủ có hệ thống", cũng cho biết họ thấy cần phải làm tan băng mối quan hệ trong bối cảnh bất ổn thương mại toàn cầu.

Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế đối ứng mới đối với cả Trung Quốc và EU, Chủ tịch von der Leyen đã nói với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường trong một cuộc điện đàm rằng, EU và Trung Quốc có trách nhiệm "hỗ trợ một hệ thống thương mại cải cách mạnh mẽ, tự do, công bằng và được xây dựng trên một sân chơi bình đẳng".