Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030 (Đề án) được Thủ tướng phê duyệt ngày 3.4.2023.
Chủ trì hội nghị, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Đề án xác định "phát triển nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; là trách nhiệm, nghĩa vụ và đạo đức của người làm quản lý nhà nước, của xã hội, của các doanh nghiệp và của người dân".
Theo đó, "người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương phải quan tâm, có trách nhiệm, quyết liệt thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp nhằm cải thiện thứ bậc của Việt Nam về nhà ở trong bảng xếp hạng của quốc tế".
Đồng thời, "có chính sách phù hợp thúc đẩy thị trường, tập trung cho an sinh, xã hội, tạo cơ hội cho người thu nhập thấp; đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân đáp ứng nhu cầu về nhà ở của các đối tượng thu nhập thấp".
"Mục tiêu Đề án đặt ra là phấn đấu đến năm 2030, tổng số căn hộ các địa phương hoàn thành khoảng 1.062.200 căn. Trong đó, giai đoạn 2021 - 2025 hoàn thành khoảng 428.000 căn; giai đoạn 2025 - 2030 hoàn thành khoảng 634.200 căn; đồng thời giao chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội cụ thể cho các địa phương trong từng giai đoạn (2022 – 2025 và 2025 – 2030)", Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết.
Cũng theo Bộ trưởng, "hội nghị này nhằm kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc và có các giải pháp thực hiện hiệu quả Đề án trong thời gian tới để đạt mục tiêu đề ra".
Theo Đề án, Bộ Xây dựng được giao nhiệm vụ thường xuyên phối hợp với các bộ, ngành, địa phương giám sát việc triển khai thực hiện Đề án nhằm đảm bảo mục tiêu đã đề ra.
"Sau khi Đề án được Thủ tướng phê duyệt, Bộ Xây dựng đã tập trung triển khai các nhiệm vụ được giao", Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết.
Cụ thể, Bộ đã hoàn thiện dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), dự kiến trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5 tới. Trong đó, Bộ Xây dựng đã đề xuất Chính phủ trình Quốc hội cho phép các chính sách về nhà ở xã hội (quy định tại chương VI dự thảo Luật) có hiệu lực sớm sau khi Luật Nhà ở (sửa đổi) có hiệu lực thi hành (dự kiến từ 1.1.2024).
Các nhóm chính sách này gồm: đối tượng, điều kiện thụ hưởng; việc quy hoạch, dành quỹ đất phát triển nhà ở xã hội; việc lựa chọn chủ đầu tư dự án; trình tự thủ tục thực hiện dự án; các cơ chế chính sách ưu đãi của nhà nước… Đồng thời, có chính sách riêng về nhà lưu trú công nhân, nhà ở dành cho lực lượng vũ trang để có cơ chế khuyến khích, ưu đãi phát triển.
Cùng với đó, Bộ đã ban hành Thông tư số 03/2023/TT-BXD sửa đổi Thông tư 09/2021/TT-BXD, cho phép các dự án chưa có quy hoạch chi tiết thì được sử dụng quy hoạch phân khu hoặc quy hoạch chung tại những khu vực không yêu cầu lập quy hoạch phân khu để đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư dự án.
Đồng thời, Bộ chủ động phối hợp với Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Chính sách xã hội và bộ, ngành liên quan đôn đốc, hướng dẫn địa phương triển khai thực hiện Nghị quyết số 11/NQ-CP của Chính phủ về chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và Nghị định số 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ, trong đó có 2 gói hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội.
Một là gói hỗ trợ cho khách hàng cá nhân vay mua, thuê mua nhà ở xã hội, xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở thông qua Ngân hàng Chính sách Xã hội với tổng nguồn vốn cho vay tối đa là 15.000 tỷ đồng. Đến nay đã giải ngân 4.381/15.000 tỷ đồng cho khoảng 12.200 khách hàng.
Hai là chính sách hỗ trợ lãi suất 2% cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo xây dựng lại chung cư thông qua các ngân hàng thương mại theo quy định của Nghị định số 31/2022/NĐ-CP.
Đối với gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đã có văn bản số 1551/BXD-QLN ngày 20.4.2023 hướng dẫn về xác định danh mục dự án, đối tượng, điều kiện vay ưu đãi của gói tín dụng này.
Theo đó, để giảm bớt thủ tục, đầu mối, khẩn trương triển khai Đề án, Bộ Xây dựng đã ủy quyền cho UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm xem xét, kiểm tra các thủ tục pháp lý, lập danh mục dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân (nhà ở xã hội tại khu công nghiệp), cải tạo, xây dựng lại chung cư để công bố công khai trên cổng thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh, để các ngân hàng có cơ sở áp dụng cho vay.
Tổng hợp báo cáo của các địa phương, trong giai đoạn 2021 - 2025, hiện đã hoàn thành 19.516 căn, đang tiếp tục triển khai khoảng 288.500 căn. Như vậy, để hoàn thành mục tiêu ngắn hạn đến 2025, bên cạnh việc hoàn thành đầu tư xây dựng 288.500 căn hộ đang triển khai, thì phải mở mới và hoàn thành đầu tư xây dựng khoảng 120.000 căn.
