Bổ sung chế độ, chính sách đối với lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã
Tại Điều 33, Nghị định 66/2021/NĐ-CP hướng dẫn Luật Phòng, chống thiên tai và Luật Đê điều sửa đổi có bổ sung quy định về chế độ, chính sách đối với lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã.

Cấp nào huy động thì cấp đó bảo đảm chi trả
Cụ thể, người không hưởng lương từ ngân sách nhà nước trong thời gian được huy động làm nhiệm vụ phòng chống thiên tai, tham gia tập huấn, huấn luyện, diễn tập được hưởng trợ cấp ngày công lao động theo quy định. Đối với người được huy động tập huấn, huấn luyện, diễn tập, mức trợ cấp theo ngày được huy động không thấp hơn 59.600 đồng. Đối với người được huy động làm nhiệm vụ phòng chống thiên tai, mức trợ cấp ngày công lao động mỗi người mỗi ngày không thấp hơn 119.200 đồng. Nếu huấn luyện, diễn tập và làm nhiệm vụ phòng chống thiên tai vào ban đêm (từ 22 giờ ngày hôm trước đến 6 giờ ngày hôm sau) được tính gấp đôi mức trợ cấp quy định.
Khi tập trung, tập huấn, huấn luyện, diễn tập, làm nhiệm vụ phòng chống thiên tai cách xa nơi cư trú, không có điều kiện đi, về hàng ngày thì được bố trí nơi ăn, nghỉ, hỗ trợ phương tiện, chi phí đi lại hoặc thanh toán tiền tàu xe một lần đi và về như cán bộ, công chức cấp xã; được hỗ trợ tiền ăn theo mức do UBND cấp tỉnh quy định, nhưng không thấp hơn 57.000 đồng.
Cũng theo Nghị định này, người được hưởng lương từ ngân sách nhà nước trong thời gian được huy động, tập huấn, huấn luyện, diễn tập, làm nhiệm vụ phòng chống thiên tai theo quyết định của cấp có thẩm quyền được cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc trả nguyên lương, các khoản phúc lợi, phụ cấp đi đường và tiền tàu xe. Trường hợp người lao động hợp đồng trong thời gian tham gia tập huấn, huấn luyện, diễn tập, làm nhiệm vụ phòng chống thiên tai được tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động và được hưởng các chế độ tiền lương, phụ cấp theo quy định. Cán bộ, chiến sĩ dân quân tự vệ, công an xã được huy động huấn luyện, diễn tập, làm nhiệm vụ phòng chống thiên tai theo quyết định của cấp có thẩm quyền được hưởng chế độ theo quy định của pháp luật.
Đối với mức hưởng cho người tham gia lực lượng xung kích phòng chống thiên tai cấp xã không tham gia bảo hiểm xã hội nếu bị tai nạn, bị chết, trong thời gian điều trị tai nạn được hưởng như quy định tại khoản 2 Điều này kể cả trường hợp vết thương tái phát cho đến khi xuất viện. Trường hợp tai nạn làm suy giảm khả năng lao động 5% thì được hưởng 7.450.000 đồng; sau đó, cứ suy giảm 1% thì được hưởng thêm 745.000 đồng.
Trường hợp bị chết, bị tai nạn dẫn đến chết thì thân nhân được trợ cấp tiền tuất bằng 53.640.000 đồng; người lo mai táng được nhận tiền mai táng phí bằng 14.900.000 đồng. Trường hợp bị ốm đau dẫn đến chết, thân nhân được trợ cấp tiền tuất bằng 7.450.000 đồng; người lo mai táng được nhận tiền mai táng phí bằng 14.900.000 đồng.
Nâng cao năng lực
Nhằm xây dựng, củng cố và nâng cao năng lực cho lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã, ngày 9.7 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ký ban hành Chỉ thị số 18/CT-TTg. Chị thị nêu rõ, thời gian vừa qua, thiên tai diễn biến phức tạp trên khắp các vùng miền cả nước. Bên cạnh nỗ lực của các lực lượng chuyên nghiệp của Trung ương, cấp tỉnh, huyện, lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã có vai trò nòng cốt thực hiện phương châm “4 tại chỗ” ở cơ sở đã phát huy hiệu quả rõ rệt, nhất là trong đợt mưa lũ đặc biệt nghiêm trọng tại miền Trung năm 2020. Tuy nhiên, ở một số địa phương, việc triển khai còn mang nặng tính hình thức, hiệu quả hoạt động hạn chế, đồng thời gặp nhiều khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Để nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của lực lượng xung kích tại cơ sở đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra nhằm chủ động công tác phòng, chống, giảm thiểu thiệt hại, xây dựng xã hội an toàn trước thiên tai, đồng thời thực hiện quy định của Luật Phòng chống thiên tai, Chỉ thị 42-CT/TW ngày 24.3.2020 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương căn cứ điều kiện thực tế và loại hình, diễn biến, phương án ứng phó thiên tai của địa phương. Từ đó, chỉ đạo triển khai xây dựng, củng cố lực lượng xung kích phòng chống thiên tai cấp xã theo quy định của pháp luật, Chỉ thị 42-CT/TW ngày 24.3.2020 của Ban Bí thư, bảo đảm tinh gọn, hiệu quả, không làm phát sinh bộ máy, tránh hình thức, lãng phí.
UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo việc củng cố, nâng cao năng lực cho lực lượng xung kích phòng chống thiên tai cấp xã, trong đó tập trung công tác tập huấn kiến thức, kỹ năng và từng bước trang bị công cụ, phương tiện cần thiết để bảo đảm hiệu quả, an toàn cho lực lượng xung kích phòng chống thiên tai cấp xã khi tham gia thực thi nhiệm vụ. Bên cạnh đó, bố trí ngân sách địa phương, Quỹ Phòng, chống thiên tai và huy động các nguồn lực hợp pháp khác phục vụ công tác đào tạo, tập huấn và bảo đảm chế độ chính sách cho lực lượng xung kích khi được huy động thực hiện nhiệm vụ.
Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng, chống thiên tai, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc triển khai xây dựng, củng cố, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của lực lượng xung kích tại các địa phương. Tổng hợp kết quả thực hiện, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; khẩn trương xây dựng và ban hành bộ tài liệu tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng cho lực lượng xung kích. Tiếp tục phối hợp với các địa phương và cơ quan liên quan xây dựng các mô hình điểm Đội xung kích phòng chống thiên tai cấp xã đại diện cho các vùng miền và chỉ đạo triển khai nhân rộng.
Bộ Quốc phòng chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc hướng dẫn cơ quan quân sự địa phương các cấp tham mưu cho cấp ủy, chính quyền cùng cấp tổ chức, sử dụng lực lượng dân quân tự vệ phối hợp với các lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra. Bộ Quốc phòng phối hợp với Ban Chỉ đạo xây dựng tài liệu tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng cho lực lượng xung kích; lồng ghép việc tập huấn, trang bị kiến thức, kỹ năng phòng chống thiên tai trong việc tập huấn, huấn luyện cho lực lượng dân quân tự vệ.
Bộ Công an chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc hướng dẫn cơ quan công an địa phương các cấp tham mưu cho cấp ủy, chính quyền cùng cấp tổ chức, sử dụng lực lượng công an xã phối hợp với các lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra.
Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam chỉ đạo các cấp Hội, đoàn thể tại địa phương phối hợp với Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các cấp triển khai xây dựng, đào tạo, tập huấn, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động cho lực lượng xung kích tại cơ sở. Các bộ, ngành theo chức năng nhiệm vụ hướng dẫn các địa phương khi có khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện xây dựng và triển khai lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã.