Trao đổi tại buổi gặp mặt, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Danh Huy cho biết việc sớm đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam là rất cần thiết. Bởi, việc đầu tư dự án này sẽ hiện thực hóa các chủ trương, định hướng của Đảng, Nghị quyết, Kết luận của Bộ Chính trị và triển khai các quy hoạch. Đồng thời, góp phần tăng cường kết nối vùng, miền, cực tăng trưởng, tạo động lực lan tỏa, mở ra không gian phát triển kinh tế mới, tái cấu trúc các đô thị, phân bố dân cư, chuyển dịch cơ cấu kinh tế; tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Bên cạnh đó, còn bảo đảm nhu cầu vận tải trên hành lang Bắc - Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, góp phần giảm chi phí logistic.
"Việc xây dựng dự án sẽ tạo tiền đề, động lực phát triển công nghiệp đường sắt, công nghiệp hỗ trợ. Mặt khác, góp phần phát triển phương thức vận tải bền vững, hiện đại, thân thiện, giảm tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường…", ông Huy nhấn mạnh.
Thông tin chi tiết về dự án, Bộ GTVT đề xuất đầu tư dự án, với chiều dài khoảng 1.541 km, đường đôi, khổ 1.435 mm; tổng mức đầu tư khoảng 67,34 tỷ USD. Suất đầu tư khoảng 43,7 triệu USD/km là mức trung bình so với một số nước khi quy đổi về thời điểm năm 2024.
Để lựa chọn phương án đầu tư, Bộ GTVT đã chỉ đạo tư vấn nghiên cứu, đánh giá một cách khoa học, cẩn trọng. Trong đó, kiến nghị lựa chọn công nghệ đường sắt chạy trên ray.
Đối với công năng vận tải của hệ thống đường sắt, Bộ đề xuất, đường sắt tốc độ cao vận chuyển hành khách, đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng phục vụ quốc phòng, an ninh theo Kết luận 57-KL/TW của Bộ Chính trị, có thể vận thể hàng hóa khi cần thiết; đường sắt Bắc - Nam hiện hữu vận chuyển hàng hóa và khách du lịch chặng ngắn.
Đề cập đến việc lựa chọn tốc độ thiết kế, Bộ GTVT kiến nghị lựa chọn tốc độ thiết kế là 350km/h để đáp ứng tiêu chí hiện đại, đồng bộ, có tầm nhìn dài hạn, hiệu quả, phù hợp với điều kiện địa kinh tế nước ta và xu hướng trên thế giới. Bên cạnh đó, dự án được xây dựng với tải trọng trục 22,5 tấn/trục.
Đối với việc phân kỳ đầu tư, quá trình lập dự án đã nghiên cứu 2 phương án đầu tư, gồm: phương án đầu tư toàn tuyến, cơ bản hoàn thành vào năm 2035 và phương án đầu tư phân kỳ hai giai đoạn, cơ bản hoàn thành toàn tuyến năm 2040. Qua đánh giá số liệu sơ bộ, Bộ GTVT kiến nghị phương án đầu tư toàn tuyến.
Thông tin về tiến độ dự kiến, đại diện Bộ GTVT cho biết: Căn cứ khả năng huy nguồn lực và các giải pháp, chính sách đặc thù kèm theo, kiến nghị đầu tư toàn tuyến với tiến độ dự kiến sẽ trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV. Đấu thầu lựa chọn tư vấn quốc tế, triển khai khảo sát, lập Báo cáo nghiên cứu khả thi trong năm 2025-2026; triển khai GPMB, đấu thầu, lựa chọn nhà thầu và khởi công cuối năm 2027, phấn đấu hoàn thành xây dựng toàn tuyến vào năm 2035…
Cũng tại buổi họp báo, đại diện lãnh đạo Bộ GTVT đã làm rõ, cung cấp thêm một số thông tin liên quan đến ý kiến, câu hỏi của các cơ quan thông tấn, báo chí về dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
