Hàng loạt sai phạm
Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ban hành thông báo Kết luận thanh tra (KLTT) số 3166/TB-TTCP, về việc chấp hành chính sách pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch, đầu tư xây dựng các công trình điện theo quy hoạch điện VII và quy hoạch VII điều chỉnh. Trong đó đã chỉ rõ những sai phạm về quản lý, sử dụng đất để đầu tư xây dựng các nhà máy điện mặt trời tại tỉnh Bình Phước.
Theo KLTT, đến thời điểm thanh tra, Thủ tướng Chính phủ chưa có ý kiến đối với việc chuyển đổi mục đích sử dụng 149,59 ha đất rừng sản xuất do Công ty TNHH MTV Cao su Lộc Ninh quản lý, sử dụng sang đất công trình năng lượng theo đề nghị của UBND tỉnh Bình Phước.
Đồng thời, diện tích 149,59ha đất rừng sản xuất chưa được UBND tỉnh Bình Phước chuyển mục đích sử dụng sang đất xây dựng công trình năng lượng, chưa cho Công ty cổ phần Năng lượng Lộc Ninh 3 thuê đất.
Tuy nhiên, trong thời gian UBND tỉnh Bình Phước làm thủ tục điều chỉnh diện tích, vị trí xây dựng nhà máy, Công ty cổ phần Năng lượng Lộc Ninh 3 đã xây dựng Nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 3 trên diện tích 149,59ha, hành vi vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 12, Luật Đất đai 2013.
KLTT xác định, Công ty TNHH MTV Cao su Lộc Ninh đã để Công ty cổ phần Năng lượng Lộc Ninh 3 sử dụng 149,59ha đất rừng sản xuất để xây dựng Nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 3, vi phạm quy định về nghĩa vụ của người sử dụng đất quy định tại khoản Điều 170, Luật Đất đai năm 2013.
Trách nhiệm đối với những khuyết điểm, vi phạm trong việc quản lý, sử dụng đất nêu trên thuộc về UBND tỉnh Bình Phước, Công ty TNHH MTV Cao su Lộc Ninh, Công ty cổ phần Năng lượng Lộc Ninh 3.
Trước đó, ngày 16.2.2023, UBND tỉnh Bình Phước có báo cáo giải trình, nêu rõ việc UBND tỉnh đã ra quyết định xử phạt hành chính đối với Công ty cổ phần Năng lượng Lộc Ninh 3 và doanh nghiệp này đã nộp tiến xử phạt theo quyết định.
Diện tích sử dụng đất của Nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 3 tại vị trí mới đảm bảo phù hợp với Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và Kế hoạch sử dụng đất kỳ cuối 2016 - 2020 của tỉnh Bình Phước tại Nghị quyết số 149/NQ-CP ngày 13.12.2018 của Chính phủ và Quy hoạch sử dụng đất huyện Lộc Ninh đến năm 2020 được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1663/QĐ-UBND ngày 21.7.2020.
Đối với công trình Nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 4 (có diện tích sử dụng đất khoảng 240ha) do Công ty cổ phần Năng lượng Lộc Ninh 4 làm chủ đầu tư, dự án này có 63ha đất trong tổng số 240ha chưa được UBND tỉnh Bình Phước cho thuê đất nhưng Công ty cổ phần Năng lượng Lộc Ninh 4 đã sử dụng để xây nhà máy điện mặt trời là hành vi vi phạm các quy định tại khoản 1 Điều 12, Luật Đất đai năm 2013.
UBND tỉnh Bình Phước đã xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Lộc Ninh 4 tại Quyết định số 1140/QĐ-XPHC ngày 20.6.2022, Công ty Lộc Ninh 4 đã nộp tiền xử phạt theo quyết định. Trách nhiệm đối với những khuyết điểm, vi phạm trong việc quản lý, sử dụng đất nêu trên thuộc về UBND tỉnh Bình Phước, Công ty cổ phần Năng lượng Lộc Ninh 4.
Chưa được cấp giấy phép xây dựng, vẫn thi công nhiều dự án điện mặt trời
Ngày 3.10.2019, UBND tỉnh Bình Phước đã có văn bản số 305/TB-UBND thông báo kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước thống nhất chủ trương cho các chủ đầu tư dự án nhà máy điện mặt trời được triển khai thi công một số hạng mục của dự án khi chưa được bàn giao mặt bằng xây dựng; các chủ đầu tư ở dự án năng lượng điện mặt trời Lộc Ninh 3, năng lượng điện mặt trời Lộc Ninh 4, năng lượng điện mặt trời Lộc Ninh 5 đã khởi công xây dựng công trình khi chưa được bàn giao mặt bằng thi công, chưa được cấp giấy phép xây dựng là vi phạm điểm a, điểm b Điều 107, Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 ngày 18.6.2014.
Sở Xây dựng tỉnh Bình Phước cấp Giấy phép xây dựng (GPXD) cho Công ty cổ phần Năng lượng Lộc Ninh 4 và Công ty cổ phần năng Lượng Lộc Ninh 5 (Công ty Lộc Ninh 5) nhưng không tiến hành kiểm tra thực địa là vi phạm quy định tại điểm c khoản 1 Điều 102, Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 năm 2014.
Mặc dù trong quá trình thực hiện đầu tư dự án (từ ngày khởi công đến ngày vận hành thương mại) hầu hết các chủ đầu tư đã hoàn thiện, khắc phục các vi phạm này, tuy nhiên, các vi phạm có ảnh hưởng đến tiến độ thi công dự án để nhà máy điện mặt trời đạt ngày vận hành thương mại trước các mốc thời gian ngày 1.7.2019, 1.1.2021 để được áp dụng cơ chế khuyến khích (giá FIT áp dụng trong 20 năm).
Thanh tra Chính phủ xác định, Công ty cổ phần Năng lượng Lộc Ninh 3 đến thời điểm thanh tra vẫn chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng 149,59ha rừng sản xuất, chưa được thuê đất nhưng đã xây dựng nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 3 (vận hành thương mại ngày 24.12.2020), theo quy định tại khoản 2 Điều 6 Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg thì không đáp ứng đủ điều kiện để được áp dụng giá điện 7,09 UScent/kWh quy định tại Quyết định 13/2020/QĐ-TTg.
Những khuyết điểm này các chủ đầu tư dự án, Sở Xây dựng và UBND tỉnh Bình Phước phải chịu trách nhiệm.
Với những sai phạm nêu trên Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành, UBND tỉnh Bình Phước chủ trì, kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân có sai phạm theo Kết luận thanh tra.
UBND tỉnh Bình Phước chịu trách nhiệm trong việc báo cáo, xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ trong việc chấp thuận chủ trương chuyển đổi mục đích sử dụng 149,59 ha rừng sản xuất (rừng trồng) sang đất xây dựng công trình năng lượng (diện tích sử dụng xây dựng Nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 3); thực hiện việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cho thuê đất theo quy định của pháp luật.
UBND tỉnh Bình Phước chịu trách nhiệm trong việc thực hiện các thủ tục hoàn thiện hồ sơ quản lý đất đai, cho thuê đất theo quy định của pháp luật đối với 63ha đất đã sử dụng xây dựng Nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 4.
*Báo Đại biểu Nhân dân tiếp tục giám sát, thông tin kết quả thực thi pháp luật, xử lý vụ việc trên đến bạn đọc và cử tri cả nước.
