Biểu tượng quyền lực Nhà nước và tình cảm của nhân dân

Nhà Quốc hội trước giờ hoàn công	Ảnh: Lâm Hiển

Trong bài phát biểu Bế mạc QH Khóa XI của Chủ tịch QH, nay là Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng “… với vị trí là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước ta, thời gian qua QH đã quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước ngày càng chính xác và thực chất hơn, góp phần quan trọng vào thành tựu chung của đất nước...”.

Như vậy QH đã biểu quyết tán thành, song lựa chọn phương án thiết kế Nhà QH như thế nào thì cả chặng đường gian nan, đặc biệt sau khi khảo sát phát lộ Hoàng Thành Thăng Long 18 Hoàng Diệu. Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Nhà QH và Hội trường Ba Đình mới Nguyễn Tiến Thành, người gắn bó với công trình từ những ngày đầu nhớ lại, trước khi có Nghị quyết của QH đã có nhiều phương án thiết kế rục rịch trước đó. Đến khi chọn được phương án thiết kế khả thi thì vấp phải di tích Hoàng Thành Thăng Long. Sau đó phương án thiết kế phải thay đổi, bảo đảm việc bảo tồn Hoàng Thành Thăng Long. Cuối cùng phương án kiến trúc Nhà QH hiện nay được lựa chọn thực hiện trên cơ sở thiết kế của Liên danh tư vấn thiết kế của Cộng hòa liên bang Đức có điều chỉnh, bổ sung theo góp ý của lãnh đạo các cấp và chuyên gia Việt Nam.

Vượt qua những khó khăn, ngày 12.10.2009, công trình Nhà QH mới chính thức được khởi công. 5 năm qua, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Xây dựng, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Nhà QH và Hội trường Ba Đình mới đã tập trung toàn bộ sức lực, trí tuệ cho công trình với những máy móc, công nghệ hiện đại nhất. Không kể ngày, đêm, 3 ca liên tục trên công trường luôn có khoảng hơn 2.000 công nhân cùng hàng nghìn chuyến xe tải ra vào vận chuyển đất đá, vật liệu, kể cả ngày lễ, Tết. Chưa hết, do phải thi công ở khu vực trung tâm chính trị Ba Đình, lại ngay sát một di tích khảo cổ học lớn và quan trọng nên áp lực và trách nhiệm rất lớn. Đến nay, các hạng mục như phòng họp chính của QH, phòng họp của UBTVQH, các phòng làm việc của lãnh đạo QH, các UB của QH, phòng chờ của Chính phủ, thành viên Chính phủ, phòng họp báo đã hoàn thành. Bên cạnh đó, các hạng mục âm thanh, đèn chiếu sáng, hệ thống điện động lực, hệ thống phòng máy điều khiển trung tâm, hệ thống phòng cháy chữa cháy, đường hầm từ Nhà QH sang khuôn viên trụ sở Bộ Ngoại giao và việc cải tạo đường Bắc Sơn, đường Độc Lập cũng đã nghiệm thu. Thứ trưởng Bộ Xây dựng Cao Lại Quang, người cắm chốt giám sát công trình từ những ngày đầu cho biết, riêng việc thi công khu vực Ba Đình cũng là một công việc rất nặng nề, để đưa vật liệu vào công trình phải chuyển vào ban đêm, không được phép gây tiếng ồn, bụi bặm ảnh hưởng tới không gian xung quanh.

Hiểu rõ trách nhiệm đó, trong Phiên họp thứ 32 của UBTVQH, Phó chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân đã gửi lời chia sẻ “cảm ơn các anh em lãnh đạo chỉ huy và người lao động làm việc vất vả ngày đêm trên công trường để hôm nay chúng ta có ngày vận hành công trình. Lãnh đạo QH thật sự xúc động vì anh em chú ý đến từng chi tiết rất nhỏ của tòa nhà”.

Nhà Quốc hội mới cao 39m, có kiến trúc hình vuông, gồm 3 tầng hầm và 5 tầng nổi, tổng diện tích sàn khoảng 63.240m²; 3 tầng hầm để xe có sức chứa 500 xe, diện tích trên 17.000m². Mặt tiền, đồng thời cũng là cửa chính Nhà QH nằm trên đường Độc Lập, nhìn về Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bên trong Tòa nhà có hơn 80 phòng họp lớn nhỏ. Phòng họp chính QH hình tròn có mái vòm màu xanh, gồm 2 tầng, phía trước có 2 màn hình lớn hơn 100 inches, trên bàn họp của đại biểu được gắn các phím điều khiển chìm điện tử rất hiện đại, ở đó ghi rõ chức năng từng phím như phát biểu, biểu quyết, tán thành, không tán thành, thậm chí có phím ngôn ngữ, khe cắm thẻ điểm danh và tai nghe; ghế ngồi làm việc của đại biểu (600 ghế) bọc da màu kem, thiết kế xoay 180. Trung tâm của vòm trần trong phòng họp QH có treo một đèn chùm pha lê trọng lượng 6 tấn. Ngoài ra, tòa nhà còn có các phòng đọc, phòng lưu trữ, phòng khách, phòng trưng bày hiện vật Hoàng Thành Thăng Long; có hơn 700 bộ cửa gỗ, các vách ngăn được sử dụng khung nhôm, vách kính cách âm mặt đứng, đóng tấm thạch cao và gia công tấm tường ốp gỗ. Toàn bộ đá ốp tường công trình được chế tác từ nước ngoài và được treo lên bằng giá chịu lực…

Có thể nói, công trình Nhà QH là công trình đặc biệt, hội tụ của ý Đảng, lòng dân. Trong bài phát biểu khai mạc Phiên họp thứ 32 của UBTVQH, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng ghi nhận nỗ lực của Chính phủ, Bộ Xây dựng, Ban Quản lý dự án, các nhà thầu và toàn bộ cán bộ, công nhân, người lao động làm việc trên công trường với sự quan tâm đặc biệt của Trung ương Ðảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ và sự đồng thuận của nhân dân.

Đây là trụ sở Nhà nước lớn nhất từ trước tới nay của chính thể cộng hòa dân chủ nhân dân. Là công trình của quyền lực Nhà nước và tình cảm của nhân dân. Là một địa chỉ chính trị - văn hóa của Việt Nam độc lập và thống nhất.

Đẹp, đầy quyền uy nhưng không khoa trương. Uy nghi, nhưng gần gũi và hài hòa - Có thể, đó là nhận xét ban đầu về công trình Nhà Quốc hội đưa vào sử dụng. Cũng có thể đó chính là sự tinh tế của ý tưởng trước khi viên gạch đầu tiên được đặt xuống mảnh đất lịch sử này chăng?