Biểu hiện của chia rẽ

Chia rẽ chính trường

Tại cuộc họp báo ở Bộ Tư pháp ngày 27.1, bà Taubira tuyên bố, đã  nộp đơn từ chức vì bất đồng chính trị nghiêm trọng với Chính phủ của Tổng thống Francois Hollande về đề xuất tước quốc tịch của những công dân Pháp mang hai quốc tịch bị kết tội khủng bố. Bà Taubira tuyên bố, sự ra đi của bà nhằm thể hiện chính kiến và cam kết cá nhân cũng như cuộc chiến của bà cho công lý.

Đề xuất tước quốc tịch của những người mang hai quốc tịch bị kết tội khủng bố được Tổng thống Hollande thúc đẩy thông qua tại Nghị viện, trong bối cảnh Pháp trải qua các vụ tấn công khủng bố kinh hoàng ở Paris tháng 11 năm ngoái, khiến 130 người thiệt mạng. Đề xuất là một phần trong dự luật do Thủ tướng Pháp Manuel Valls trình lên Hạ viện ngày 27.1. Dự luật đòi hỏi việc sửa Hiến pháp, nhằm tạo khuôn khổ pháp lý để các cơ quan chống khủng bố Pháp thực thi nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp. Trong khuôn khổ tình trạng khẩn cấp, không cần lệnh của cơ quan tư pháp, cảnh sát Pháp có quyền lục soát, quản thúc tại gia và giải tán các hiệp hội nếu những cá nhân, hiệp hội đó bị tình nghi đe dọa an ninh công cộng. Cho tới nay, cơ chế đặc thù này chỉ được quy định bằng đạo luật và vì vậy có thể bị Hội đồng Hiến pháp bác bỏ. Nếu tình trạng khẩn cấp được đưa vào Hiến pháp thì không ai có thể đặt lại vấn đề về tính hợp hiến của biện pháp này.

Bộ trưởng Tư Pháp Christiane Taubira bất đồng mạnh mẽ với Thủ tướng Manuel Valls về dự luật mới

Nguồn: AFP

Bà Taubira cho rằng, đề xuất này mang tính phân biệt đối xử với công dân Pháp và biện pháp này chủ yếu mang tính biểu tượng, vì khó có sức răn đe đối với những kẻ có âm mưu khủng bố. Bộ trưởng Taubira được đánh giá là một trong những thành viên thẳng thắn và có tư tưởng cấp tiến nhất trong Nội các. Bà đã nhiều lần thể hiện sự bất đồng với Chính phủ. Việc bà Taubira xin từ chức được một số tờ báo đánh giá là hành động chính khí của nữ Bộ trường Tư pháp Pháp.

Thông báo của Văn phòng Tổng thống Pháp cho hay, Tổng thống Hollande đã chấp nhận đơn xin từ chức của bà Taubira, người giữ vị trí đứng đầu Bộ Tư pháp kể từ khi ông Hollande nhậm chức năm 2012. Tổng thống Hollande đã đề cử bà Jean-Jacques Urvoas, nghị sĩ ở Brittany, đảm nhiệm vị trí thay bà Taubira. Bà Urvoas là đồng minh thân cận của Thủ tướng Valls, ủng hộ chủ trương duy trì luật pháp và trật tự của nhà lãnh đạo này.

Dự luật mang màu sắc cánh hữu

Đề xuất tước quốc tịch đối với những người sinh ra ở Pháp mang hai quốc tịch, bị kết tội đe dọa tính mạng người dân, trong đó có khủng bố, gây nhiều tranh cãi nhất trong số các biện pháp mà Chính phủ đưa ra nhằm bảo đảm an ninh và chống khủng bố. Kể từ sau các vụ tấn công ỏ Paris làm 130 người thiệt mạng, Tổng thống Hollande đã ban bố tình trạng khẩn cấp và dự định kéo dài tình trạng này thêm ba tháng nữa, sau khi hết hạn ngày 26.12.

Từ hơn một tháng qua, một số giới chức cấp cao nhất là thuộc cánh tả, đã chỉ trích việc ban hành tình trạng khẩn cấp, vì cho rằng biện pháp này không những không hiệu quả trong nỗ lực chống khủng bố, mà ngược lại còn dẫn đến nhiều hành động lạm quyền như qua những vụ được báo chí đưa tin. Theo thống kê của Bộ Nội vụ Pháp, kể từ sau các vụ tấn công khủng bố ở Paris, cảnh sát Pháp đã thực thi khoảng 3.000 vụ khám xét, bắt giam gần 350 người, tạm giữ gần 300 người và giam giữ khoảng 50 đối tượng. Trong số đó, rất ít người thật sự có liên quan đến khủng bố.

Việc mở rộng phạm vi đối tượng bị tước quốc tịch sang những người sinh tại Pháp là điều mà phe đối lập cánh hữu và cánh cực hữu yêu cầu, nhưng lại vấp phải nhiều tranh cãi từ phía cánh tả, trong đó có bà Taubira. Một số người cho rằng, biện pháp tước quốc tịch làm ô danh cánh tả và nước Pháp và biến Chính phủ Pháp “mang màu sắc cực hữu”. Đảng bảo vệ môi sinh EELV coi biện pháp tước quốc tịch là “đáng xấu hổ”.  Dù vấp phải chỉ trích nhưng Chính phủ của Tổng thống Hollande vẫn quyết tâm thúc đẩy thực thi biện pháp này, cho rằng đây là biện pháp phù hợp với tình hình hiện nay, nhất là khi mối đe dọa khủng bố tăng cao trong dịp nghỉ lễ cuối năm và năm mới.

Thủ tướng Valls khẳng định, dự luật không tham chiếu tới việc sở hữu hai quốc tịch và chỉ áp dụng đối với những người bị kết tội nghiêm trọng. Ông Valls còn nêu rõ, Pháp sẽ không đẩy ai vào cảnh vô quốc tịch, nhằm ám chỉ đến việc chỉ áp dụng biện pháp này với người mang hai quốc tịch.

Céline Parisot, thuộc Liên đoàn Thẩm phán Syndicale des Magistrats cho rằng, biện pháp mà Chính phủ đề xuất đáng quan ngại, và nếu thực thi, nước Pháp đang dần rời xa khỏi Nhà nước pháp quyền và tiến gần tới nhà nước cảnh sát. Tuy nhiên, các cuộc thăm dò ý kiến cho biết, phần lớn người dân Pháp ủng hộ biện pháp này.