Biến đổi khí hậu khiến thiên tai ngày càng dị thường

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường), TS. Hoàng Đức Cường, việc gia tăng các cơn bão mạnh cũng như tính bất thường của mùa bão có mối liên hệ đặc biệt tới biến đổi khí hậu.

v1.jpg
Tọa đàm “Giải pháp của ngành Khí tượng thủy văn trong thích ứng với biến đổi khí hậu”. Ảnh: Vũ Linh

Ngày càng có nhiều cơn bão tăng cường độ nhanh chóng do biến đổi khí hậu

Chia sẻ tại buổi Tọa đàm “Giải pháp của ngành Khí tượng thủy văn trong thích ứng với biến đổi khí hậu” Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường) TS. Hoàng Đức Cường cho biết, việc gia tăng các cơn bão mạnh cũng như tính bất thường của mùa bão có mối liên hệ đặc biệt tới biến đổi khí hậu.

Số lượng các cơn bão mạnh và có tính bất thường đã và đang có xu hướng tăng lên trong những thập kỷ gần đây. Trên toàn cầu, bão cường độ trên cấp 15 (cấp 4 và 5) theo thang bão Saffir-Simpson đã xuất hiện thường xuyên hơn trong 40 năm qua; Cường độ gió cực đại trung bình của các cơn bão cũng có xu hướng gia tăng.

Cùng với đó, ngày càng có nhiều cơn bão tăng cường độ nhanh chóng, tăng 4-5 cấp trong vòng 24 giờ. Sự gia tăng nhanh chóng này đặc biệt nguy hiểm vì nó khiến thời gian cảnh báo và chuẩn bị ngắn hơn. Các cơn bão không chỉ trở nên mạnh hơn mà còn duy trì cường độ cao trong thời gian dài hơn.

"Xu hướng này đặc biệt dễ thấy ở Tây Bắc Thái Bình Dương, nơi các cơn bão có thể duy trì ở mức cường độ mạnh lâu hơn so với trước đây", TS Hoàng Đức Cường nói.

Theo Viện trưởng Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi Khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường) PGS.TS Phạm Thị Thanh Ngà, biến đổi khí hậu với xu thế nóng lên toàn cầu (cả khí quyển và nhiệt độ bề mặt nước biển) đã và đang tác động đến các điều kiện hình thành và phát triển của các cơn bão trên tất cả đại dương.

"Điều này đã thể hiện ở độ dài của mùa bão, tần suất hoạt động, cường độ mạnh nhất có thể đạt được, lượng mưa, tốc độ thay đổi cường độ và quỹ đạo chuyển động, sự tồn tại sau khi bão đổ bộ", PGS.TS Phạm Thị Thanh Ngà nhấn mạnh.

bien-doi-khi-hau-2-01.jpg
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường), TS. Hoàng Đức Cường chia sẻ tại tọa đàm. Ảnh: Vũ Linh

Cùng quan điểm, TS Hoàng Đức Cường chia sẻ, lượng mưa do bão tăng và kéo dài hơn cũng là một điển hình của việc biến đổi khí hậu. Do độ ẩm trong khí quyển tăng, nhiệt độ toàn cầu ấm hơn, các cơn bão tạo ra nhiều mưa hơn, dẫn đến nguy cơ lũ lụt tăng lên. Hơn nữa, nghiên cứu cho thấy các cơn bão di chuyển chậm hơn khi đổ bộ vào đất liền, gây ra lượng mưa kéo dài và tác động đến lũ lụt ở các khu vực bị ảnh hưởng.

Bão số 3 Yagi năm 2024 là một ví dụ điển hình, cơn bão này được xem là siêu bão trên Biển Đông với độ tăng cấp nhanh, gió mạnh, thời gian lưu bão lâu, mưa bão cường suất lớn và có tác động trên diện rộng, hầu như khắp Bắc Bộ bị ảnh hưởng.

Công tác khí tượng thủy văn đóng vai trò tiên phong trong ứng phó biến đổi khí hậu

Trước những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường) TS. Hoàng Đức Cường khẳng định, công tác khí tượng thủy văn đóng vai trò tiên phong, hết sức quan trọng và không thể thiếu trong ứng phó biến đổi khí hậu và thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững.

Theo TS Hoàng Đức Cường, ứng phó với biến đổi khí hậu là một tập hợp chuỗi các hành động vì khí hậu, trong đó hoạt động cảnh báo sớm các thiên tai là bước đầu tiên, quan trọng bậc nhất. Và việc thực hiện các cảnh báo sớm này thuộc chức năng nhiệm vụ của ngành khí tượng thủy văn.

"Khí tượng thủy văn không chỉ cung cấp thông tin nhằm hỗ trợ các hoạt động giảm nhẹ biến đổi khí hậu, mà quan trọng hơn là triển khai hệ thống cảnh báo sớm. Đây là vấn đề then chốt trong công tác thích ứng, giảm nhẹ rủi ro thiên tai, hướng đến một thế giới an toàn và tốt đẹp hơn", TS Hoàng Đức Cường nhấn mạnh.

bien-doi-khi-hau-1-01.jpg
Viện trưởng Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi Khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường) PGS.TS Phạm Thị Thanh Ngà chia sẻ tại tọa đàm. Ảnh: Vũ Linh

Viện trưởng Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi Khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường), PGS.TS Phạm Thị Thanh Ngà cho biết, Bộ Tài Nguyên và Môi trường đã tích cực, chủ động thực hiện kịch bản biến đổi khí hậu. Từ kịch bản biến đổi khí hậu và nước biển dâng lần đầu tiên được công bố năm 2009, đến nay Việt Nam đã cập nhật kịch bản 3 lần vào năm 2012, 2016, 2020. Hiện Viện đang thực hiện xây dựng kịch bản phiên bản năm 2025, dự kiến phát hành cuối năm 2025.

Dựa trên tình hình thực tế của biến đổi khí hậu, kịch bản năm 2025 có một số điểm nổi bật như: Phương pháp cập nhật theo IPCC AR6 dựa trên kịch bản Chia sẻ kinh tế - xã hội SSP (thay vì RCP như năm 2020); Số liệu quan trắc trên lưới độ phân giải cao; Kết hợp đa mô hình độ giải cao mô phỏng khí hậu tương lai cho Việt Nam; Kịch bản chi tiết tới quy mô đô thị và cung cấp thông tin chi tiết hơn cho các mô hình đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến các ngành kinh tế; Xây dựng kịch bản theo các ngưỡng nóng lên toàn cầu; Tập trung xây dựng kịch bản cực trị như: Bão, hạn hán, nắng nóng...; Phối hợp với các cơ quan quốc tế, chia sẻ số liệu mô phòng và chức các hội thảo quốc tế phục vụ việc xây dựng kịch bản biến đổi khí hậu cho Việt Nam.

Để ứng dụng hiệu quả kịch bản biến đổi khí hậu, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, cộng đồng và người dân, cùng với sự hỗ trợ của các công cụ khoa học và công nghệ hiện đại.

"Việc triển khai các biện pháp thích ứng, giảm thiểu và nâng cao nhận thức là những yếu tố quan trọng để đảm bảo bền vững trong đối phó với biến đổi khí hậu tại Việt Nam", PGS.TS Phạm Thị Thanh Ngà nhận định.

Môi trường

Tái sinh rừng ngập mặn gắn với ứng phó biến đổi khí hậu
Môi trường

Tái sinh rừng ngập mặn gắn với ứng phó biến đổi khí hậu

Trước diễn biến ngày càng tiêu cực của biến đổi khí hậu, nghiêm trọng nhất là tình trạng sạt lở bờ biển, ven sông làm mất rừng, mất đất sản xuất của người dân, việc đẩy mạnh trồng rừng ngập mặn tại các địa phương ven biển sẽ góp phần giảm thiểu xói mòn, sạt lở, biến đổi khí hậu, tạo sinh kế bền vững cho người dân dưới tán rừng.

Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng cách để bảo vệ sức khỏe cây trồng và con người
Môi trường

Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng cách để bảo vệ sức khỏe cây trồng và con người

Ngày 24.12, Báo Nông thôn ngày nay phối hợp với Cục Bảo vệ thực vật, Hiệp hội CropLife Việt Nam tổ chức Tọa đàm thứ 2 nằm trong chuỗi Tọa đàm: “Hiểu đúng về thuốc bảo vệ thực vật” với chủ đề: Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật “4 đúng” vì sức khỏe cây trồng và con người.

Tọa đàm: Luật Bảo vệ môi trường - Hành lang pháp lý cho phát triển xanh và kinh tế tuần hoàn
Môi trường

Tọa đàm: Luật Bảo vệ môi trường - Hành lang pháp lý cho phát triển xanh và kinh tế tuần hoàn

Nhằm trao đổi, thảo luận về vai trò, hiệu quả thực tiễn cũng như các giải pháp triển khai Luật Bảo vệ môi trường trong thực tiễn, hiệu lực, hiệu quả và hiệu năng, Báo Đại biểu Nhân dân phối hợp với Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức Tọa đàm với chủ đề: "Luật Bảo vệ môi trường - Hành lang pháp lý cho phát triển xanh và kinh tế tuần hoàn".

Trưởng ban Khoa học Hội Kinh tế môi trường Việt Nam. GS.TS Hoàng Xuân Cơ. Ảnh: Duy Thông
Xã hội

Nói ít làm nhiều, triển khai thực chất và hiệu quả

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và suy thoái môi trường ngày càng nghiêm trọng, Luật Bảo vệ môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hành lang pháp lý thúc đẩy phát triển xanh và kinh tế tuần hoàn. Đây cũng là nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, nâng cao chất lượng cuộc sống cộng đồng.

Đường làng ngõ xóm trang trang sạch đẹp tại xã Yên Lợi, huyện Ý Yên. Ảnh: PV
Xã hội

Nâng cao công tác bảo vệ môi trường trong xây dựng nông thôn mới

Thời gian qua, công tác bảo vệ môi trường, nâng cao các tiêu chí về môi trường trong xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn tỉnh Nam Định không chỉ mang lại điều kiện sống tốt hơn cho người dân mà còn khai thác được các giá trị kinh tế từ cảnh quan nông nghiệp - nông thôn, từng bước phát triển thành ngành kinh tế du lịch sinh thái, đem lại thu nhập cho người dân.

Kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn là một xu thế tất yếu
Xã hội

Kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn là một xu thế tất yếu

Kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn là xu thế chung của thế giới, hiện nay đa số các nước cũng theo đuổi các chính sách liên quan đến hướng phát triển kinh tế tuần hoàn để đạt được mục tiêu phát triển bền vững, trong đó có Việt Nam. Muốn bảo vệ môi trường, phát triển bền vững, không còn cách nào khác là chúng ta phải thúc đẩy kinh tế tuần hoàn.

Rừng ngập mặn đã đem lại nhiều nguồn lợi cho cộng đồng ven biển tỉnh Sóc Trăng
Xã hội

Rừng ngập mặn đã đem lại nhiều nguồn lợi cho cộng đồng ven biển tỉnh Sóc Trăng

Mới đây, Quỹ Hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam, cùng nhiều lãnh đạo, đại biểu đến từ nhiều cơ quan tỉnh Sóc Trăng đã tổ chức tổng kết dự án “Tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu của cộng đồng ven biển thuộc Đồng bằng Sông Cửu Long, Giai đoạn 1”.

Nông nghiệp xanh, định hướng phát triển bền vững
Môi trường

Nông nghiệp xanh, định hướng phát triển bền vững

Nông nghiệp xanh là định hướng phát triển bền vững của vùng đồng bằng sông Cửu Long nhằm nâng cao chất lượng, bảo vệ môi trường, đồng thời tạo sinh kế ổn định cho người dân. Để làm được điều này, các chuyên gia cho rằng, việc bảo vệ môi trường phải được tích hợp chặt chẽ với các chương trình nâng cao chuỗi giá trị.

Long An: Nâng cao chất lượng môi trường nông thôn
Môi trường

Long An: Nâng cao chất lượng môi trường nông thôn

Hoạt động thu gom, xử lý rác thải tại nông thôn được các địa phương tập trung thực hiện, từng bước giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường. Người dân ý thức hơn trong bảo vệ môi trường, xây dựng cảnh quan nông thôn xanh, sạch, đẹp.