“hạt giống đỏ”?
Mặc dù đã được cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm nhưng công tác phát triển đảng viên của các bản Đan Lai còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Nguyên nhân cơ bản là do đời sống người dân không ổn định, còn ít mô hình phát triển kinh tế; thanh niên chủ yếu đi làm ăn xa, số ở nhà thì lập gia đình sớm, vi phạm chính sách dân số-kế hoạch hóa gia đình… Do đó, việc bồi dưỡng và giới thiệu nguồn rất hạn chế. Thậm chí, cũng bởi những nguyên nhân trên nên có nhiều quần chúng ưu tú được giới thiệu đi bồi dưỡng lớp cảm tình đảng, nhưng cũng không tham gia được”.
- Bí thư Đảng uỷ xã Thạch Ngàn
Nguyễn Đàm Minh -
Bí thư Chi bộ bản Cóc Ngân Văn Miệu cho biết: Vừa qua, Chi bộ đã vận động được một quần chúng đi học lớp cảm tình Đảng, tuy nhiên, vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, bố mất sớm, mẹ đi bước nữa nên khi học xong, quần chúng này lại đi làm ăn xa… Hiện, quần chúng này lại có giấy triệu tập nghĩa vụ quân sự. Do đó, chắc là chúng tôi sẽ phải chuyển hồ sơ vào đơn vị quân đội để quần chúng tiếp tục phấn đấu. “Trong năm 2022, Chi bộ đặt mục tiêu phấn đấu kết nạp 2 đảng viên. Song, khả năng chỉ tiêu này tiếp tục lại không đạt được”, ông Miệu chia sẻ.
Khi chúng tôi hỏi: “Ở Chi bộ mình có đảng viên làm kinh tế giỏi để quần chúng nhìn vào đó mà noi gương không ạ?”. Ông Miệu cười to: “Ai cũng khó khăn, nhà báo ạ! Gia đình tôi cũng thế, vợ thì ốm đau liên miên, con thì đi nghĩa vụ quân sự. Còn tôi làm Bí thư Chi bộ, suốt ngày công việc đoàn thể, xã hội, chẳng có thời gian lao động nên kinh tế không khá lên được”.
“Một số địa phương nguồn phát triển Đảng chủ yếu tập trung ở một số Chi bộ cơ quan (trường học, y tế) còn ở các Chi bộ bản, đặc biệt là các bản giáp biên rất khó khăn về nguồn phát triển Đảng; một số thanh niên trẻ là nữ thường cho rằng lớn lên chỉ cần biết sinh con, lo việc bếp núc, còn công tác xã hội là của nam giới; những quần chúng nam giới có trình độ văn hóa thường đi làm ăn xa hoặc chỉ lo làm ăn kinh tế nên thờ ơ với các tổ chức đoàn thể. Bên cạnh đó, không ít người được kết nạp vào Đảng, vì không có việc làm, họ tự ý bỏ đi làm ăn xa gây khó khăn cho công tác quản lý đảng viên. Có những trường hợp phải xóa tên ra khỏi danh sách đảng viên vì đi làm ăn xa, không tham gia học lớp đảng viên mới nên không đủ điều kiện chuyển đảng chính thức, hoặc không sinh hoạt Đảng”.
- Phó Trưởng Ban Tổ chức
Tỉnh ủy Nghệ An
Lê Đình Lý -
Nụ cười của ông Miệu như muốn che giấu nỗi ưu tư, lo lắng của một người mang trong mình trọng trách của một Đảng viên đi đầu. Hơn ai hết, ông hiểu: Muốn dân tin vào mình, muốn dân tin vào Chi bộ Đảng, muốn vận động được quần chúng thì phải làm cho đời sống của người dân ấm no. Mình phải làm mạnh, rồi mới đến nói mạnh dân mới hiểu, mới theo mình.
Trong suốt hành trình đến với các bản làng xa xôi ở các tỉnh của khu vực Bắc Trung Bộ, chúng tôi cảm nhận rất rõ đời sống Nhân dân nói chung, đảng viên nói riêng còn gặp không ít khó khăn. Vẫn còn những bản làng xa xôi, hẻo lánh, phải vượt đường rừng mới tới được; các hộ gia đình sinh sống rải rác, không tập trung; nguồn thu nhập thấp và chưa ổn định; mô hình phát triển kinh kế chưa rõ nét, các sản phẩm tạo ra chỉ tự cung, tự cấp chưa thành sản phẩm hàng hóa; trình độ dân trí không đồng đều, bất đồng ngôn ngữ, phong tục tập quán còn lạc hậu; nạn tảo hôn, tập quán di cư, truyền đạo trái phép, buôn bán, vận chuyển, sử dụng chất ma túy và tham gia các tệ nạn xã hội… vẫn đang là những vấn đề phức tạp, tiềm ẩn khó lường.
Mặc dù, những năm qua, Đảng, Nhà nước và các tỉnh trong khu vực đã có nhiều chủ trương, chính sách nhằm vực dậy kinh tế - xã hội ở những bản làng đồng bào DTTS, nhưng có lẽ vẫn chưa đủ. Do đó, lớp người trẻ luôn mong muốn thoát khỏi những rừng vầu, rừng nứa, rừng keo… để tìm kiếm cơ hội đổi đời. Một số ít thanh niên ở lại địa phương nhưng chỉ quan tâm đến phát triển kinh tế gia đình mà không có tư tưởng, nguyện vọng phấn đấu vào Đảng... Họ dường như không còn mối quan tâm nào khác ngoài “cái ăn, cái mặc”.
Bí thư Chi bộ bản Tân Đi 1 Hồ Văn Lẹt cho biết: Nhiều năm qua, Chi bộ không kết nạp thêm được đảng viên nào. Trao đổi với chúng tôi, anh Hồ Văn Lẹt tỏ rõ sự tiếc nuối khi nhắc đến trường hợp quần chúng Hồ Văn Bơm (sinh năm 1996) - Công an viên kiêm Bí thư Chi đoàn của bản. “Trong bản có những vụ gây rối công cộng, mâu thuẫn thanh niên, bạo lực gia đình hay hàng xóm mâu thuẫn với nhau… đều có sự góp mặt hóa giải vấn đề của Bơm. Bên cạnh đó, chàng thanh niên trẻ tuổi này còn luôn tích cực cập nhật thông tin, kiến thức để tuyên truyền, phổ biến cho bà con nắm bắt”, anh Lẹt cho biết.
Dù là một quần chúng ưu tú có nhiều đóng góp cho địa phương, có nguyện vọng vào Đảng nhưng Bơm vẫn chưa thể đứng trong hàng ngũ của Đảng. Trò chuyện với chúng tôi, Hồ Văn Bơm bộc lộ nhiều mâu thuẫn trong tâm lý: “Ở Tân Đi 1 còn nhiều hủ tục, trong đó có nạn tảo hôn. Đảng viên là những người phải làm việc tốt để làm gương cho người khác. Bản thân em, trước đây do thiếu hiểu biết đã vi phạm quy định về tảo hôn nên khó có thể nói để bà con hiểu. Biết là khó khăn, nhưng em vẫn hi vọng một ngày nào đó sẽ được đứng trong hàng ngũ của Đảng”.
Cũng ở xã A Vao, quần chúng Hồ Văn Tơn (bản Pa Ró) - cán bộ Thủy lợi của xã A Vao cũng mong muốn được đứng trong hàng ngũ của Đảng. Theo lời kể của Bí thư Đảng ủy xã A Vao Hồ Thị Thanh Tâm, anh Tơn là người dân tộc Pa Kô, tốt nghiệp Đại học Bách Khoa Đà Nẵng năm 2014 sau đó về công tác tại Phòng Thủy lợi của UBND xã A Vao. Năm 2015, anh Tơn được đi học cảm tình Đảng nhưng sau đó do vợ anh là công dân Lào, chưa nhập quốc tịch Việt Nam nên không được kết nạp vào Đảng… Không nhụt chí, anh Tơn tiếp tục nỗ lực và phấn đấu. Đến năm 2021, sau khi đã nhập được quốc tịch Việt Nam cho vợ, anh Tơn tiếp tục được đi học cảm tình Đảng. Tuy nhiên, việc xác minh lý lịch của vợ đang gặp nhiều khó khăn… “Bố của Tơn trước đây là Bí thư Đảng ủy xã, 2 em trai đều là đảng viên nên Tơn rất tha thiết muốn vào Đảng để phấn đấu, tiếp nối truyền thống gia đình. Tuy nhiên, trường hợp này chúng tôi đang chờ huyện xin ý kiến chỉ đạo của tỉnh để có quyết định cụ thể”, Bí thư Đảng ủy xã Hồ Thị Thanh Tâm chia sẻ.
Báo cáo của Ban Tổ chức Tỉnh ủy các tỉnh khu vực Bắc Trung Bộ cho thấy, tổng số đảng viên là người DTTS đã có sự tăng lên về số lượng, nâng cao chất lượng trong từng năm, song tỷ lệ vẫn còn thấp. Điển hình như: Đảng bộ tỉnh Quảng Bình hiện có 1.292 đảng viên người DTTS; Đảng bộ tỉnh Thừa Thiên Huế hiện có 4.562 đảng viên người DTTS; Đảng bộ tỉnh Quảng Trị có 3.550 đảng viên người DTTS; Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa có 34.588 đảng viên người DTTS; Đảng bộ tỉnh Nghệ An có 25.231 đảng viên người DTTS; Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh có 76 đảng viên người DTTS…
Với những câu chuyện chúng tôi được nghe, được thấy trong suốt chuyến hành trình của mình mở ra cho chúng tôi một nghi vấn mới: Những bản làng dưới chân dãy Trường Sơn thuộc các tỉnh của khu vực Bắc Trung Bộ có thực sự khan hiếm những “hạt giống đỏ” hay chính những giải pháp thiếu đồng bộ trong phát triển kinh tế - xã hội; sự cứng nhắc trong công tác phát triển Đảng;… ở đây, khiến “hạt giống đỏ” không thể nảy mầm?
Vào Đảng chỉ để làm cán bộ, để lên chức!
Đó là những câu trả lời mà chúng tôi được nghe khi hỏi nhiều thanh niên, trí thức trẻ người dân tộc thiểu số nguyên nhân vì sao không vào Đảng? Chúng tôi còn nhớ như in cuộc trò chuyện với một số bạn trẻ người dân tộc Chứt tại một bản nghèo (xin được giấu tên và nơi ở) thuộc tỉnh Quảng Bình. Đều là những thanh niên ưu tú, trí thức trẻ, nhưng khi được vận động để bồi dưỡng, kết nạp vào hàng ngũ của Đảng thì họ lại từ chối với lý do: “Vào Đảng chỉ để làm cán bộ, để lên chức. Bọn mình không cần vào Đảng, cứ hoàn thành công việc của mình, không làm hại ai, không vi phạm pháp luật là được rồi”.
Nghe vậy, chúng tôi lại hỏi, nếu chính trị không ổn định, liệu các bạn có thể bình yên để làm điều mình thích? Họ trả lời rất hồn nhiên: “Việc ổn định chính trị đã có người khác lo”... Người khác mà các bạn trẻ nhắc đến ở đây, chúng tôi hiểu là chính quyền địa phương, là lực lượng công an, quân đội. Cũng bởi tư tưởng của lớp trẻ như vậy nên nhiều năm qua, Chi bộ ở nhiều thôn, bản luôn trong tình trạng thiếu nguồn tại chỗ.
Nội dung: Chí Tuấn - Anh Thế - Diệp Anh - Đào Cảnh
Ảnh: Hải Phong - Mỹ Hạnh
Trình bày: Duy Thông - Xuân Tùng
